Ojcem Wiaczesława Skriabina był pochodzący ze środkowejRosji handlowiec, którego dalekim krewnym był kompozytorAleksandr Skriabin[2]. W 1906 roku, mając szesnaście lat Wiaczesław Skriabin wstąpił doSocjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (SDPRR)[2]. W 1908 roku ukończył szkołę realną wKazaniu. W kwietniu 1909 roku został aresztowany za działalność rewolucyjną przezochranę i zesłany doWołogdy. W 1911 roku został zwolniony z aresztu. W latach 1911–1912 studiował naPetersburskim Instytucie Politechnicznym, nie kończąc studiów. W tym czasie przyłączył się dobolszewickiej frakcji SDPRR, kierowanej przezWłodzimierza Lenina[2]. W 1912 roku, w Petersburgu zaangażował się w tworzenie nowej partyjnej gazety o nazwie „Prawda” – poznał wtedyJózefa Stalina, który również pracował przy tworzeniu gazety[2]. Przez następnych kilka lat Skriabin pracował jako bolszewicki dziennikarz i agitator[2].
Wiaczesław Mołotow (1917)
W 1914 roku przyjął pseudonimMołotow, pochodzący odrosyjskiego słowa молот (trl.mołot), oznaczającego wj. pol. „młot”[2]. Pseudonim ten wiązał się z przejawianym przez członków bolszewickiej frakcji SDPRR przekonaniem o nadchodzącej w Rosji rewolucji, którą miała wywołaćwalka przemysłowej klasy robotniczej w sojuszu z biedniejszą częścią chłopstwa[2]. Skriabin chciał, aby jego nowe nazwisko miało przemysłowe i proletariackie brzmienie[2]. Gdy w lipcu 1914 roku wybuchłaI wojna światowa, Mołotow wyjechał doMoskwy[2]. W czerwcu 1915 roku został aresztowany i zesłany doguberni irkuckiej, skąd w 1916 roku uciekł i wrócił do Petersburga, ówcześnie Piotrogrodu[2]. W okresie od listopada 1916 roku do kwietnia 1917 roku był członkiem Rosyjskiego Biura KCSDPRR(b), następnie Komitetu Wykonawczego Rady Piotrogrodzkiej, zaś w latach 1917–1918 Piotrogrodzkiego Komitetu SDPRR(b).
Brał aktywny udział wrewolucji październikowej, choć niczym się podczas niej nie wyróżnił. Od listopada 1917 roku był członkiem PiotrogrodzkiegoKomitetu Wojskowo-Rewolucyjnego. Pozostawał bliskim współpracownikiem najpierw Włodzimierza Lenina, a potem Józefa Stalina. W latach 20. XX wieku piął się po szczeblach partyjnej kariery. Od 5 kwietnia 1920 roku do 8 marca 1921 roku zastępca członka, od 16 marca 1921 roku członek, a od 3 kwietnia 1922 sekretarz KC RKP(b), od 1 stycznia 1926 roku – członek Biura Politycznego KC WKP(b). Równocześnie od 22 listopada 1920 roku do 22 marca 1921 roku był I sekretarzem KCKP(b)U, od 22 listopada 1920 roku do 21 lipca 1921 roku członkiem Biura Politycznego KC KP(b)U, a od 23 stycznia 1934 roku do 27 maja 1937 roku członkiem KC KP(b)U.
12 listopada tego samego roku Mołotow, z polecenia Stalina, złożył oficjalną wizytę wBerlinie (tzw.Negocjacje paktu czterech (1940)). Został przyjęty z najwyższymi honorami oraz spotkał się z von Ribbentropem, Hitlerem oraz innymi najwyższymi oficjelami niemieckimi. Celem tej wizyty było głębsze wybadanie dalszych intencji Niemców co do ich działań wojennych. Podczas nocnych rozmów Berlin nawiedził niespodziewany nalotRAF-u i wszyscy uczestnicy rozmowy musieli przenieść się do schronu przeciwlotniczego. Niemiecki minister spraw zagranicznych próbował wówczas nakłonić swojego gościa do tego, aby Sowieci zaatakowali Brytyjczyków wIndiach. Wtedy to podczas słynnej wymiany zdań von Ribbentrop powiedział do Mołotowa: – Wciąż jest mi Pan winien odpowiedź na pytanie, czy Związek Radziecki przychylnie odnosi się do pomysłu uzyskania dostępu do Oceanu Indyjskiego – na co Mołotow odpowiedział – Pan przyjmuje, że wojna z Anglią została wygrana, więc czyje to bomby spadają? Rozmowy zakończyły się fiaskiem i zaraz potem Hitler rozkazał swoim generałom przyśpieszyć przygotowania doataku na ZSRR.
6 maja 1941 roku Stalin przejął od niego stanowisko premiera; Mołotow został wtedy wicepremierem (do 16 sierpnia 1942). Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej 22 czerwca 1941 roku to on, a nie Stalin pierwszy wygłosił przemówienie radiowe informujące o rozpoczęciu wojny, w którym określił niemiecki atak jako „perfidię niespotykaną w historii cywilizowanych narodów”[5]. W lipcu 1941 roku Mołotow podpisał układ o pomocy wzajemnej zWielką Brytanią, a w październiku protokół o pomocy wojskowejStanów Zjednoczonych (Lend-lease). W latach 1943–1945 brał udział w najważniejszych konferencjach, między innymikonferencji jałtańskiej dającej hegemonię Związkowi Radzieckiemu w Europie Środkowej i Wschodniej. Od 21 marca 1941 roku do 6 września 1945 roku był członkiem Biura Rady Komisarzy Ludowych ZSRR, a od 16 sierpnia 1942 roku do 19 marca 1946 roku I zastępcą przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych ZSRR.
Po wojnie stopniowo odsuwany od władzy (utracił stanowisko ministra spraw zagranicznych na rzeczAndrieja Wyszynskiego 4 marca 1949 roku). Na polecenie Stalina w 1949 roku aresztowanojego żonę. Po śmierci Józefa Stalina w 1953 roku, wszedł w skład tzw. I triumwiratu (Ławrientij Beria,Gieorgij Malenkow, Wiaczesław Mołotow) i ponownie objął stanowisko ministra spraw zagranicznych, które pełnił do czerwca 1956. Rok później, w czerwcu 1957 roku, na plenumKC KPZR, podjął nieudaną próbę obalenia I sekretarzaNikity Chruszczowa (tzw.grupa antypartyjna)[6]. Został za to usunięty z Komitetu Centralnego i wysłany w charakterze ambasadora doMongolii (od 31 sierpnia 1957 roku do 3 lipca 1960 roku)[7]. Później był szefem misji ZSRR przyMiędzynarodowej Agencji Energii Atomowej wWiedniu. W 1961 roku, za krytykę Nikity Chruszczowa przedXXII Zjazdem KPZR, został usunięty z partii i wysłany na emeryturę. W lipcu 1984 roku przyjęty ponownie w szeregi KPZR przezKonstantina Czernienkę.
Śledztwo na Ukrainie w sprawie wielkiego głodu i wyrok sądu
↑Odznaczenia w Związku Radzieckim. „Głos Wielkopolski”. Rok I, Nr 254, s. 2, 9 listopada 1945. Poznań: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”. [dostęp 2025-08-13].
↑Wojciech Stela: Polskie ordery i odznaczenia (Vol. I). Warszawa: 2008, s. 48.
Taubman, William (2003),Khrushchev: The Man and His Era, W.W. Norton & Co.,ISBN 978-0-393-32484-6.
William JW.J.TompsonWilliam JW.J.,Khrushchev: A Political Life, New York: St. Martin’s Press, 1995,ISBN 978-0-312-12365-9,OCLC30623891. Brak numerów stron w książce