Dzisiaj tym terminem zwykle oznacza się dany obszar w VIII wieku n.e. lub jeszcze kilka wieków później. WeposieSzahname napisanym przez poetęFerdousiego, Transoksania była ojczyznąirańskichkoczowników, a rzekaOxus (Amu-daria) – granicą międzyIranem aTuranem.
Region był jedną zsatrapiiperskich za panowania dynastiiAchemenidów i nazywał sięSogdiana. Natomiast terminTransoxiana pochodzi złaciny i oznacza "Za rzekąOxus", jak po grecku nazywała się Amu-daria. Takie samo znaczenie ma arabskiemā wara` an-nahr, dosłownie "to co za rzeką".
Tu ok. 1336 roku urodził sięTimur Lang z plemieniaBarłasów, znany w Polsce jako Tamerlan, strateg i zdobywca ogromnych połaciAzji Środkowej iBliskiego Wschodu. Tutaj właśnie zaczynał on swoją karierę wojskową i polityczną, zostającemirem Mawarannahru[1].