Transformers – fikcyjna rasa pozaziemskich mechanicznych istot, mających zdolność przeobrażania się w pojazdy. Debiutowały w 1983 jako zabawki firmyHasbro, inspirowane przejętymi przez nią zabawkamiCar Robots orazDiaclone firmyTakara. Transformery wyróżniały się na tle innych zabawek tym, że poza charakterystyczną dla nich unikatową funkcjonalnością (roboty, które zmieniają się w samochody) miały również opracowany specjalnie dla nichświat przedstawiony. Powstały komiksy, filmy, seriale i gry komputerowe o Transformerach. Mechaniczne istoty są podzielone na dwie pogrążone wwojnie domowej frakcje:Autoboty iDecepticony.
Wystawa zabawkowych Transformerów na corocznym zlocie fanówBotCon
W 1980 roku japońska firmaTakara wprowadziła na rynek zabawkimarkiDiaclone. Były topojazdy kosmiczne, z których każdy miał alternatywną formę kształtu i pilota. Dwa lata późniejTakara rozwinęła pomysł ze zmiennokształtnymi zabawkami i stworzyłaCar Robots, czyli samochody, które można zmienić kilkoma ruchami w roboty. W 1983 japońska firma sprzedała prawa do marki amerykańskiej firmieHasbro, która przemianowała ją naTransformers[1].
Transformery wyróżniały się na tle innych zabawek tym, że poza charakterystyczną dla nich unikatową funkcjonalnością (roboty, które zmieniają się w samochody) miały również opracowany specjalnie dla nichświat przedstawiony[2]. Transformery były promowane na szeroką skalę. Powstały opowieści i komiksy o tym jak rozbiły się na Ziemi około 4 miliony latp.n.e. i przebudziły wlatach 80. XX wieku. W 1984Marvel Productions wyprodukował pierwszy we franczyzieserial animowany,Transformery[1].
Pierwszym medium, w którym przedstawiono historię Transformerów były komiksy odMarvel Comics z lat 1983–1991. Według nich Transformery są kosmiczną rasą pochodzącą z planetyCybertron, na której wszystko jest mechaniczne. Planeta była pogrążona wwojnie domowej pomiędzy frakcjąAutobotów pod przywództwemOptimusa Prime'a, aDecepticonów pod przywództwemMegatrona, którzy utworzyliimperium stanowiące zagrożenie dla wszechświata. Tysiąc lat od rozpoczęcia wyniszczającej wojny, obie frakcje zaczęły eksplorować kosmos w poszukiwaniu zasobów. Dwie grupy,Autobotów iDecepticonów, rozbija się naZiemi, gdzie w tajemniczych okolicznościach Transformery zostają wyłączone. Przebudzają się w roku 1984.Decepticony zaczynają plądrować ziemskie źródła energii, aAutoboty postanawiają stanąć w obronie mieszkańców planety. Autoboty, aby wtopić się w otoczenie, zmieniają się wsamochody osobowe iciężarowe, aDecepticony wsamoloty odrzutowe ibroń[4].
Inne media związane z franczyzą Transformerów zazwyczaj opowiadają podobną historię[5][6][7].
Franczyzę zapoczątkowały zabawkowe roboty zmieniające się w pojazdy firmyHasbro, które powstały w 1983. Wcześniej firma kupiła prawa do podobnych zabawek markiDiaclone iCar Robots od firmyTakara[1]. Po sukcesie amerykańskiego produktuHasbro rozszerzyło swoją ofertę o transformujące się robo-dinozaury, roboty transformujące się w broń lub odtwarzacz kaset, a także doczepianą do figurek osobno zabawkową broń[8]. Wraz z rozwojem franczyzy powstały różne pomniejszemarki zabawek Transformers, takie jak:
BotBots – Zabawki z tej serii są reklamowane jako przedmioty codziennego użytku zsupermarketu, które zostały zmienione w samoświadome roboty za sprawą tajemniczegopioruna[9].
Cyberverse – Seria zabawek promowana mniej poważnym klimatem i czerpiąca inspiracje z serialuTransformers: Cyberverse[9].
Rescue Bots – Seria zabawkowych robotów, które dzięki swoim mocom ratują ludzi przed typowymi przyziemnymi wypadkami i katastrofami[9].
Trylogia Prime Wars
Chapter 1: Combiner Wars – Seria mająca w ofercieAutoboty, które mieszają się zDecepticonami[9].
Chapter 2: Titans Return – Seria mająca w ofercie nowe większe roboty zwane Titan Masters[9].
Chapter 3: Power of the Primers – Seria mająca w ofercie nowe postacie, członków dynastii Prime[9].
War for Cybertron: Siege – Seria wyróżniająca się tym, że każda postać posiada przynajmniej jedną transformującą się broń[9].
Od 2007 do 2017Michael Bay wyreżyserował pięć filmów z seriiTransformers. Choć filmy były negatywnie oceniane przez krytyków, były bardzo dochodowe. FilmTransformers 3 zarobił najwięcej, 1 123 milionydolarów[52]. SamMichael Bay odniósł się do tego słowamiPozwólmy im nienawidzić, i tak obejrzą film[53]. Po tym jak piąty film z serii,Transformers: Ostatni rycerz, został uznany za finansowe rozczarowanie[54], studio zleciło wyreżyserowanie kolejnego filmu innemu reżyserowi i przydzieliło mu mniejszy budżet. Choć filmBumblebee zarobił najmniej z całej serii[55], został najlepiej oceniony przez krytyków, otrzymując między innymi 93% pozytywnych opinii naRotten Tomatoes[56]. Po premierze jeden z producentów,Di Bonaventura, zapowiedział, że w planach jest kontynuacjaBumblebee, a kolejny film sygnowanymarką Transformers będzierebootem. Oba filmy z seriiBumblebee miałyby się dziać w nowej ciągłości fabularnej[57].
↑abBudiansky i inni,Transformers classics. Volume 1, San Diego, Calif.: IDW, 2011,ISBN 978-1-60010-935-5,OCLC751524430 [dostęp 2019-07-11]. Brak numerów stron w książce
↑James.J.RaizJames.J.,First contact, Ontario: Dreamwave, 2003,ISBN 0-9732786-1-7,OCLC52399397 [dostęp 2019-07-11]. Brak numerów stron w książce
↑Simon.S.FurmanSimon.S.,Transformers Armada omnibus, San Diego, Calif.: IDW, 2010,ISBN 978-1-60010-715-3,OCLC666503744 [dostęp 2019-07-11]. Brak numerów stron w książce