W formalnej klasyfikacji towarów spożywczych warzywa to grupa produktów roślinnych przeznaczonych do spożycia, obejmująca poza tym co tradycyjnie uznawane jest za warzywa, takżejadalne grzyby oraz pąki kwiatowekaparów i owoceoliwek (z wyjątkiem stosowanych do produkcji olejów), mimo że są to składowe roślin krzewiastych i drzewiastych. Z kolei owocetruskawek,poziomek iananasów, mimo że są torośliny zielne, klasyfikowane są jako owoce[3]. Uprawą i produkcją warzyw zajmuje sięwarzywnictwo[1].
Rośliny warzywne należą do wielurodzin i pochodzą z różnych stron świata. W sumie na świecie jako warzyw używa się co najmniej 250 gatunków, z czego ok. 50 spożywanych jest w Polsce[4].
Z czasem zatarta została różnica w znaczeniu obu terminów i w różnych źródłach „warzywa” i „jarzyny” oznaczane są jakosynonimy. W innych mianem jarzyn określa sięrośliny jadalne, wysiewane w okresie wiosennym (jare), zbierane tego samego roku i spożywane w stanie surowym. Warzywa dla odmiany to rośliny jadalne wymagająceobróbki cieplnej (uwarzenia)[5][6][7].
Najczęściej stosowane kryteria podziału warzyw dzielą je zgodnie zklasyfikacją biologiczną lub na grupy użytkowe. Pierwsze kryterium jest użyteczne ze względu na podobieństwa roślin spokrewnionych zarówno w wyglądzie, jak i budowie i składzie. Drugie kryterium odwołuje się do podobieństwa metod uprawy. Przedstawiony poniżej podział na grupy w wielu przypadkach pokrywa się z przynajmniej częściowo z podziałem systematycznym (np. wszystkie warzywa kapustne i rzepowate to rośliny z rodzinykapustowate, arośliny strączkowe tobobowate).
Częściami użytkowymi są cebula i liście. Warzywa cebulowe mają specyficzny smak izapach, dzięki czemu używane są przede wszystkim jakorośliny przyprawowe (wyjątkiem jest cebula i por).