Tanutamon – władcakuszycki rezydujący wNapacie, orazfaraon - władca starożytnegoEgiptu z czasów końcaTrzeciego Okresu Przejściowego, ostatni władcaXXV dynastii kuszyckiej, rezydujący wTebach. Był synemSzabataki i królowej Kalhat, następcąTaharki natronie kuszyckim oraz tronie faraonów.
Po wycofaniu się Taharki do Napaty i później po jego śmierci w 664 roku p.n.e., sytuacja w Egipcie uległa znacznej komplikacji. Lokalni władcy księstwDelty zostali surowo ukarani przezAsyryjczyków - pojmani i wywiezieni doNiniwy. Tam zostali skarceni i zmuszeni do ukorzenia się przedAssurbanipalem. Darowano im życie i odesłano do swych rodzimych księstw. Nie odważyli się już popierać Taharki, a po jego śmierci nie poparli nowego faraona. Było to przyczyną wyprawy wojennej, jaką Tanutamon podjął w pierwszym roku swego panowania. Wojska egipskie dotarły wkrótce doMemfis, zdobywając je. Faraon bezpardonowo rozprawił się z przywódcami buntu, jaki wybuchł na wieść o wyprawie Tanutamona. Pod wpływem tych wydarzeń wielu spośród przywódców buntu, z obawy o własne życie poddało się Tanutamonowi, składając mu hołd. Ten zaś okazał im łaskę i odesłał do ich ziem. Prawdopodobnie w czasie walk, w jednej z potyczek zginąłNecho. Pozostali, wierni Asyrii, książęta wycofali się i zamknęli w swych twierdzach, ukrytych wśród bagien Delty, czekając na reakcję Assurbanipala. W 663 roku p.n.e.armia asyryjska ponownie uderzyła na Egipt. Tym razem kampania postępowała niezwykle szybko. Wkrótce wojska Assurbanipala dotarły do Teb, zdobyły je, doszczętnie niszcząc i pustosząc miasto. Teby już nigdy nie podniosły się z upadku jaki zgotował im Assurbanipal. Tanutamon, utraciwszy wiarę w zwycięstwo, zrezygnował z władzy i uszedł do Napaty. Przez kilka następnych lat panował w niej jako władcaKusz. Jego następcą w Napacie został syn TaharkiAtlanersa, pierwszy władca nowej dynastii, władającej już jedynie w Kusz. Z biegiem lat jego następcy stopniowo zatracili egipski charakter, nie wywierając żadnego wpływu na dalsze dzieje Egiptu. Również na wskroś egipska Napata także utraciła swe dawne znaczenie na rzeczMeroe, które zostało nową stolicą.
- „Biblia, to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu”, Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, Warszawa 1990.
- NicolasN. Grimal NicolasN.,Dzieje starożytnego Egiptu,AdamA. Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004,ISBN 83-06-02917-8,OCLC 749417518 . Brak numerów stron w książce
- BogusławB. Kwiatkowski BogusławB.,Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002,ISBN 83-207-1677-2,OCLC 830308044 . Brak numerów stron w książce
- Edwards I.E.S. - „Piramidy Egiptu”, PIW, Warszawa 1995,ISBN 83-06-02426-5.
- Černý J. - „Religia starożytnych Egipcjan”, PIW, Warszawa 1974.
Od okresu predynastycznego do Pierwszego Przejściowego (przed ok. 3150–2133)
| Okres | |
|---|
Predynastyczny
(przed ok. 3150) | |
|---|
Wczesnodynastyczny
(ok. 3150–2686) | |
|---|
Stare Państwo
(ok. 2686–2181) | |
|---|
1. Przejściowy
(ok. 2181–2133) | | VII | - Neferkare (młodszy)
- Neferkare Nebi
- Dżedkare Szemai
- Neferkare Chendu
- Merienhor Neferkamin
- Nikare
- Neferkare Tereru
- Neferkahor
|
|---|
| VIII | - Uadżkare Pepisonbe
- Neferkamin Anu
- Kakare Ibi
- Neferkare
- Neferkauhor Kapuibi
- Neferirkare
|
|---|
| IX | - Meribre Cheti I
- Neferkare Nebkaure
- Cheti II
- Setut
|
|---|
| X | - Merihathor
- Neferkare
- Uachare Cheti III
- Merikare
- Nebkaure Cheti IV
|
|---|
|
|---|
Średnie Państwo i Drugi Okres Przejściowy (ok. 2133–1567)
Nowe Państwo i Trzeci Okres Przejściowy (ok. 1567–730)
Od Epoki Późnej do panowania rzymskiego (od 730)
