.png) WISE 1049-5319 sfotografowany przezWISE 7 stycznia 2010 (żółty dysk w centrum zdjęcia) | |||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||
| Gwiazdozbiór | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja | 10h 49m 15,57s | ||||
| Deklinacja | -53° 19′ 06″ | ||||
| Odległość | |||||
| Wielkość obserwowana (pasmo J) | |||||
| Ruch własny (RA) | |||||
| Ruch własny (DEC) | 354 ± 6 mas/rok[2] | ||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||
| Rodzaj gwiazdy | układ podwójny brązowych karłów | ||||
| Typ widmowy | A: L7,5 | ||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||
| Okres orbitalny | ~25 lat | ||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||
| |||||
| |||||
WISE 1049-5319 (Luhman 16) –układ podwójny złożony z dwóchbrązowych karłów położony wgwiazdozbiorze Żagla i oddalony o około 6,5lat świetlnych od Ziemi. Jest to poalfa Centauri iGwieździe Barnarda, trzecipod względem odległości od Układu Słonecznego i najbliższy układ gwiezdny odkryty od 1916, kiedy została odkrytaGwiazda Barnarda[4][5].
Akronim „WISE” pochodzi od nazwy programuWide-field Infrared Survey Explorer, w ramach którego układ został odkryty. Liczby po akronimie oznaczająwspółrzędne astronomiczne określające, gdzie znajdują się te ciała niebieskie[5]. Układ określany jest nieformalnie jako Luhman 16[6] lub Luhman 16AB, co podkreśla, że jest to układ podwójny[7].
Odkrywcą układu jest Kevin Luhman zPennsylvania State University[8]. Luhman zwrócił uwagę na dużyruch własny obiektu, co zasugerowało, że znajduje się blisko Układu Słonecznego, co z kolei potwierdził pomiarparalaksy. Dodatkowe obserwacje wykonane zObserwatorium Gemini pozwoliły rozpoznać, że WISE 1049-5319 jest obiektem podwójnym[4][8]. Luhman odkrył także, że obiekt był już sfotografowany wcześniej przez inne teleskopy. Najwcześniejsze znane zdjęcia układu pochodzą z 1978[8].
Na system składają się dwa brązowe karły oddalone od siebie o około trzyjednostki astronomiczne. Większy z karłów, składnik A, należy dotypu widmowego L, a mniejszy, składnik B, należy dotypu T.Okres orbitalny karłów wynosi około 25 lat, dzieli je 3,12 ± 0,25 au[3]. Układ ma paralaksę 0,495″ ± 0,005″, co odpowiada odległości (2,020 ± 0,019)parseka[8][1].
Wstępne obserwacje systemu wskazywały na występowanie małych zaburzeń ruchu brązowych karłów, które sugerowały obecność trzeciego ciała w układzie – przypuszczalnieplanety[1]. Jednak późniejsze, bardziej precyzyjne obserwacje w dłuższym okresie wykluczyły jego obecność[9].
Układ był obserwowany za pomocąVery Large Telescope należącego doESO. Pozwoliło to powiązać zauważone uprzednio zmiany jasności składnika B z rozkładem jaśniejszych i ciemniejszych miejsc na jego obserwowanej powierzchni, ukazywanych w miarę obrotu karła wokół własnej osi. W efekcie uzyskana została pierwsza „mapa pogody” dla brązowego karła[7].
