Telewizor, równieżodbiornik telewizyjny (odgr.tele „daleko” orazłac.vīsus „widzenie”, „widok”[1]) – urządzenie elektroniczne pozwalające na odbiór sygnału nadawanego przez telewizyjne stacje nadawcze oraz do przetwarzania ich na obraz odtwarzany na ekranie telewizyjnym[2][3].
Obraz jest transmitowany w postaci analogowej linia po linii – element analizujący przesuwa się po obrazie wzdłuż linii, a wartość sygnału w danej chwili odpowiada jasności tego punktu w tej samej chwili. W typowych warunkachpasmo sygnału telewizyjnego wynosi 6.5 lub 5.5MHz, co daje około 800 rozróżnialnych punktów w linii. W celu uniknięcia silnego migotania obraz dzieli się na dwa półobrazy (pierwszy ma tylko linie parzyste, a drugi – tylko nieparzyste), nadawane kolejno po sobie.
W skład pełnegosygnału telewizyjnego oprócz informacji o jasności (luminancji) wchodzi też informacja o kolorze (chrominancja), sygnały synchronizujące (wyznaczające początek nowej linii i nowego obrazu) oraz dźwięk.
ZbliżeniePikseliRGB (czerwony-zielony-niebieski) wLCD TV: po prawej – pomarańczowy i niebieski, po lewej – większe zbliżenieTelewizor CRTTelewizor plazmowyTelewizor LEDTelewizor OLED
Ponieważ początki telewizji były wyłącznie monochromatyczne (czarno-białe) to wprowadzenie do telewizji koloru wymusiło stworzenie systemu kodowania koloru w sygnale telewizyjnym. W efekcie powstały trzy systemy:PAL,SECAM iNTSC, różniące się parametrami i uzyskiwaną jakością[4]. Ze względu na miejsce opracowania systemów kodowania koloru system NTSC (Ameryka Północna i zachodnia część Ameryki Południowej) jest używany tam, gdzie telewizja używa 30 obrazów na sekundę i 525 linii, a systemy PAL i SECAM (Europa) tam, gdzie sygnał ma 25 obrazów na sekundę i 625 linii, choć systemy kodowania koloru nie są połączone ze standardem telewizyjnym „na sztywno” (standard telewizyjny opisuje częstotliwości obrazów i linii, pasmo wizji itp., a system kodowania koloru metodę dodania koloru do sygnału monochromatycznego).
W zastosowaniach specjalnych (np. telewizja przemysłowa,SSTV) mogą być wykorzystywane inne ilości linii, obrazów lub pasmo wizji niż w telewizji konsumenckiej.
Najczęstszym rozwiązaniem uzyskiwania różnych kolorów jest zastosowanie mieszania barw w systemie RGB (czerwony-zielony-niebieski). Obraz składa się z bardzo dużej liczbypikseli, których kolory mogą być niezależnie zmieniane. Każdy piksel składa się z trzech części świecących w kolorach: czerwonym, zielonym i niebieskim (zobacz zdjęcie obok). Odpowiednie sterowanie intensywnościami tych składowychpodpikseli powoduje powstanie wypadkowego koloru całego piksela. Kolorowi białemu odpowiada maksymalna intensywność świecenia wszystkich trzech składowych, kolorowi czarnemu – wszystkiepodpiksele wygaszone.
WyświetlaczeOLED (ang.Organic Light Emmiting Diode) – oparte na świecących diodach organicznych, mają większą skalę barw i jasność oraz nie korzystają z podświetlenia jak wyświetlacze LCD. Mają krótki czas reakcji i bardzo duży kontrast obrazu.
Wyświetlacze FED (Field Emission Display – wyświetlacz z emisją polową) – technologia matryc w telewizorach i monitorach, łącząca cechy CRT i wyświetlaczy plazmowych, która się nie upowszechniła. Charakteryzuje się wysokim kontrastem statycznym oraz dynamicznym, wysoką jasnością, dobrym odwzorowaniem ciemnych odcieni, dużą szybkością reakcji oraz niskim poborem prądu.
Telewizor z funkcją3D, do którego wymagane są okulary
Klasyczne funkcje dodatkowe telewizorów obejmują:
Teletext – sygnał cyfrowy (dołączany do emisji telewizyjnej) zawierający dane, które współczesne odbiorniki telewizyjne interpretują jako tekst. W teletekście nadawcy telewizyjni zamieszczają program telewizyjny (zazwyczaj strona 300), bieżące informacje, serwis pogodowy, sportowy, ogłoszeniowy itp. Teletekst pozwala także wyświetlać napisy (listę dialogową) do emitowanych filmów.
Dynamic Channel Index – umożliwia podgląd kilku stacji jednocześnie, funkcja ułatwia wybór programów telewizyjnych.
CATS – system automatycznej regulacji kontrastu, umożliwia dopasowanie do warunków otoczenia.
Freeze – stop klatka, pozwala zatrzymać na ekranie („zamrozić”) widziany obraz.
PaP (ang. Picture and Picture) – obraz i obraz, ekran podzielony na dwie części umożliwia oglądanie np. dwóch programów równocześnie, wymaga wówczas dwóch tunerów.
PaT (ang. Picture and Text) – obraz i tekst, po jednej stronie ekranu jest wyświetlany teletekst oglądanego kanału, natomiast obraz jest nadal wyświetlany z drugiej strony.
PiP (ang.Picture in Picture) – obraz w obrazie, wyświetlanie małego obrazu z drugiego źródła na tle pełnego ekranu, wymaga dwóch źródeł sygnału (tunerów)[6].
PoP (ang. Picture outside Picture) – obraz poza obrazem, umożliwia oglądanie jednocześnie dwóch obrazów z różnych źródeł np. oglądanie filmu odtwarzanego z DVD i jednoczesny podgląd programu telewizyjnego lub oglądanie telewizji w małym oknie i pracę na komputerze[7].
Przeglądarka USB
Tryb PC – praca jakomonitor komputera – wymaga analogowego lub cyfrowego wejścia sygnału z komputera.
↑AlinaA.Karwowska-LamparskaAlinaA.,Rozwój radiofonii i telewizji, „Telekomunikacja i Techniki Informacyjne”, nr 3-4, 2003, s. 20–47 [dostęp 2025-03-21](pol.).
.jpg)
.jpg)
