Viola Davis (ur.11 sierpnia1965 wSt. Matthews) – amerykańska aktorka i producentka filmowa, teatralna i telewizyjna.
Swoją karierę aktorską rozpoczęła od ról teatralnych. W 1996 roku została nominowana do nagrody Tony za drugoplanową rolę w sztuce Seven Guitars. W tym samym roku zadebiutowała na ekranie, grając rolę pielęgniarki w filmieSedno sporu. W 2001 zdobyła nagrodę Tony za drugoplanową rolę w spektakluKing Hedley II. W 2008 zagrała drugoplanową rolę w filmieWątpliwość, za którą otrzymała swoją pierwszą nominację do Oscara oraz Złotego Globu. W 2010 otrzymała drugą nagrodę Tony za pierwszoplanową rolę w sztuceFences.
W 2011 otrzymała nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych oraz Satelitę dla najlepszej aktorki w filmieSłużące. W latach 2014–2020 grała rolę amerykańskiej prawniczki Annalise Keating w serialuSposób na morderstwo. W 2016 zagrała w filmiePłoty i otrzymała swojego pierwszego Oscara oraz Złoty Glob. W 2018 stworzyła nową wersję ilustrowanej książki dla dzieci pt.Corduroy. W kolejnych latach zagrała w filmach:Wdowy (2018),Ma Rainey: Matka bluesa (2020),Legion samobójców: The Suicide Squad (2021) orazThe Woman King (2022). W 2022 wydała swoją biografięFinding Me.
Viola Davis urodziła się 11 sierpnia 1965 w St. Matthews na terenie stanu Karolina Południowa[2]. Jest jedną z szóstki dzieci Mary Alice (z domu Logan) i Dana Davisa[3]. Jej matka pracowała w fabryce, później była gospodynią domową, ojciec zaś zajmował się na co dzień trenowaniem koni[3]. Jednym z kuzynów Davis jest aktorMike Colter[4].
W październiku 1965 rodzina Davis przeprowadziła doCentral Falls w stanieRhode Island, gdzie ukończyła Central Falls High School[5][6]. Aktorstwem zainteresowała się w młodości i po ukończeniu liceum, dzięki wsparciu programu Upward Bound, rozpoczęła studia aktorskie na Rhode Island College, które ukończyła w 1988[7][8]. Następnie po czterech latach ukończyła The Juilliard School[9].
Viola Davis na81. ceremonii wręczenia Oscarów, podczas której była nominowana do Nagrody Akademii w kategoriiNajlepsza aktorka drugoplanowa
Po ukończeniu studiów Viola Davis rozpoczęła pracę przy spektaklu na podstawie dziełaSzekspira pt.As You Like It, gdzie zagrała rolę Denis[10]. W 1996 Davis miała swój debiut na scenie Broadway w oryginalnym spektakluSeven Guitars. Oficjalna premiera dzieła odbyła się w Walter Kerr Theatre, a Davis zagrała w sztuce Verę[11][12]. Rola w spektaklu spotkała się z pozytywnymi recenzjami, a sama Davis otrzymała swoje pierwsze nominacje donagrody Tony orazDrama Desk, w kategorii najlepszej aktorki drugoplanowej[13][14]. W tym samym roku aktorka po raz pierwszy zagrała rolę w filmie kinowym, wcielając się w rolę pielęgniarki na potrzeby filmuSedno sporu, w reżyseriiDaniela J. Sullivana[15]. W 1996 Davis zagrała również swoją pierwszą rolę serialową, pojawiając się jako epizodyczna postać w odcinku serialuOblicza Nowego Jorku[16]. W latach 1997–1999 wystąpiła m.in. w: filmieCo z oczu, to z serca i spektakluA Raisin in the Sun[17], filmieWojna w Pentagonie[18] oraz sztuceMonologi waginy[19].
W 2001 Viola Davis otrzymała uznanie za swoją rolę w spektakluKing Hedley II, w którym Davis wcieliła się w pierwszoplanową rolę Tonyi[20][21]. Aktorka została wyróżniona nagrodą Tony oraz Drama Desk Award[22][23]. W 2004 zagrała rolę w sztuceIntimate Apparel, za którą po raz drugi otrzymała Drama Desk Award[24]. W latach 2001–2007 zagrała m.in. w filmie:Solaris,Kate i Leopold[25],Antwone Fisher[26],Daleko od nieba,Zimny jak głaz[27] orazWorld Trade Center[28]. 30 października 2008 doszło do premiery filmuWątpliwość, w którym drugoplanową rolę Pani Miller zagrała Viola Davis. Aktorka za rolę w produkcji została nominowana do wielu nagród, w tym do: Oscara, Złotego Globu, Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych oraz Critics’ Choice Movie Award[29][30][31][32]. 30 sierpnia 2009 Viola Davis została oficjalnym członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej.
W kwietniu 2010 miała miejsce premiera sztukiFences, gdzie Viola Davis zagrała rolę Rose Maxson, obokDenzela Washingtona[33]. Rola w spektaklu przyniosła Davis nagrodę Tony dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej w sztuce. Tym samym Davis stała się drugą ciemnoskórą kobietą, która otrzymała takie wyróżnienie[34].
10 sierpnia 2011 doszło do premiery filmuSłużące, adaptacji bestsellerowej powieści pod tym samym tytułem, gdzie Viola Davis zagrała rolę Aibileen Clark, grając u bokuEmmy Stone iJessiki Chastain[35]. Za rolę otrzymała nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych oraz Satelitę dla najlepszej aktorki w filmie fabularnym[36][37]. Dodatkowo otrzymała nominację do: Nagrody Akademii, Złotego Globu oraz nagrody BAFTA[38][39][40][41]. W 2012 Viola Davis została uwzględniona na liście100 najbardziej wpływowych osób na świecie wedługmagazynu Time[42]. W tym samym roku otrzymała tytułaktorki roku wedługczasopisma Glamour[43].
25 września 2014 doszło do światowej premiery serialuSposób na morderstwo, który był emitowany przez stacjęABC[44]. W serialu główną rolę, czyli postać amerykańskiej prawniczki Annalise Keating, zagrała Viola Davis. Produkcja trwała do 2020, a sam serial zdobył bardzo dobre recenzje m.in. dzięki grze aktorskiej Violi Davis. Sama aktorka otrzymała za rolę w serialu: nagrodę Primetime Emmy Award (dodatkowo 3 nominacje)[45], dwie nagrody Gildii Aktorów Ekranowych[46][47] oraz dwie nominacje do Złotego Globu[48]. W 2018 Davis wystąpiła gościnnie w roli Annalise Keating, w jednym odcinku siódmego sezonu serialuSkandal, a jej występ został nominowany do Nagrody Emmy[45][49].
W 2016 Viola Davis zagrała w filmiePłoty, czyli ekranizacji spektaklu z 2010, w którym Davis zagrała rolę Rose Maxson. Reżyserem filmu oraz partnerem ekranowym Davis został Denzel Washington[50]. Za drugoplanową rolę w filmie Davis otrzymała m.in.: Oscara, nagrodę BAFTA, Złotego Globu, Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych oraz Critics’ Choice Movie Award[51]. W związku z otrzymaniem Nagrody Akademii Davis stała się dwudziestą trzecią osobą, która została laureatem Potrójnej Korony Aktorstwa[52]. W 2017 otrzymała gwiazdę w Hollywood Walk of Fame oraz tytułartysty roku wedługHarvard University[53][54]. Dodatkowo w tym samym roku po raz drugi w swoim życiu pojawiła się na liście100 najbardziej wpływowych osób na świecie według magazynu Time[55].
Od 2018: kolejne sukcesy aktorskie, literatura oraz EGOT
4 września 2018 doszło do premiery nowej wersji ilustrowanej książki dla dzieci pt.Corduroy, która została stworzona przez Violę Davis[56]. W 2018 Davis zagrała w filmieWdowy, a za drugoplanową rolę otrzymała nominację do nagrody BAFTA[57]. 25 listopada 2020 doszło do premiery filmuMa Rainey: Matka bluesa[58]. Viola Davis zagrała w nim tytułową rolę piosenkarkiMa Rainey. Za główną rolę w filmie otrzymała nominację do: Oscara, Złotego Globu oraz Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych. Dzięki czwartej nominacji do Nagrody Akademii została najczęściej nominowaną do Oscara osobą czarnoskórą[59].
W maju 2022 Viola Davis została uhonorowana nagrodą Cannes Women In Motion, podczas75. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes[60]. 16 września 2022 doszło do premiery filmuKrólowa wojownik (ang.The Woman King), który obrazuje Agojie, czyli żeńską jednostkę wojowników, która chroniła zachodnioafrykańskie królestwo Dahomej w XVII–XIX wieku[61]. Viola Davis zagrała w nim pierwszoplanową rolę Naniscy oraz została producentem filmu[62]. Za rolę otrzymała nominację do Złotego Globu, nagrody BAFTA, oraz nagrody Gildii Aktorów Ekranowych[63]. Dodatkowo została wyróżniona za produkcję filmu przezNational Board of Review orazBlack Reel Awards[64][65].
W 2022 Viola Davis wydała swoją biografięFinding Me[66]. Wraz z książką Davis wydała audiobook, który otrzymał pozytywne recenzje i został wyróżniony m.in. NAACP Image Award oraz Audie Award[67][68]. Podczas65. Ceremonii wręczenia nagród Grammy Viola Davis otrzymała statuetkę w kategorii najlepszy audiobook i tym samym stała się osiemnastą osobą, która wygrała Oscara, Emmy, Grammy i Tony („EGOT”)[69]. W 2023 została wyróżniona Nagrodą Przewodniczącego na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Palm Springs[70].
.jpg)
