![]() | |||||||||
Nazwachińska | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Tongmenghui,Liga Związkowa – chińska tajnarewolucyjna organizacjarepublikańska, powstała w1905 roku, poprzedniczkaKuomintangu.
Liga Związkowa powstała w wyniku przyłączenia się do Związku Odrodzenia Chin (Xingzhonghui) kilku mniejszych organizacji republikańskich[1]. Kongres założycielski miał miejsce20 sierpnia1905 roku wTokio; na przywódcę Ligi wybrany został wówczasSun Jat-sen[2]. Organizacja szybko utworzyła sieć komórek w Chinach i wśród chińskiej diaspory (m.in. wSingapurze iUSA)[3]. Liczba członków, w momencie powstania licząca około 400, sięgnęła w1911 roku 10 tysięcy[4]. Organem prasowym Ligi była gazetaMinbao (民报)[5].
Głównym celem politycznym Ligi Związkowej było obalenie mandżurskiej dynastiiQing i przekształcenie Chin w republikę. Poza tym nie wypracowała nigdy jednolitego programu, a jej struktura organizacyjna była dosyć luźna[6]. W organizacji zaczynało swoją karierę wielu czołowych polityków XX-wiecznych Chin, m.in. Sun Jat-sen,Czang Kaj-szek,Huang Xing,Wang Jingwei,Hu Hanmin,Li Zongren,Dong Biwu. Z inicjatywy Ligi Związkowej wybuchło kilka antymandżurskich powstań, w tym najważniejsza – zakończona obaleniem monarchii –rewolucja Xinhai z1911 roku.
Przed pierwszymi w historii Chin wyborami parlamentarnymi, Liga Związkowa połączyła się25 sierpnia1912 roku[7] z czterema mniejszymi partiami[8] i utworzyła pod przywództwemSong JiaorenaKuomintang.