Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Władcy Bułgarii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Tytulatura

[edytuj |edytuj kod]

W ciągu ponad tysiąca trzystu lat istnienia państwabułgarskiego naBałkanach (od681 r.) władcy tego państwa posługiwali się kilkoma różnymi tytułami.

Pierwsi władcy tzw.pierwszego państwa bułgarskiego, począwszy odAsparucha aż doPresjana włącznie posługiwali się typowym dla tureckojęzycznych ludówAzji Środkowej tytułemchana.

W związku z przyjęciemchrześcijaństwa przez Borysa, syna i następcę Presjana (połowaIX w.), zmienia się takżetytulatura. Choć sam Borys bywa czasem w literaturze historycznej nazywany chanem, określenia tego stosuje się w zasadzie tylko w stosunku do pierwszego okresu jego rządów. Po przyjęciu chrztu, oraz przybraniu chrześcijańskiego imienia Michał, Borys zdobywa dla siebie prawo posługiwania się tytułem książęcym. Tytułu tego używa się także w stosunku do Władimira Rasate oraz częściowo Symeona.

Symeon, początkowo książę Bułgarii, w924 r. uzyskał dla siebie uznanie wBizancjum tytułucara, który nominalnie był równy cesarzowi Bizancjum. Tytułu tego używa się w stosunku do wszystkich następców Symeona na tronie bułgarskim. Wyjątki są nieliczne, należy do nich przede wszystkimKałojan (11971207), który koronowany według obrządku zachodniego przez papieskiego legata posługiwał się tytułemkróla. Zwykle jednak w publikacjach i opracowaniach Kałojan, zgodnie z bułgarską terminologią, również nazywany jest carem. Carami są również wszyscy pozostali władcydrugiego państwa bułgarskiego, panujący aż do1396 r.

Po odzyskaniu przez Bułgarię niepodległości w1878 r., władzę w kraju, oficjalnie nazywanym Księstwem Bułgarii, objąłAleksander I Battenberg (panował18791886), posługujący się tytułem księcia. Księciem był również jego następca,Ferdynand I Koburg, od początku swych rządów aż do roku1908, kiedy to oficjalnie proklamowano wskrzeszenie carstwa.

Byłypremier Bułgarii (w latach 2001–2005)Symeon Sakskoburggotski, będący jako dziecko carem przez trzy lata (19431946), nigdy oficjalnie z tego tytułu nie zrezygnował, choć się nim już nie posługuje.

Chanat

[edytuj |edytuj kod]

DynastiaDulo

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
1Asparuchok. 640701681701Kubrat
?
2Terweł?ok. 718701ok. 718Asparuch
?
3Kormesij??ok. 718738Terweł (?)
?
4Sewar?753738753Kormesij
?

DynastiaUkil

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
5Kormisosz?756753756?
?
6Winech?762756762?
?

DynastiaUgain

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
7Telec?765762765?
?

DynastiaUkil

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
8Sabin??765765?
?
9Umar??766766?
?
10Toktu?767766767?
?
11Pagan?768767768?
?
12Telerig706777768777?
?
13Kardam735ok. 803777ok. 803?
?

Dynastia Kruma

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
14Krum?13 kwietnia 81480313 kwietnia 814?
?
15Omurtag?831814831Krum
?
16Małamir?836831836Omurtag
?
17Presjan?852836852Zwinica
?
18Borys I Michał?2 maja 907852889Presjan
?
19Włodzimierz Rasate??889893Borys I Michał
Maria
20Symeon Iok. 86427 maja 927893913Borys I Michał
Maria

Pierwsze Carstwo Bułgarii

[edytuj |edytuj kod]

Dynastia Kruma

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
(20)Symeon Iok. 86427 maja 92791327 maja 927Borys I Michał
Maria
21Piotr Ipo 91230 stycznia 969927969Symeon I
?
22Borys II931977969971Piotr I
Maria Lekapena
W latach 971–976 Bułgaria włączona do Bizancjum[a]
23Roman
(Symeon II)[b]
ok. 930997977991 (997)Piotr I
Maria Lekapena

DynastiaKomitopuli

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
24Samuel?6 października 10149976 października 1014Mikołaj
Ripsymia
25Gabriel Radomirpo 970sierpień 101515 października 1014sierpień 1015Samuel
Agata Chryzelia
26Iwan Władysławok. 864luty 1018sierpień 1015luty 1018Aaron Komitopul
?
27Presjan II[c]997106110181018Iwan Władysław
Maria
W latach 1018–1185 Bułgaria włączona do Bizancjum

Samozwańczy carowie Bułgarii

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
28Piotr II Delianpo 1008104110401041Gabriel Radomir
?
29Konstantyn Bodin
(Piotr III)
?110110721072Michał I
?

Drugie Carstwo Bułgarii (1185–1396)

[edytuj |edytuj kod]

DynastiaAsenowiczów

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
30Piotr IV Asen?119711851188?
?
31Asen I?119611881196?
?
(30)Piotr IV Asen?119711961197?
?
32Iwan II Kałojanok. 11708 października 12071197[d]8 października 1207?
?
33Borił?po 121812071218?
?
34Iwan Asen IIok. 119024 czerwca 1241121824 czerwca 1241Asen I
Helena
35Koloman I Asen1234sierpień 12461241sierpień 1246Iwan Asen II
Anna Maria
36Michał I Asen1238/41125612461256Iwan Asen II
Irena Komnena Dukaina
37Koloman II Asen?125612561256Aleksander
?
38Mico Asen??12561257?
?
39Konstantyn I Tich?127712571277Tichomir
?
40Michał II Tich1271?12771279Konstantyn I Tich
Maria
41Iwajło?128012771280?
?
42Iwan Asen IIIok. 1259130312791280Mico Asen
Maria

DynastiaTerterowiczów

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
43Jerzy I Terter?po 130112801292?
?
44Smilec?129812921298?
?
45Iwan IV Smilec?ok. 133012981299Smilec
Smilcena Paleologina
46Czaka?1300 (?)12991300Nogaj
?
47Teodor Swetosław Terterok. 1270132213001321Jerzy I Terter
Maria Terter
48Jerzy II Terter?132313211323Teodor Swetosław Terter
Eufrozyna Tatarka

DynastiaSzyszmanowiczów

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
49Michał III Szyszmanok. 128023 lipca 133013231330Szyszman
?
50Iwan Stefan1300/011373sierpień 1330styczeń/luty 1331Michał III Szyszman
Anna Neda
51Iwan Aleksander?17 lutego 1371133117 lutego 1371Stracimir
Keraca Petrica

Aby pozbawić syna z pierwszego małżeństwa, Iwana Stracimira, praw do korony Iwan Aleksander nadał mu w 1355 roku władzę w prowincji widyńskiej. W 1363 roku Iwan Aleksander podzielił swe państwo pomiędzy synów: starszy Iwan Stracimir otrzymał ziemię widyńską aż do Iskyru. Iwan Szyszman, ulubieniec ojca, został władcą większej części państwa ze stolicą Tyrnowem. Car rozporządził, że po jego śmierci starszy syn ma podlegać młodszemu. W 1371, po śmierci ojca, Iwan Stracimir ogłosił się carem niezależnego carstwa i zaczął prowadzić własną, niezależną politykę. W 1388 carstwo zostało uzależnione odImperium Osmańskiego.

Carstwo Bułgarskie w Tyrnowie

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
52Iwan Szyszmanok. 13503 czerwca 139513711393Iwan Aleksander
Sara Teodora
Imperium Osmańskie zajmuje Tyrnowo w 1393

Carstwo Bułgarskie w Widyniu (Carstwo Widyńskie)

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
53Iwan Sracimir1324139713561396Iwan Aleksander
Teodora
Imperium Osmańskie zajmuje Widyń w 1396
54Konstantyn II Asen136917 września 14221396 (?)1417 (?)Iwan Stracimir
Anna

Księstwo Bułgarii (1878–1908)

[edytuj |edytuj kod]

DynastiaBattenbergów

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
55Aleksander I Battenberg5 kwietnia 1857
Werona,
Cesarstwo Austriackie
17 listopada 1893
Graz,
Austro-Węgry
29 kwietnia 18797 września 1886Aleksander
Julia Hauke

DynastiaKoburska (linia Sachsen-Coburg-Gotha dynastiiWettynów)

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
56Ferdynand I Koburg26 lutego 1861
Wiedeń,
Cesarstwo Austriackie
10 września 1948
Coburg,
Aliancka Okupacja Niemiec
7 lipca 18875 października 1908August Koburg
Klementyna Orleańska

Trzecie Carstwo Bułgarii (1908–1946)

[edytuj |edytuj kod]

DynastiaKoburska (linia Sachsen-Coburg-Gotha dynastiiWettynów)

[edytuj |edytuj kod]
#ImięLata życiaCzas rządówRodzice
urodzonyzmarłoddo
56Ferdynand I Koburg26 lutego 1861
Wiedeń,
Cesarstwo Austriackie
10 września 1948
Coburg,
Aliancka Okupacja Niemiec
5 października 19083 października 1918August Koburg
Klementyna Orleańska
57Borys III30 stycznia 1894
Sofia,
Carstwo Bułgarii
28 sierpnia 1943
Sofia,
Carstwo Bułgarii
3 października 191828 sierpnia 1943Ferdynand I Koburg
Maria Luiza Burbon-Parmeńska
58Symeon II16 czerwca 1937
Sofia,
Carstwo Bułgarii
28 sierpnia 194315 września 1946Borys III
Joanna Sabaudzka

Bułgaria po 1946

[edytuj |edytuj kod]
 Osobny artykuł:Ludowa Republika Bułgarii.

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]

Uwagi

[edytuj |edytuj kod]
  1. Bracia Komitopuli: Mojżesz, Dawid, Aaron i Samuel oderwali zachodnie prowincje państwa bułgarskiego jeszcze w 969 roku, tworząc własne niezależne carstwo zachodniobułgarskie.
  2. Brat Borysa II, car w macedońskiej części Bułgarii, usunięty, zmarł w 997 w bizantyjskiej niewoli.
  3. Przez część historyków uważany za ostatniego władce pierwszego carstwa.
  4. Koronowany 8 listopada 1204.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Władcy_Bułgarii&oldid=77009969
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp