 Parowóz KFNB VIII | |
| Producent | Wr. Neustadt,StEG, Floridsdorf, BMM |
|---|---|
| Lata budowy | 1893–1908[1]. |
| Układ osi | 1'C |
| Wymiary | |
| Masa pustego parowozu | 45,8 - 48,1 t[2] |
| Masa służbowa | 50,1 - 53,5 t[2]. |
| Długość | 9300 - 9495 mm (bez daszku budki)[1] |
| Długość ztendrem | 15 937 - 16 134 mm[1] |
| Wysokość | 4530 mm[1] |
| Rozstaw osi skrajnych | 6150 mm[1] |
| Średnica kół napędnych | 1400 mm[2] |
| Średnicakół tocznych | 970 mm |
| Napęd | |
| Trakcja | parowa |
| Ciśnienie w kotle | |
| Powierzchnia ogrzewalna kotła | 145,3 m² (wczesne 148 m²)[2] |
| Powierzchniaprzegrzewacza | brak |
| Powierzchnia rusztu | 2,2 m²[3] |
| Średnica cylindra | 480/740 mm (lub 460 mm)[2] |
| Skok tłoka | 660 mm[2] |
| Parametry eksploatacyjne | |
| Moc znamionowa | 500 kW[2] (680 KM) |
| Maksymalna siła pociągowa | 8400 kg[3] |
| Prędkość konstrukcyjna | 60 km/h[3] |
Ti11 –polskie oznaczenie naPKPaustriackiegoparowozu towarowego seriikkStB 260 (KFNB VIII) oukładzie osi 1'C. Parowóz wykorzystywał parę nasyconą i silnik sprzężony. Zbudowano 221 lokomotyw tej serii, z czego w okresie międzywojennym na PKP pracowały 63 maszyny, a po wojnie 11.
Parowóz został skonstruowany w fabryce Wiener Neustädter Lokomotivfabrik (WNL) na zamówienie austriackiejKolei Północnej Cesarza Ferdynanda (KFNB), która potrzebowała silniejszej lokomotywy towarowej niż używane dotąd lokomotywy serii Ve o układzie osi C[1]. Dla porównania charakterystyk, fabryka wyprodukowała w 1893 roku dwie serie lokomotyw różniące się rozwiązaniem silnika: 6 sztuk zsilnikiem sprzężonym (numery na kolei KFNB 525 - 530) i 6 sztuk zsilnikiem bliźniaczym (numery 531–536). Po próbach zaakceptowano do produkcji model z silnikiem sprzężonym i rozpoczęto ich wytwarzanie w czterech fabrykach: WNL, StEG, Lokomotivfabrik Floridsdorf (WLF) iBMM. Łącznie z pierwszymi seriami, do 1908 wyprodukowano 221 sztuk, przez co były najliczniejszą serią lokomotyw kolei KFNB[1]. Nosiły oryginalnie na kolei numery od 525 do 745[4].
Po przejęciu kolei KFNB przezCesarsko-Królewskie Koleje Państwowe (kkStB) zostały one oznaczone jako seria 260 (numery 260.01 do 260.06 dla lokomotyw z silnikiem bliźniaczym i 260.11 do 260.225 dla pozostałych)[1][4].
Podczas I wojny światowej 3 lokomotywy zostały utracone[1].
Po I wojnie światowej austro-węgierskie lokomotywy zostały rozdzielone pomiędzy nowo powstałe państwa. Jedynie 27 lokomotyw pozostało naKolejach Austriackich (BBÖ)[1]. Większość wycofano w latach 30., pozostałe zostały poanschlussie wcielone do kolei niemieckich jako seria 54¹, z numerami 54 101 do 54 107[4].
Do Polski trafiło ogółem prawie 70 tych lokomotyw, lecz ostatecznie naPolskich Kolejach Państwowych służyło ich 63, oznaczonych jako seria Ti11 (numery Ti11-1 do Ti11-63)[4]. Część została podczas II wojny światowej przejęta przez Niemcy (zaliczone do serii 54¹, numery 54 141 do 54 167) lub ZSRR, gdzie służyły z oryginalnymi nazwami zapisanymi cyrylicą (Tи11)[4]. Po wojnie na PKP powróciło z różnych źródeł 11 lokomotyw, które służyły pod nowymi numerami Ti11-1 do Ti11-11 do 1953 roku[4][5]. Dalsze 7 lokomotyw, które powróciły do Polski w latach 1949–1955, m.in. z Jugosławii i NRD, nie weszły już na inwentarz PKP[4].
Najwięcej – 123 lokomotywy – znalazły się po I wojnie świotowej w Czechosłowacji, z czego 122 weszło do eksploatacji na kolejachČSD, otrzymując oznaczenie jako seria 333.1 (numery 333.101 do 105 dla lokomotyw z silnikiem bliźniaczym i 331.106 do 331.1122 dla pozostałych[1]. Po zajęciu części Czechosłowacji przez Niemcy w 1938 roku, niemieckie koleje przejęły 19 lokomotyw, które weszły do służby pod numerami 54 108 do 54 126. Po wojnie lokomotywy serii 333.1 służyły w Czechosłowacji do 1964 roku[1].
Trzy lokomotywy po I wojnie światowej przypadły Jugosławii, gdzie były używane pod numerami JDŽ 130-001 do 130-003[1]. Po II wojnie światowej w Jugosławii znalazły się dwie polskie lokomotywy, które otrzymały numery JDŽ 130-001 i 002, lecz zostały zwrócone Polsce w 1949 roku[4].
Parowóz towarowy o układzie osi 1'C, z kotłem na parę nasyconą, napędzany dwucylindrowym silnikiem sprzężonym (układ 1'C n2v) lub, w przypadku pierwszych 6 sztuk, silnikiem bliźniaczym (układ 1'C n2). Oceniany jako udany parowóz o prostej konstrukcji, z kotłem o dość dużej powierzchni ogrzewalnej[3]. Ruszt miał powierzchnię 2,2 m². Pierwsze 12 lokomotyw miało kocioł z 203 płomieniówkami, o całkowitej powierzchni ogrzewalnej 148 m², lecz dalsze lokomotywy miały kocioł ze 199 płomieniówkami, o powierzchni ogrzewalnej 145,3 m²[1]. Sześć lokomotyw z silnikiem bliźniaczym i dwie pierwsze z silnikiem sprzężonym (nr 525-526) miały na kotle zbieralnik pary, za nimpiasecznicę, a dalej przed budką drugi mniejszy zbieralnik pary. Pozostałe lokomotywy miały jeden zbieralnik pary, umieszczony za piasecznicą[1]. Lokomotywy miały komin typu Prüssmann ze skośnie ściętą górną krawędzią i zamykany od góry klapą[1].
Ostoja parowozu była wewnętrzna. Koła napędne miały średnicę 1400 mm, napędzana była druga oś wiązana. Parowóz mógł pokonywać łuki o promieniu 150 m[2]. Z przodu parowóz miał oś toczną, początkowo w półwózku Bissela z nastawiaczem powrotnym (numery 525–551), w dalszych lokomotywachoś Adamsa bez nastawiacza powrotnego, w obu wypadkach o przesuwie na boki 40 mm[1][3]. Osie wiązane nie były przesuwne, a stały rozstaw osi wynosił 3600 mm[1].
Silnik sprzężony miał średnice cylindrów 480 mm i 740 mm, silnik bliźniaczy - 460 mm. Parowóz miał mechanizm rozrządu Heusingera[1].
| Pośpieszne |
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Osobowe |
| ||||||||||
| Towarowe |
| ||||||||||
| Tendrzaki osobowe |
| ||||||||||
| Tendrzaki towarowe |
|
