Zgodnie z ruchem wskazówek zegara od góry: Panorama Turynu, Borgo Medioevale, Palazzo Madama, Piazza San Carlo, Gran Madre i Monte dei Cappuccini na rzecePad,Mole Antonelliana,Pałac Królewski.
Turyn (wł.Torino) – miasto w północno-zachodnichWłoszech, przy ujściu rzekiDora Riparia do rzekiPad, na przedgórzu Alp Zachodnich. Jest stolicą regionuPiemont. Patronem miasta jest św.Jan Chrzciciel (jego święto obchodzone 24 czerwca).
Turyn jest najważniejszym poMediolanie ośrodkiem gospodarczo-kulturalnym północnych Włoch[1].
Według danych na 2017 rok miasto zamieszkiwało 883 281 osób, 6785,6 os./km², aglomeracja liczy 2,2 mln mieszkańców[2].
Nazwa miasta może pochodzić odindoaryjskiego słowataur oznaczającego górę, najczęściej jednak łączona jest z legendą o byku (łac.taurus, wł.toro), który padł pokonawszy mitycznego smoka w pobliżu pewnej wioski; dla jego upamiętnienia mieszkańcy postanowili nazwać sięTaurini.
WI wieku p.n.e. (prawdopodobnie w28 p.n.e.)Rzymianie utworzyli tu obóz wojskowy (Castra Taurinorum), później poświęconyAugustowi (Augusta Taurinorum). Typowo rzymska sieć dróg wciąż jest widoczna we współczesnym mieście. Turyn osiągnął wtedy liczbę około 5000 mieszkańców w obrębie murów.
Wiosną 312 roku pod Augusta Taurinorum rozegrała siębitwa pomiędzy wojskami cesarzaKonstantyna iMaksencjusza, zakończona zwycięstwem cesarza i zajęciem miasta.
Podczashiszpańskiej wojny sukcesyjnej miasto byłodwukrotnie oblegane (bezskutecznie) przez wojska francuskie. W wyniku stoczonej 7 września 1706bitwy wojsk austriackich z francuskimi Turyn został uwolniony po 117 dniach oblężenia.
Wraz z Piemontem Turyn odegrał znaczącą rolę w procesie jednoczenia kraju. W latach 1861–1865 był stolicą nowo powstałego państwa (w 1865 stolicę przeniesiono doFlorencji, zaś w 1870 doRzymu). Do XX wieku Turyn pozostał jednak stolicą elit i najważniejszym ośrodkiem kulturalnym w kraju (m.in. jedyny ośrodeksecesji we Włoszech). Od drugiej połowy XIX wieku w mieście nastąpił skok demograficzny, związany z rozwojem przemysłu, przede wszystkim z lokalizacją zakładówFiata.
Po drugiej wojnie światowej życie miasta skupiało się głównie wokół działalności koncernu Fiata. Dziś rodzina właścicieli fabryki należy do najbardziej wpływowych we Włoszech. Po dawnych władcach Turynu pozostały eleganckiebarokowe aleje, wyniosłe pałace, bogate kościoły i zbiory malarstwa.
Obecnie Turyn jest stolicą oraz głównym ośrodkiem Piemontu i czwartym co do liczby ludnościmiastem Włoch.
PKB Turynu wynosi 58 miliardów dolarów amerykańskich i jest to 78. najbogatsze miasto na świecie.
Duże znaczenie dla gospodarki Turynu ma turystyka. W 2008 był 203. najpopularniejszym celem turystycznym na świecie i 10. we Włoszech z ponad 240 tysiącami zagranicznych turystów.
W mieście mają siedziby 2 znane kluby piłkarskie:Juventus F.C. iTorino FC. Największym stadionem w mieście byłStadio delle Alpi, na którym swoje mecze rozgrywał Juventus. Zupełnie przebudowany nazywa się on teraz Allianz Stadium, Torino zaś gra naStadio Olimpico. W Turynie odbyły sięZimowe Igrzyska Olimpijskie 2006, które rozpoczęły się w piątek 10 lutego 2006, a zakończyły w niedzielę 26 lutego 2006. W 1934 roku miasto organizowało pierwsze w historiilekkoatletyczne mistrzostwa Europy. Turyn gościł także uczestnikówuniwersjad: letnich w1959 i1970 oraz zimowej w2007.
W październiku 2021 roku ogłoszono Turyn miastem-gospodarzem66. Konkursu Piosenki Eurowizji, który to odbył się w dniach 10, 12 oraz 14 maja 2022 roku na terenie obiektuPalaOlimpico[8].
.svg)
_09.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
