Tunezja położona jest w Afryce Północnej. Wybrzeże Tunezji na północy i wschodzie opływa Morze Śródziemne. Północ kraju jest górzysta i gęsto zalesiona. Im dalej na południe, ukształtowanie terenu zmienia się w coraz bardziej płaskie i suche aż do obszaruszottów (słone jeziora, zazwyczaj wyschnięte) wyznaczających początek strefy saharyjskiej.
Na wybrzeżu klimat śródziemnomorski. Na wschodnim wybrzeżu bardziej suchy. Na północy występuje klimat podzwrotnikowy, od pośredniego między morskim a kontynentalnym, na południu zwrotnikowy skrajnie suchy-kontynentalny.
Na przełomie III i II tysiąclecia p.n.e. na obszar obecnej Tunezji nastąpił napływ ludów koczowniczych ze wschodu i południaAfryki. W II tysiącleciu p.n.e. rozpoczęła się kolonializacjafenicka, najważniejszą kolonię stanowiłaKartagina. W wynikuwojen punickich obszar Kartaginy został włączony w składImperium Rzymskiego. W V wieku n.e. Rzymianie zostali wyparci przezgermańskichWandalów, którzy z kolei zostali pokonani w połowie VI wieku przezBizancjum. W drugiej połowie VII w. Tunezję podbiliArabowie, którzyzislamizowali kraj. W 1574 roku kraj włączono doImperium Osmańskiego. Od 1590 roku realna władza należała dobejów, którzy jedynie formalnie uznawali zwierzchnictwo osmańskie. Wybrzeże stało się bazą wypadowąpiratów[3].
W XIX wieku coraz bardziej intensywna penetracja mocarstweuropejskich zakończona w 1881 roku ustanowieniem w Tunezjiprotektoratufrancuskiego. Od początkuokupacji francuskiej rozwijał się ruch antykolonialny. W latach 20. narodziły siępartie polityczne, w tym partiaDestur. W trakcieII wojny światowej Tunezja dostała się pod okupacjęwłosko-niemiecką i stała się obszarem walk. Od 1943 roku ponownie w rękach Francji. Po zakończeniu wojny na sile przybrała walka o niepodległość. Toczyła się ona głównie za pomocą metod politycznych, nie obeszło się jednak także bez niepodległościowej działalnościpartyzanckiej. W 1951 roku podpisano porozumienie z Francją, które regulowało zarządzanie krajem. W 1954 roku Tunezja uzyskałaautonomię wewnętrzną, a w 1956 roku niepodległość. W 1957 roku ustanowiono republikę. Ostatni żołnierze francuscy wycofali się z Tunezji w 1963 roku[3].
Rządy w niepodległej Tunezji objęłaNeo-Destur i prezydentHabib Burgiba. Rządy Neo-Destur wiązały się z polityką niezaangażowania, współpracą z państwami Zachodu oraz umacnianiem więzi gospodarczych i politycznych z Francją. W latach 70. wystąpiły wewnętrzne problemy natury gospodarczej i politycznej. W 1974 roku parlament zapewnił Burgibie dożywotnią prezydenturę. W 1979 roku doTunisu przeniesiono siedzibęLigi Państw Arabskich. Po zamieszkach z przełomu lat 70. i 80. władze dopuściły do działalności inne partie. W 1987 roku Burgiba został odsunięty od władzy przez generałaZajna al-Abidina ibn Alego ogłoszonego następnie prezydentem. W 1996 roku Tunezja nawiązała relacje dyplomatyczne zIzraelem na najniższym szczeblu (jako czwarte państwo arabskie)[3].
14 stycznia 2011 roku ibn Ali uciekł z kraju pod wpływem rozpoczętych 17 grudnia 2010masowych protestów społecznych[3]. Po wydarzeniacharabskiej wiosny, 23 października 2011 odbyły się wybory do Zgromadzenia Konstytucyjnego, które miało pełnić rolę tymczasowego parlamentu. Zwyciężyła w nich konserwatywnaPartia Odrodzenia (Hizb an-Nahda) zdobywając 41,47% głosów[4]. 13 grudnia 2011 na nowego prezydenta kraju został zaprzysiężonyAl-Munsif al-Marzuki, przywódca partiiKongres Republiki.
Na podstawie uchwalonej 27 stycznia 2014 nowej konstytucji, 26 października 2014 odbyły się wybory parlamentarne do Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych, w których zwyciężyła laicka partiaWezwanie Tunezji (wywodząca się ze środowiska dawnych współpracowników ibn Alego). W wyborach prezydenckich, które odbyły się 23 listopada i 21 grudnia 2014 były premierAl-Badżi Ka’id as-Sibsi zdobył 55,68% głosów w drugiej turze i pokonał urzędującego prezydentaAl-Munsifa al-Marzukiego, który otrzymał 44,32% głosów[5]. 31 grudnia 2014 as-Sibsi został oficjalnie zaprzysiężony na stanowisku głowy państwa[6].
Republika Tunezyjska jest krajem o systemie semiprezydenckim. Według konstytucji uchwalonej 27 stycznia 2014 przez tunezyjskie Zgromadzenie Konstytucyjne[7] głową państwa jest prezydent,władzę wykonawczą sprawuje prezydent oraz rząd kierowany przez premiera, władzę ustawodawczą stanowi jednoizbowy parlament – Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych[8].
Armia tunezyjska w 2014 roku liczyła 40,5 tys. żołnierzy zawodowych oraz 12 tys. rezerwistów. Według rankinguGlobal Firepower(inne języki) (2014) tunezyjskie siły zbrojne stanowią 66. siłę militarną na świecie, z rocznym budżetem na cele obronne w wysokości 550 mln dolarów (USD)[9].
Do lat 60. Tunezja była jednym z głównych eksporterów ropy naftowej igazu ziemnego. W połowie lat 80. XX w. został zapoczątkowany program zmian strukturalnych w gospodarce kraju, który był wspierany przezBank Światowy iMiędzynarodowy Fundusz Walutowy. Program realizował m.in. liberalizację cen i handlu zagranicznego, a także dalszą prywatyzację przedsiębiorstw należących do państwa.
Struktura siły roboczej w podziale na sektory: rolnictwo i rybołówstwo 17,7% przemysł, kopalnie, energetyka, budownictwo i roboty publiczne 33% handel i usługi 49,3%[11].
Na terenie Tunezji zachowały się ryty naskalne, ceramika z okresu późnego paleolitu, mezolitu oraz neolitu (ok. 6000 p.n.e.); sztukę staroż. reprezentują ruiny budowli rzymskich (m.in. w Dugga, Al-Dżamm, Kartaginie), a także wyroby fenickie (stele, sarkofagi) odkryte na terenie dawnych miast punickich (m.in. Kartagina, Utyka, Susa); w południowej części Tunezji występują zabytki związane z kulturą Berberów. Tunezja była ośr. sztuki starochrześc. (Kartagina) i bizant. (resztki kościołów, mury w Kasr Hilal); w VII w. pojawiła się sztuka islamu (meczety z dziedzińcami i prostokątnymi minaretami, m.in. Kairuan, Tunis, Safakis, Susa, Tauzar; madrasy, obwarowania); od XVI w. wznoszono na wzór tur. meczety kopułowe. W XIX w. rozpoczął się proces europeizacji sztuki tunezyjskiej; rodzimy charakter zachowało arab. rzemiosło artystyczne.
Oficjalnie podaje się, że 19% budżetu państwa przeznaczane jest na naukę i oświatę. Statystyki nie podają jednak, ile jest wyższych uczelni w Tunezji.Uniwersytety znajdują się w miejscowościach przemysłowych i dobrze rozwiniętych, jak Sfax czy Tunis[a].
Tunezja jest najbardziej liberalnym krajem arabskim, o czym świadczą m.in. rozbudowane prawa kobiet. Kobiety zawdzięczają to pierwszej żonieHabiba Burgiby, która była Francuzką. Niektórzy uważają, że to ona przekonała męża do kilku wielkich reform, m.in. zniesienia wielożeństwa, zniesienia noszenia tradycyjnych chust przez kobiety (Burgiba nazwał te chustywstrętnymi szmatami), kontrolowania rozwodów przez sądy (w tym równych praw do dzieci), dopuszczenia kobiet do szkół, parlamentu, władzy i innych form życia publicznego. Jednak należy zauważyć, że we Francji aż do 1970 roku (do wejścia w życie ustawy z dnia 4 czerwca 1970) obowiązywało tzw.puissance paternelle, to znaczy tylko ojcu przysługiwała władza rodzicielska po rozwodzie.
W 1967 roku Bourgiba zalegalizował równieżaborcję, obecnie jest ona dostępna na życzenie kobiety i bezpłatna. Istnieje również legalnaprostytucja orazdomy publiczne.
Tunezyjskie kobiety stanowią prawie 12% członków Tunezyjskiej Izby Deputowanych i ponad 20% członków rad miejskich. Odgrywają również znaczącą rolę w rządzie i dyplomacji (w tym m.in. na takich stanowiskach, jak gubernatorzy prowincji, prezydenci miast, sekretarze stanu, ambasadorowie itp.). Młode kobiety stanowią 55% studentów na uniwersytetach.
Z drugiej jednak strony, nadal istnieją pewne konserwatywne miasta – na południu kraju, gdzie zachowywane są stare obyczaje. Dziewcząt nie obowiązuje jednak zakaz chodzenia samej po ulicach. Ponadto w bardzo tradycyjnych rodzinach kobiety chodzą w ubraniach zakrywających nogi i ramiona, szczególnie kiedy wybierają się do meczetu.
W 2017 r.Parlament Tunezji przyjął przełomowe przepisy mające na celu zwalczanie przemocy wobec kobiet w kraju. Usunięto między innymi prawo, które zwalniało gwałciciela z odbywania kary jeśli poślubi on ofiarę[15].
Od 2018 roku kobiety posiadają także równe prawo do dziedziczenia spadku (poprzednie prawo dopuszczało kobiety do dziedziczenia jedynie połowy tego, co mężczyźni)[16]. Zeznania kobiety i mężczyzny w tunezyjskim sądzie mają taką samą wartość prawną, kobieta posiada również takie samo prawo do otrzymania opieki nad dziećmi po rozwodzie.
_-_TUN_-_UNOCHA.svg)
