Totmes II (gr.Tutmosis) –faraon, władcastarożytnego Egiptu zXVIII dynastii, z okresu Nowego Państwa. SynTotmesa I i drugorzędnej jego żony Mutnefret.
Panował w latach 1492 p.n.e. lub1482 p.n.e. –1479 p.n.e. Wstąpił na tron 8. dniapory Achet w wieku około 21 lat. WedługManethona panował 13 lat i nazywany byłChebron. Dane te są jednak niepewne i wywołują dyskusje w środowiskachegiptologicznych. Niektórzy egiptolodzy uważają, że panowanie jego było krótsze o całe 10 lat. Przemawiać za tym może jedyna znanastela datowana na pierwszy rok jego panowania.
Tron odziedziczył po śmierci ojca,Totmesa I i dwóch braci, następców tronu, Amenmose i Wadżmose. Po wstąpieniu na tron, aby uprawomocnić swą władzę pojął za żonę przyrodnią siostrę –Hatszepsut, córkę swego ojca i królowej Ahmes, siostrę wyżej wspomnianych następców tronu.
Panowanie Totmesa II jest bardzo ubogo udokumentowane we współczesnych mu,autobiograficznych inskrypcjach w grobowcach dostojników z czasów początku XVIII dynastii i Nowego Państwa.
W 1987 roku, Luc Gabolde opublikował wStudien zur Altägyptischen Kultur statystyczną analizę porównawczą dotyczącą liczby zachowanychskarabeuszy z czasów Totmesa I, Totmesa II i Hatszepsut. Wyniki owej analizy wykazały relatywnie niewielką liczbę Skarabeuszy Totmesa II w porównaniu z ich liczbą w czasach Totmesa I i Hatszepsut. Na tej podstawie ustalono, iż Totmes I panował około 11 lat, Totmes II – 3 lata, a Hatszepsut około 22 lat. Większość spośród nielicznych budowli z czasów panowania Totmesa II uległo zniszczeniu-zdemotowaniu lub zostało ponownie użyte przez jego następców.
Ze związku zHatszepsut narodziły się dwie córki Totmesa –Neferure iMeritre. Ze związku z drugorzędną żoną imieniemIset (Isis) narodził się jego następca, jeden z największych władców starożytnego Egiptu –Totmes III.
W czasie swego panowania Totmes II zorganizował kilka wypraw wojennych, skierowanych głównie dla stłumienia rebelii wNubii oraz naBliskim Wschodzie, przeciw grupom koczowniczychBeduinów – Szasu, w południowejPalestynie. W kampaniach tych faraon nie uczestniczył osobiście, wysyłając swych generałów, co często interpretowane jest jako dowód słabości władcy.Ineni – jeden z dostojników na jego dworze, w autobiografii ze swojego grobowca nazywa króla „jastrzębiem w gnieździe”.
Istnieje teoria mówiąca, że Totmes II wstąpił na tron jako małoletni chłopiec. W związku z tym mógł rzeczywiście panować 13 lat, osiągając dorosłość i stając się ojcem dwóch córek i Totmesa III – swego następcy. Niemiecki egiptolog J. Von Beckerath używa tych argumentów na poparcie tej teorii. W swej książceChronologia Egipskich Faraonów – Beckerath podkreśla osobliwy fakt, żeHatszepsut obchodziła swojeświęto sed w 16 roku panowania, co miało miejsce około 30 lat po śmierciTotmesa I, któremu głównie zawdzięczała swoje dojście do władzy.Wynika z tego 13 letnia rozbieżność w ciągłości władzy. Owe 13 lat mogły być latami panowania właśnie Totmesa II.
Istnieją sądy mówiące, że Hatszepsut sprawowała rzeczywistą władzę w czasie panowania Totmesa II. Świadczyć za tym mogą posunięcia w polityce wewnętrznej i zagranicznej, kontynuowane później za czasów oficjalnego jej panowania, jakoregentki Totmesa III i później jako faraona, jako że to właśnie ona była uważana przez swego ojca za następcę tronu.
Totmes II pochowany został wDolinie Królów (KV42), a w czasach rabunków królewskichnekropoli,mumię jego przeniesiono doskrytki DB 320 wDeir el-Bahari. Z bandaży odwinął ją w 1886 roku,Gaston Maspero. Mumia króla znajdowała się w bardzo złym stanie. Ramiona były oderwane lub odcięte przez złodziei grobów. Prawa noga nosiła wyraźne ślady odrąbywania. Całe ciało króla pokrywały różnej wielkości plamy, co Maspero uznał za wynik choroby. Gdy w 1905 roku mumię badał doktorElliot Smith wykluczył chorobę jako przyczynę śmierci władcy. Mumia Totmesa II obecnie znajduje się wMuzeum Egipskim wKairze.[potrzebny przypis]
Znana tytulatura Totmesa II jest obszerna[1]. Imię, jakie otrzymał przy narodzeniu, Dżehutimes[2], na język polski tłumaczy się jako „zrodzony z Dżehuti (Thota)[3]”:
Po objęciu władzy przyjął imię (prenomen) Aa-cheper-en-Re[2], tj. „Wspaniała-jest-postać-Re[3]”:
Maneton wymienia tego władcę pod imieniem Chebron[2].
- NicolasN. Grimal NicolasN.,Dzieje starożytnego Egiptu,AdamA. Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004,ISBN 83-06-02917-8,OCLC 749417518 . Brak numerów stron w książce
- BogusławB. Kwiatkowski BogusławB.,Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002,ISBN 83-207-1677-2,OCLC 830308044 . Brak numerów stron w książce
- Schneider Th. –Leksykon faraonów, PWN, Kraków-Warszawa 2001,ISBN 83-01-13479-8.
Od okresu predynastycznego do Pierwszego Przejściowego (przed ok. 3150–2133)
Okres | |
---|
Predynastyczny (przed ok. 3150) | |
---|
Wczesnodynastyczny (ok. 3150–2686) | |
---|
Stare Państwo (ok. 2686–2181) | |
---|
1. Przejściowy (ok. 2181–2133) | VII | - Neferkare (młodszy)
- Neferkare Nebi
- Dżedkare Szemai
- Neferkare Chendu
- Merienhor Neferkamin
- Nikare
- Neferkare Tereru
- Neferkahor
|
---|
VIII | - Uadżkare Pepisonbe
- Neferkamin Anu
- Kakare Ibi
- Neferkare
- Neferkauhor Kapuibi
- Neferirkare
|
---|
IX | - Meribre Cheti I
- Neferkare Nebkaure
- Cheti II
- Setut
|
---|
X | - Merihathor
- Neferkare
- Uachare Cheti III
- Merikare
- Nebkaure Cheti IV
|
---|
|
---|
Średnie Państwo i Drugi Okres Przejściowy (ok. 2133–1567)
Nowe Państwo i Trzeci Okres Przejściowy (ok. 1567–730)
Od Epoki Późnej do panowania rzymskiego (od 730)
