Ten artykuł został nominowany do wyróżnienia„Dobry Artykuł”.
Weź udziałw dyskusji na ten temat.
Siostrzana jednostka U-205 –U-203 w czerwcu 1942 roku | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki | 22 kwietnia 1940 |
| Wodowanie | 23 stycznia 1941 |
| Nazwa | U-204 |
| Wejście do służby | 8 marca 1941 |
| Zatopiony | 19 października 1941 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość | 67,1 metra |
| Szerokość | 6,2 metra |
| Zanurzenie | 4,74 metra |
| Zanurzenie testowe | 100 metrów |
| Rodzaj kadłuba | |
| Materiał kadłuba | |
| Napęd | |
| 2silniki wysokoprężne o łącznej mocy 3200 KM 2silniki elektryczne o łącznej mocy 750 KM 2śruby | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg | na powierzchni: 8500 Mm przy 10 węzłach |
| Sensory | |
| GHG,S-Gerät(inne języki) | |
| Uzbrojenie | |
| 1działo kal. 88 mm 1działko plot. kal. 20 mm 14 torped | |
| Wyrzutnie torpedowe | 5 × 533 mm |
| Załoga | 44 |
U-204 –niemieckiokręt podwodny typuVIIC z okresuII wojny światowej.
Wyporność U-Boota wynosiła 769 ton w położeniu nawodnym i 871 ton pod wodą, a jego główną bronią było 14torped okalibrze 533 mm, wystrzeliwanych z pięciu wewnętrznychwyrzutni. Jednostka rozwijała na powierzchni maksymalną prędkość 17,7węzła, jej zasięg przy prędkości 10 węzłów wynosił 8500 Mm.
Okręt zostałzwodowany 23 stycznia 1941 roku w stoczniFriedrich Krupp Germaniawerft wKilonii, a 8 marca 1941 roku wcielono go do służby wKriegsmarine. Pływając w składzie1. Flotylli U-Bootów U-204 odbył trzy patrole bojowe, podczas których zatopił cztery statki o łącznejpojemności 17 157 BRT iniszczyciel o wyporności 1060 ton. U-Boot został zatopionybombami głębinowymi przezbrytyjskie okręty 19 października 1941 roku naAtlantyku nieopodalTangeru.
Jednostki typuVIIC były kolejnym ewolucyjnym ulepszeniem najliczniej budowanych w Niemczech okrętów typuVII. Poprzednik – typVIIB – miał niewystarczający zasięg i za mało miejsca pod pokładem, by można było zainstalowaćsonar[1][2]. Opracowany w 1938 roku projekt nowego okrętu różnił się od poprzedniej wersji m.in. zwiększoną grubością blachkadłuba sztywnego (z 16 do 18,5 mm, co zwiększyło maksymalną głębokość zanurzenia z 200 metrów do 250–280 metrów), przedłużeniemkadłuba o 60 cm ikiosku o 30 cm oraz powiększeniemzbiorników paliwa o 5,4 m³, co poprawiło zasięg[3][4]. Powiększone rozmiary pozwoliły na instalację aktywnego sonaruS-Gerät(inne języki), który uzupełniał pasywnyGruppenhorchgerät (GHG)[1][2]. Do zakończenia wojny do służby weszło 568 okrętów typuVIIC[5][6].
U-204 zamówiono 23 września 1939 roku[7][8]. Został zbudowany w stoczniFriedrich Krupp Germaniawerft wKilonii jako jeden z 58 okrętów typuVIIC zamówionych w tej wytwórni[9][10]. U-204 otrzymał numer stoczniowy 633 (Werk 633)[7][11].Stępkę okrętu położono 22 kwietnia 1940 roku, azwodowany został 23 stycznia 1941 roku[7][8].

U-204 był średniej wielkości okrętem podwodnym o konstrukcjidwukadłubowej[12].Długość całkowita wynosiła 67,1 metra,szerokość 6,2 metra izanurzenie 4,74 metra[6][13]. Wysokość (odstępki do szczytukiosku) wynosiła 9,6 metra[6]. Wykonany zestali pancernej CM 351 o grubości 18,5 mmkadłub sztywny miał 50,5 metra długości i 4,7 metra szerokości[14][15][a]. Podzielony byłgrodziami na sześćprzedziałów wodoszczelnych: (oddziobu): I – przedział torpedowy zesterami głębokości oraz GHG, II – przedziałakumulatorów wraz z pomieszczeniamizałogi, magazynem amunicji i toaletą, III –centrala z pomieszczeniem wielofunkcyjnym (mieszczącym drugą baterię akumulatorów, pomieszczenia załogi ikambuz), IV – przedziałsilników spalinowych, V – przedziałsilników elektrycznych, VI –rufowy przedział torpedowy zesterami kierunku i głębokości[18]. Kadłub ciśnieniowy otoczony byłkadłubem lekkim wykonanym z blach o grubości 4–8 mm[19].Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 769 ton, a w zanurzeniu 871 ton[13][20][b].
Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa6-cylindrowe,czterosuwowe silniki wysokoprężneKrupp-Germaniawerft F46 z doładowaniem o łącznej mocy 3200 KM przy 470-490obr./min, a pod wodą poruszał się dzięki dwómsilnikom elektrycznymprądu stałegoAEG GU 460/8-276 o łącznej mocy 560 kW (750 KM) przy 295 obr./min[14][13]. Dwawały napędowe obracały dwieśruby, zapewniając maksymalną prędkość 17,7węzła na powierzchni i 7,6 węzła w zanurzeniu[21][13]. Zasięg wynosił 8500 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym (3250 Mm przy prędkości maksymalnej) oraz 80 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą (130 Mm przy 2 węzłach)[13][22].Zbiorniki mieściły 113,47 tonypaliwa, a energia elektryczna magazynowana była w dwóch bateriachakumulatorówAFA 33 MAL 800 W po 62ogniwa każda, o łącznej pojemności 9160 Ah, masie 62 tony i czasie rozładowania 20 godzin[22][23].Dopuszczalna głębokość zanurzenia okrętu wynosiła 100 metrów, a głębokość zgniecenia 250–280 metrów[21][24].
Okręt wyposażony był w pięćwyrzutni torped okalibrze 533 mm (cztery na dziobie i jedną rufową), z łącznym zapasem 14torped (wymiennie okręt mógł przenosić 26min typu TMA lub 39 min typu TMB)[25][26].Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kalibru 88 mmSK C/35 L/45, z zapasem amunicji wynoszącym 220–250naboi oraz pojedyncze działko przeciwlotniczekalibru 20 mm C/38 L/65[6][25]. Jednostka wyposażona też była w pasywny sonar GHG i aktywnyS-Gerät(inne języki), a do obserwacji służyły dwaperyskopyZeissa: bojowy i nocny[21][27].
Załoga okrętu składała się z czterechoficerów oraz 40podoficerów i marynarzy[22][28][c].
U-204 został wcielony do służby wKriegsmarine 8 marca 1941 roku[7][29]. Dowództwo okrętu objąłpor. mar. (niem.Oberleutnant zur See)Walter Kell(inne języki), dowodzący wcześniejU-8[30]. U-Boot otrzymał numerpoczty polowej M 37 084[8]. 1 kwietnia dowódca okrętu został awansowany na stopieńkpt. mar. (niem.Kapitänleutnant)[30]. Do 1 maja załoga jednostki przechodziła szkolenie w składzie1. Flotylli U-Bootów, operując zKilonii[7][11].
24 maja 1941 roku U-204 wyszedł z Kilonii, udając się na swój pierwszy wojenny patrol naOcean Atlantycki[31][32]. 31 maja o godzinie 5:15 w odległości około 65 Mm na południowy zachód odDyrafjord(inne języki) U-Boot zatopił ogniem artyleryjskim zbudowaną w 1940 rokuislandzką motorowąłódź rybacką „Holmsteinn” opojemności 16 BRT, która zatonęła na pozycji65°39′N 26°23′W/65,650000 -26,383333 (zginęła cała, licząca cztery osoby załoga jednostki)[11][33]. Na początku czerwca U-204 miał uzupełnić zapas paliwa ze stojącego w odległości 80 Mm na południowy zachód odGrenlandiizbiornikowca „Belchen”, jednak operacja została odwołana z powodusamozatopienia statku 3 czerwca w wyniku ataku przeprowadzonego przez brytyjskie krążownikiHMS „Aurora” (12) iHMS „Kenya” (14)(inne języki)[34]. Między 5 a 15 czerwca okręt wchodził w składwilczego stada„West”(inne języki)[7][32]. 10 czerwca o godzinie 2:48 w odległości około 450 Mm na wschód odSt. John’s U-204 wystrzelił dwie torpedy w kierunku marudera z konwojuOB-330, zbudowanego w 1919 rokubelgijskiegoparowca „Mercier” o pojemności 7886 BRT, przewożącego 1000 workówpoczty isamoloty szkolne na trasieLiverpool –Halifax –Montreal[35]. W parowiec trafiła jedna z nich, eksplodując na wysokościładowni nr 2 z lewejburty, po czym jednostka nabrała przechyłu na prawą burtę, a jej licząca 57 osób załoga (wraz z pięcioma artylerzystami i sześcioma pasażerami) po nadaniu sygnałuSOS rozpoczęła przygotowania do opuszczenia statku[35]. O godzinie 02:57 U-Boot wystrzelił jeszcze jedną torpedę typuG7e, która trafiła w prawą burtę dokładnie w środek ładowni nr 3 i spowodowała zatonięcie „Merciera” po około 20 minutach na pozycji48°30′N 41°30′W/48,500000 -41,500000[11][35]. W wyniku atakukapitan i sześciu członków załogi zginęło, a sześciu zostało rannych[35]. Ocaleli opuścili statek na dwóch łodziach ratunkowych i zostali uratowani przez dwafińskie parowce: 15 czerwca 35 rozbitków podjął „Hammarland”, a dwa dni później drugą łódź z 26 osobami na pokładzie odnalazł „Kemi”[35].
Od 16 do 20 czerwca okręt przyporządkowany był do wilczego stada„Kurfürst”(inne języki)[7][32]. 27 czerwca U-204 dopłynął do bazy wBreście, spędzając w morzu 35 dni[31][32].
22 lipca okręt wyszedł z Brestu na drugi patrol, udając się na wody północnego Atlantyku[31][36]. 2 sierpnia U-204 w odległości około 500 Mm od Brestu wykrył za pomocą GHG zmierzający w stronęWysp Brytyjskich konwójSL-81, informując o kontakcieBdU(inne języki)[37]. Okręt wykonał atak torpedowy na komodorski statek „Abosso” (11 300 BRT), jednak bez rezultatu[38][d]. 19 sierpnia w odległości około 400 Mm na południowy zachód odIrlandii U-Boot wystrzelił o godzinie 2:05 torpedę G7e w kierunku płynącego za konwojemOG-71(inne języki)norweskiego niszczycielaKNM „Bath” (I17)(inne języki) o wyporności 1060 ton, należącego do5. Grupy Eskortowej(inne języki)[11][39]. Niszczyciel został trafiony wśródokręcie i zatonął w ciągu sześciu minut na przybliżonej pozycji49°00′N 17°00′W/49,000000 -17,000000[39][e]. W wyniku ataku i eksplodujących podczas tonięciabomb głębinowych zginęły 83 z liczącej 124 osoby załogi (dowódca C.F.T. Melsom, dwóch norweskich oficerów, 68 norweskich marynarzy, dwóch brytyjskich oficerów i dziesięciu brytyjskich marynarzy)[39]. Pozostali rozbitkowie zostali uratowani przezkorwetęHMS „Hydrangea” (K39)(inne języki) i niszczycielHMS „Wanderer” (D74)(inne języki)[39]. U-204 raportował także zatopienie płynących w konwoju dwóch dużych statków handlowych o łącznej pojemności 16 000 BRT, jednak nie zostało to potwierdzone[40]. 22 sierpnia po 32 dniach spędzonych w morzu U-204 powrócił do Brestu[31][36].
20 września U-Boot wyszedł z Brestu na swój trzeci wojenny patrol, kierując się na wody Atlantyku[31][41]. W dniach 5–19 października okręt wchodził w skład wilczego stada„Breslau”(inne języki)[7]. 14 października o godzinie 00:45 w pobliżu Przylądka Roche wZatoce Kadyksu U-204 wystrzelił co najmniej dwie torpedy w kierunku zbudowanego w 1904 rokuneutralnegohiszpańskiegożaglowca „Aingeru Guardakoa” o pojemności 97 BRT, płynącego zLizbony doTangeru[42]. Statek zatonął natychmiast po trafieniu na pozycji36°20′N 6°15′W/36,333333 -6,250000, a z liczącej siedem osób załogi ocaleli kapitan i czterech marynarzy, podjęci następnego ranka przezkuter rybacki[42][f]. 16 października okręt podwodny potajemnie zawinął do portu wKadyksie, pobierając paliwo od przebywającego tam niemieckiego statku zaopatrzeniowego„Thalia”(inne języki)[41][43].
19 października 1941 roku o godzinie 3:00 U-Boot w odległości około 30 Mm odPrzylądka Spartel(inne języki) trafił torpedą w płynący zygzakiem, zbudowany w 1938 roku brytyjskimotorowy zbiornikowiec „Inverlee” o pojemności 9158 BRT, eskortowany przezuzbrojone trawlery HMS „Lady Hogarth” (4.89) i HMS „Stella Carina” (FY352)[11][44]. Przewożący 13 880 tonoleju opałowego na trasie zTrynidadu doGibraltaru statek stanął w płomieniach, po czym o 3:13 trafiony został drugą torpedą, która spowodowała potężną eksplozję widoczną z odległości kilkudziesięciu mil morskich[44]. Z przebywających na pokładzie 43 osób (38 członków załogi i pięciu artylerzystów) zginęło 21, a pozostali zostali uratowani przez HMS „Lady Hogarth” i przybyłe na miejsce zdarzenia HMS „Haarlem” (FY306) i niszczycielHMS „Duncan” (D99)(inne języki)[44]. Ostatecznie wypalonywrak zbiornikowca zatonął około południa na pozycji35°36′N 6°22′W/35,600000 -6,366667[44].
Zaalarmowane zatopieniem „Inverlee” dowództwo wysłało w morze z bazy w Gibraltarze korwety 37. Grupy Eskortowej w celu wykrycia i zaatakowania podwodnego napastnika[41][44]. O godzinie 21:46 nieopodal TangeruHMS „Mallow” (K81)(inne języki) nawiązał kontakt akustyczny z U-Bootem, a osiem minut później zrzucił serię siedmiu bomb głębinowych, po czym na powierzchni morza pokazała się duża plama ropy[7][41]. O 22:21 w pobliżu rozlanej ropy pięć bomb głębinowych zrzuciłHMS „Carnation” (K00)(inne języki), a następnego dnia o godzinie 9:00 dwie serie po pięć bomb zrzucił przybyły na miejsceslupHMS „Rochester” (L50)(inne języki), po czym plama powiększyła się[7][41]. Następnego dnia w odległości 8 Mm na wschód od plamy załoga korwetyHMS „Bluebell” (K80)(inne języki) odnalazła fragmenty torpedyG7a[7][11]. Prawdopodobnie U-204 został zatopiony już w pierwszym ataku przeprowadzonym przez HMS „Mallow” (K81), lub został wtedy ciężko uszkodzony i zatonął ostatecznie w wyniku ataku HMS „Rochester” (L50)[7][41]. Na pokładzie zatopionego na pozycji35°46′N 6°02′W/35,766667 -6,033333 U-Boota zginęła cała, licząca w tym rejsie 46 osób załoga[7][29].
U-204 odbył trzy patrole bojowe, spędzając w morzu 97 dni[31]. W ich trakcie zatopił cztery statki o łącznej pojemności 17 157 BRT i niszczyciel o wyporności 1060 ton, na pokładach których zginęło co najmniej 117 osób[45]. Pełne zestawienie strat przedstawia poniższa tabela[45]:
| Data | Nazwa | Państwo | Tonaż[g] | Los jednostki |
|---|---|---|---|---|
| 31 maja 1941 | „Holmsteinn” | 16 | zatopiony | |
| 10 czerwca 1941 | „Mercier” | 7886 | zatopiony | |
| 19 sierpnia 1941 | KNM „Bath” (I17)(inne języki) | 1060 | zatopiony | |
| 14 października 1941 | „Aingeru Guardakoa” | 97 | zatopiony | |
| 19 października 1941 | „Inverlee” | 9158 | zatopiony | |
| RAZEM | zatopione: | 5 | ||