Ten artykuł dotyczy USS Seawolf (SSN-575). Zobacz też:inne okręty o tej nazwie.

USS Seawolf (SSN-575)

Klasa	okręt podwodny
Typ	okręt unikatowy
Historia
Stocznia	Electric Boat
Wodowanie	21 lipca 1955
US Navy
Wejście do służby	30 marca 1957
Wycofanie ze służby	30 marca 1987
Los okrętu	zdezaktywowany
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	3420 ton 4287 ton
Długość	102,9 m
Szerokość	8,43 m
Napęd
1reaktorLMFR SIR /S2G 2 turbiny 2 śruby moc 1500 KM
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	19 węzłów 23 węzły
Wyrzutnie torpedowe	6 × 533 mm(na dziobie)
Załoga	101 oficerów i marynarzy
Multimedia w Wikimedia Commons

USS Seawolf (SSN-575) – drugi w kolejnościamerykańskiokręt podwodny napędzanysiłownią atomową, jednocześnie jedyna w dotychczasowej historii amerykańska jednostka tej klasy napędzanareaktoremchłodzonym ciekłym metalem. USS "Seawolf" był też drugim okrętem podwodnym na świecie napędzanym siłownią jądrową.

Po zakończonym sukcesemprogramie napędu jądrowego, już w trakcie budowy pierwszego okrętu z napędem atomowym –USS "Nautilus" (SSN-571),marynarka wojenna Stanów Zjednoczonych zamówiła drugi okręt podwodny napędzany siłownią jądrową – o nazwie USS "Seawolf" (SSN-575). Okręt ten miał zasadniczo podobną konstrukcję do "Nautilusa", wyjątkiem był zastosowany na tej jednostce rodzaj reaktora – chłodzony ciekłym sodem reaktorLMFR typuSIR (Submarine Intermediate Reactor). Ciekły sód jest bardziej wydajnym wymiennikiem ciepła niż woda pod ciśnieniem (jak w reaktorachPWR), jego użycie mogło zatem umożliwić osiąganie przez okręt wyższych prędkości^[1]. W reaktorze SIR, zamiast chłodziwa w postaci wody pod ciśnieniem w zamkniętym obiegu reaktora, zastosowano zatem ciekły sód do wymiany ciepła pomiędzy reaktorem ageneratorem pary. Marynarka zbudowała wWest Milton w stanieNowy Jork zainstalowany na lądzie prototyp reaktora – SIR Mk 1. Prototyp ten, którego oznaczenie zmieniono później naS1G, zdolny był do zużycia całej rocznej produkcji ciekłego sodu Stanów Zjednoczonych^[1]. Niemal identyczna z reaktorem S1G jednostka, o oznaczeniuS2G, zastosowana została w siłowni USS "Seawolf". Kontrakt na budowę tego okrętu został podpisany ze stoczniąElectric Boat wGroton w stanieConnecticut, w lipcu 1952 roku.

Drugi atomowy okręt podwodny zamówiony został niecały rok po "Nautilusie". Z powodu dodatkowej obudowy reaktora, przy zasadniczo podobnej konstrukcji, był nieco większy od swego poprzednika, zwypornością nawodną 3420 ton i podwodną 4287 ton oraz długością 332 stóp (102,9 m). Nieco inną konfiguracje miał także jegosonar dziobowy – zmodyfikowany w celu zapewnienia większej efektywności, a struktura kiosku umieszczona została na podwyższeniu.

"Seawolf" zostałzwodowany 21 lipca 1955 roku.Reakcja łańcuchowa w reaktorze tej jednostki została po raz pierwszy zainicjowana 25 czerwca 1956 roku. W trakcie przeprowadzonych w doku testów z 20 sierpnia tego samego roku, wystąpiła awaria prawoburtowegokonwektora i miały miejsce dwa wycieki pary z systemu rur łączących wymiennik ciepła z generatorem pary^[1]. Reaktor został zatrzymany, po czym ustalono, iż awaria spowodowana została przez wyciek stopu sodu i potasu na rozgrzane rury wymiennika. Już w trakcie wygaszania reaktora, zaobserwowano dodatkowe wycieki w prawoburtowym generatorze pary. Modyfikacje systemu generatora pary mające doprowadzić do usunięcia przyczyny awarii zajęły ponad trzy kolejne miesiące, zanim okręt mógł wznowić testy w doku. Jednak pierwszego grudnia zaobserwowano dwa kolejne wycieki stopu sodu i potasu przy prawym generatorze pary, co spowodowało konieczność kolejnych napraw. Testy morskie USS "Seawolf" rozpoczęły się więc z opóźnieniem dopiero 21 stycznia 1957 roku. Okręt był w stanie operować jedynie z mocą odpowiadającą tylko osiemdziesięciu procentom jego mocy konstrukcyjnej^[1]. Ostatecznie, 30 marca 1957 roku drugi na świecie okręt podwodny z napędem atomowym został wcielony do służby w US Navy^[1].

Na pierwszy patrol operacyjny okręt wyszedł pod dowództwemkomandora "Dicka" Laninga. Zadaniem okrętu w tym rejsie było przeprowadzenie ćwiczeń w zakresiedziałań przeciwpodwodnych. 26 września 1957 roku, jako pierwsza osoba na tak wysokim stanowisku, pod pokład okrętu atomowego wszedł prezydentDwight Eisenhower, który wraz z "Seawolfem" odbył podróż doNowej Anglii. W czasie rejsu okręt doświadczył kilku problemów z nieznanymi wcześniej niezwykłymi zjawiskami. Czasami, na przykład, kadłub okrętu świecił w ciemności^[1]. Blask był efektem znanego dziśpromieniowania Czerenkowa – niebieskawej poświaty emitowanej przez naładowane cząstki poruszające się w ośrodku materialnym zprędkością relatywistyczną. Obserwowana wokół reaktora poświata nie jest niebezpieczna, w tym czasie była jednak nowością^[1].

Jesienią 1958 roku, "Seawolf" po raz pierwszy zademonstrował swoje podwodne możliwości okrętu z napędem atomowym, kiedy pod dowództwem komandora Laninga pobił światowy rekord dystansu podwodnego rejsu – 13 761mil morskich (25 500 km), pozostając w zanurzeniu przez 60 dni^[1]. Okręt z powodzeniem operował dzięki swojemu chłodzonemu ciekłym sodem reaktorowi, przez łącznie 21 miesięcy^[1]. Z powodu jednak nadrzędnych – jak wyraził sięHyman G. Rickover – względów technicznych i bezpieczeństwa, postanowiono zrezygnować z tego rodzaju reaktorów w napędzie okrętów^[1]. W tym czasie gotowy był już drugirdzeń reaktora dla "Seawolfa", równieżBiuro Okrętów US Navy (Bureau of Ships – BuShips) oraz komandor Laning rekomendowali jedynie uzupełnieniepaliwa jądrowego okrętu – z uwagi na potrzeby szkoleniowe w zakresie działań ZOP okrętów z napędem atomowym^[1]. Wymiana paliwa bowiem jest jedynie trzymiesięcznym procesem, podczas gdy wymiana całego reaktora zajmuje dwa lata^[1]. Hyman Rickover podjął decyzję o odzyskaniuuranu z pozostającego do dyspozycji rdzenia. Pod koniec 1958 roku, "Seawolf" powrócił do stoczni Electric Boat, gdzie wymontowano jego reaktor zastępując go kopiąchłodzonego wodą reaktoraS2W zastosowanego na USS "Nautilus". Oryginalny wyjęty z "Seawofla" reaktor SIR/S2G – bez wyciągniętego rdzenia paliwowego, lecz wciąż radioaktywny – został zabrany na barkę i zatopiony w oceanie około 220 mil morskich od brzegu (na wysokości granicy między stanamiDelaware iMaryland), na głębokości około 9500 stóp (2 896 metrów). Stanowi to jedyny do dziś amerykański przypadek celowego zatopienia reaktora w morzu^[1][2][3] Wyposażony w nowy reaktor PWR, okręt powrócił do służby 30 września 1960 roku i kontynuował służbę operacyjną aż do marca 1987 roku. Większość czasu w późniejszym okresie służby spędził uczestnicząc w tajnych badaniach naukowych, misjach wywiadowczych oraz wydobywczych z dna morskiego^[1]. W celu przygotowania go do tych zadań, okres od maja 1965 roku do sierpnia 1967 spędził w stoczniPortsmouth Naval Shipyard, gdzie zostało wymienione paliwo jądrowe oraz dodana jedna sekcja wśródokręciu, w celu umożliwienia dostępu do morzanurków głębinowych, ze sprzętem umożliwiającym nurkowanie na głębokości 185 metrów i większej^[1].

Z uwagi na znaczne rozmiary oraz koszt zarówno "Nautilusa", jak i "Seawolfa", okręty te nie stały się wiodącymi jednostkami nowych typów. United States Navy opracowała za to nowy typ jednostek –Skate.

• Norman Polmar: Cold War Submarines, The Design and Construction of U.S. and Soviet Submarines. K. J. More. Potomac Books, Inc, 2003.ISBN 1-57488-530-8. Brak numerów stron w książce

• Amerykańskie unikatowe okręty podwodne
• Atomowe - myśliwskie okręty podwodne
• Amerykańskie okręty podwodne okresu zimnej wojny
• Okręty prototypowe marynarki amerykańskiej
• Okręty zbudowane w Electric Boat

• Szablon cytowania książki – brak numeru strony