 | |||
| Producent | |||
|---|---|---|---|
| Klasa | |||
| Data premiery | 1956 | ||
| Okres produkcji | 1957–1967 | ||
| Miejsce produkcji | |||
| Napęd | |||
| Silnik | 1-cyl.dwusuwowy, | ||
| Pojemność | 148 cm³ | ||
| Stopień sprężania | 6,7:1 | ||
| Moc | 4,5 lub 5,5 KM | ||
| Skrzynia biegów | 3-stopniowa | ||
| Ogumienie | |||
| Rozmiar opon | 4x10 | ||
| Wymiary i masa | |||
| Długość | 1850 mm | ||
| Szerokość | 800 mm | ||
| Wysokość | 1100 mm | ||
| Rozstaw osi | 1200 mm | ||
| Masa własna | 120 kg | ||
| Pojemność baku | 12 l | ||
| Osiągi | |||
| Prędkość maks. | 70 km/h | ||
| Inne | |||
| Następca | |||
| Modele bliźniacze | Vespa GS 150 | ||
| Modele podobne | |||
| |||
.jpg)
Wiatka WP-150 –radzieckiskuter klasy 150 cm³, produkowany przezWPMZ wWiatskich Polanach w latach 1957–1967, stanowiący kopię włoskiejVespy[1]. Pierwszy ze skuterów marki Wiatka i jeden z pierwszych skuterów produkowanych wZSRR.
W latach 50. XX wieku popularność w krajach zachodnich zaczęły zdobywać skutery, których nie produkowano do tej pory wcentralnie planowanej gospodarce ZSRR. 19 czerwca 1956 Rada Ministrów ZSRR zdecydowała o podjęciu w kraju produkcji własnych skuterów (ros.motoroller)[2]. Z powodu braku czasu – produkcję planowano na 1957 rok – i dotychczasowych doświadczeń w konstrukcji skuterów, zdecydowano o skopiowaniu udanych modeli zachodnich. Zadanie wdrożenia do produkcji kopii włoskiej Vespy zlecono Wiatsko-Polańskiemu Zakładowi Budowy Maszyn (Wiatsko-Polanskij Maszynostroitielnyj Zawod, WPMZ) wWiatskich Polanach, który wcześniej nie produkował pojazdów, natomiast zajmował się produkcją zbrojeniową[1]. Dokumentację opracowano we współpracy z Centralnym Biurem Eksperymentalno-Konstrukcyjnym (CEKB) wSierpuchowie[2]. Jednocześnie w zakładach w Tule umieszczono produkcję skuterówTuła T-200, skopiowanych z niemieckich Glas Goggo 200[3].
Jesienią 1956 r. zademonstrowano dla radzieckiej prasy trzy próbne egzemplarze Wiatki WP-150. Bazę stanowiła Vespa GS150 z 1955 r., jednakże silnik o mniejszej mocy i prostsza trzybiegowaskrzynia biegów zostały przejęte z wcześniejszego modelu Vespy 150 (Vespa GS150 miała skrzynię czterobiegową i rozwijała moc 8 KM)[4][5]. W stosunku do Vespy GS różnice zewnętrzne były niewielkie, m.in. nieco większy był reflektor, prędkościomierz był okrągły zamiast owalnego lub trapezowego, a od 1960 roku na błotniku przednim była dekoracyjna metalowa czerwona flaga z gwiazdą[4]. Stylizowana nazwaВятка (Wiatka) umieszczona była w tym samym miejscu, coVespa w pierwowzorze – na prawej osłonie przedniej. Wiatka miała drobne różnice wymiarowe, w tym większy o 4 cm rozstaw kół i była nieco cięższa z powodu grubszych blach (Vespa – 111 kg)[4].
Z powodu opóźnień kooperantów dopiero pod koniec 1957 roku uruchomiono produkcję seryjną, produkując w tym roku 1668 egzemplarzy[2]. Konstrukcja następnie była dopracowywana i ulepszana. W 1959 roku powiększono moc silnika z 4,5 do 5,5 KM, dzięki m.in. modyfikacji gaźnika, przez co prędkość maksymalna wzrosła do ponad 70 km/h[2][6]. W 1959 roku przeprowadzono doświadczalny rajd skuterów na dystansie 12 000 km[2]. W 1960 roku w sprzedaży pojawiły sięceluloidowe szyby przednie. W 1962 roku zakłady wyprodukowały 100-tysięczny skuter[2]. Pierwszy model WP-150 produkowany był do 1967 roku i powstało łącznie 290 467 egzemplarzy[2].
Wiatka, z ceną 320 rubli, była jednym z najtańszych pojazdów na rynku radzieckim (dla porównania, motocykl klasy 125 cm³ M-105 kosztował 350 rubli)[4]. Od wystających boków karoserii, w ZSRR była nazywana „puzataja” (pyzata) lub „bieriemiennaja” (brzemienna)[4]. Były eksportowane do różnych krajów, m.in. do Polski, Bułgarii i Rumunii[7].
Na bazie Wiatki opracowano trójkołowy pojazd dostawczy MG-150 o ładowności 250 kg. W latach 1958–1968 wyprodukowano ich 74 688 sztuk[2]. Na jego bazie powstały warianty MG-150P ze skrzynią ładunkową, S – wywrotka (ros.samoswał), F – furgon, C – cysterna[2]. Wyprodukowano też w 1959 roku 50motoriksz WP-150T na potrzeby transportu zwiedzających na Wystawie Osiągnięć Gospodarki Narodowej – w przedniej części były dwa kierowane koła z dwuosobową poprzeczną ławką[2].
Wiatka miała samonośne nadwozie z tłoczonej blachy, do którego mocowane były podzespoły[2]. Silnik o pojemności 148 cm³, jednocylindrowydwusuwowy chłodzony powietrzem, o średnicy cylindra 57 mm i skoku tłoka 58 mm[2]. Silnik razem z trzybiegową skrzynią biegów i wentylatorem do chłodzenia zamontowany był na wahaczu tylnego koła, z prawej strony, a koło zamocowane było bezpośrednio na wale[2]. Skuter miałgaźnik K-55, następnie K-55W[6]. Sprzęgło było wielotarczowe, typu mokrego[2]. Zmiana biegów następowała przez obrót rękojeści sprzęgła, na kierownicy po lewej stronie[2]. Po prawej stronie na kierownicy była rękojeść hamulca przedniego, a pedał hamulca tylnego był na podłodze[2]. Dźwignia rozrusznika nożnego znajdowała się po prawej stronie przy silniku.Zbiornik paliwa o pojemności 12 l umieszczony pod dwuosobowym siedzeniem[2]. Zawieszenie koła przedniego na pojedynczym wahaczu wleczonym z prawej strony, ze sprężyną śrubową i amortyzatorem[2]. Reflektor był ruchomy, w integralnej obudowie z kierownicą i prędkościomierzem; głęboki błotnik przedni był skręcany razem z kołem[2].
W toku rozwoju pierwotnej konstrukcji opracowano powiększony model W-175, z silnikiem o pojemności 174 cm³, unifikowanym z motocyklami produkowanymi przezZiD wKowrowie. Nie wszedł on jednak do seryjnej produkcji[1].
W latach 1965–1974 wyprodukowano następnie 520 174 sztuki całkowicie nowego, samodzielnie opracowanego modelu W-150M, w którym ulepszony silnik przeniesiono z wahacza koła do nadwozia, co zwiększyło komfort jazdy na skutek zmniejszenia nieresorowanej masy[2]. Moc silnika wzrosła do 6 KM, masa wynosiła 120 kg, a prędkość 75 km/h[1].
W latach 1974–1979 wyprodukowano 584 403 skuterów ulepszonego modelu Wiatka-3 Elektron, z zapłonem tyrystorowym (zastosowanym po raz pierwszy w ZSRR)[2]. Moc silnika wzrosła do 7 KM, a prędkość do 80 km/h[1]. W 1980 roku jednak zaprzestano produkcji skuterów w WPMZ, przeznaczając zakłady dla produkcji zbrojeniowej[2].
