 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 29 kwietnia 1863 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 14 sierpnia 1951 | ||
| Członek Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych ze stanu Nowy Jork (z 11. okręgu) | |||
| Okres | od 4 marca 1903 | ||
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
 | |||
| |||
William Randolph Hearst (ur.29 kwietnia1863 wSan Francisco, zm.14 sierpnia1951 wBeverly Hills) –amerykański magnatprasowy, jeden z największych w historii prasy.
Był jedynym dzieckiem przedsiębiorcy i senatoraGeorge’a Hearsta oraz jego żony Phoebe Apperson. W 1881 ukończyłSt. Paul’s School w Concord w stanieNew Hampshire, a następnie zapisał się na Harvard College, z którego został wydalony w 1885.
W 1887 otrzymał od ojca gazetę „San Francisco Examiner”. Ściągnięcie dobrych dziennikarzy, a przede wszystkim nadanie gazecie populistycznego charakteru, krytykowanie władz miejskich, atakowanie wielkich kompanii (Hearst nie oszczędził nawet tych, w których jego rodzina miała udziały) sprawiły, że w ciągu kilku lat „San Francisco Examiner” stał się najlepiej sprzedającym dziennikiem w mieście. W 1895, z pomocą matki, kupił akcje czasopisma „New York Morning Journal”, a w 1920 był właścicielem 20 gazet codziennych, 13 magazynów, dwóch wytwórnifilmowych, ośmiu rozgłośniradiowych oraz licznych posiadłości ziemskich w Stanach Zjednoczonych,Wielkiej Brytanii iMeksyku, m.in.Hearst Castle u wybrzeżyKalifornii, gdzie umieścił swoją pokaźną kolekcję dzieł sztuki.
Zdobycie rynku mediowego miało być wstępem do kariery politycznej Hearsta. W 1903 został członkiem Izby Reprezentantów z ramienia Partii Demokratycznej. W 1905 kandydował na burmistrzaNowego Jorku, ale przegrał. Dwa lata później startował na gubernatora stanu Nowy Jork, jednak przegrał z kandydatem republikanów –Charlesem Evansem Hughesem. W 1907 ponownie przegrał wybory na burmistrza Nowego Jorku.
W nocy z 18 na 19 sierpnia 1924 podczas przyjęcia, które zorganizował na swoim jachcie „Oneida”, miał zastrzelić reżyseraThomasa H. Ince’a, którego ponoć przyłapał w dwuznacznej sytuacji ze swoją dziewczyną, aktorkąMarion Davies[1]. Hearst, chcąc uniknąć skandalu, miał przekupić jedynego naocznego świadka zdarzenia (dziennikarkę Louellę Parsons) oraz wszystkich uczestników rejsu, a także doprowadzić do przemilczenia sprawy w mediach[1]. Szczegóły zdarzenia zostały ujawnione dopiero po śmierci Hearsta[1].
Był jednym z pierwowzorów postaci Charlesa Fostera Kane’a, bohatera filmuObywatel KaneOrsona Wellesa. Początkowo opinia publiczna nie wiedziała o związku między Hearstem a tematem nowego filmu Orsona Wellesa. W grudniu 1940 Welles mówił, że film związany jest z historią Fausta. Jednak w styczniu 1941 wśród osób, które widziały przedpremierowy pokaz niegotowej jeszcze wersji filmu, znalazła sięLouella Parsons, korespondentka gazet Hearsta wHollywood. Po obejrzeniu obrazu Wellesa wpadła w furię i doniosła o wszystkim szefowi. Ten postanowił zrobić wszystko, aby obraz nie wszedł do kin.
Zaczęło się od ataków na hollywoodzką praktykę zatrudniania emigrantów do pracy, którą spokojnie mogliby dostać Amerykanie. Hearst straszył wytwórnię RKO sprawą sądową, lecz wśród prawników jego przeciwników znalazł sięMendel Silberberg, jeden z najlepszych w swoim fachu w Kalifornii. 21 stycznia 1941 przedstawiciele RKO odpowiedzieli Hearstowi, żeObywatel Kane wejdzie do kin i będzie towarzyszyła mu jedna z największych kampanii reklamowych w dziejach studia. Prawnicy RKO musieli jednak zażądać od Wellesa wycięcia kilku scen – tak więc film stał się uboższy o aluzje do problemów alkoholowych Susan, skrajnie negatywne opinie o Kanie w rękopisie Thatchera, twierdzenie Lelanda, że Kane był kiepskim dziennikarzem. W efekcie film, który 27 stycznia miał dwie godziny, dwie minuty i czterdzieści sekund, 13 lutego trwał godzinę, pięćdziesiąt dziewięć minut i 16 sekund.
Obywatel Kane wszedł do kin 1 maja 1941. Wściekły Hearst zakazał w swoich gazetach pisania na temat tego filmu. Tymczasem Welles zaproponował Hearstowi nawet darmowe bilety na swój film. Gdy Hearst odmówił, Orson stwierdził, żeCharles Foster Kane przyjąłby jego ofertę.
W filmieObywatel Welles z 1999 rolę Hearsta odtwarzaJames Cromwell, a w filmieMank z 2020Charles Dance.
W 1903 poślubił nowojorską chórzystkęMillicent Veronica Willson, z którą miał pięciu synów:George’a (ur. 1904),Williama (ur. 1908),Johna (ur. 1910),Randolpha (ur. 1915) iDavida (ur. 1915). Następnie związał się z aktorkąMarion Davies, z którą miał córkę Patricię (ur. 1923). W 1926 ogłosił separację z żoną, jednak formalnie pozostał jej mężem aż do swojej śmierci.
Wnuczką Hearsta jestPatty Hearst.
