.jpg)
Taczeryzm (thatcheryzm)[1] – poglądy i będąca ich wynikiem działalnośćLady Margaret Thatcher, która z ramieniaPartii Konserwatywnej pełniła urządpremiera Wielkiej Brytanii w latach 1979–1990.
Termin ten został po raz pierwszy wykorzystany przez przedstawicieli opozycyjnej,lewicowej Partii Pracy. Taczeryzm oznacza połączenie elementówkonserwatyzmu,neoliberalizmu imonetaryzmu.
Taczeryzm był jednym z nurtów tzw.neokonserwatyzmu (obok tzw.reaganomiki prezydenta Stanów ZjednoczonychRonalda Reagana), który łączył nowoczesnyliberalizm gospodarczy z konserwatywnym systemem wartości. Konserwatyzm ten przejawiał się w zestawieniu wolności obywatelskiej z odpowiedzialnością jednostki za własne czyny i odnową moralną społeczeństwa w duchu religii anglikańskiej, której podstawę stanowiBiblia.
Najważniejszym elementem taczeryzmu było ograniczenieinterwencjonizmu państwowego i tzw.keynesowskiego państwa dobrobytu. Według Thatcherpaństwo opiekuńcze prowadzi do demoralizacji obywateli, utraty motywacji i chęci do działania. Za cel „Żelazna Dama” stawiała sobie wyprowadzenie państwa z zapaści gospodarczej. Chciała to osiągnąć poprzez ścisłe stosowanie się do zasadwolnego rynku. Rolę państwa widziała w utrzymaniu w ryzachfinansów publicznych, co rozumiała przede wszystkim jako walkę zinflacją. Ponadto zamierzała utrzymać równowagę budżetową, bazując na podstawach teorii monetaryzmu. Kluczowym było ograniczanie monopolistycznej pozycji związków zawodowych, uwolnienie mechanizmów rynkowych oraz zagwarantowanie wolności obywatelskiej, za podstawę której Margaret Thatcher uważała własność prywatną. Rolą państwa było również zagwarantowanie utrzymania porządku publicznego oraz prowadzenie takiejpolityki zagranicznej, która miała prowadzić do odrodzenia Wielkiej Brytanii jako mocarstwa.W polityce zagranicznej taczeryzm oznaczał także opowiadanie się za strefą wolnego handlu w całej Europie, ograniczanie ponadnarodowych funkcjiWspólnot Europejskich, budowanie wpływu Wielkiej Brytanii na politykę światową poprzez ścisłe więzi ze Stanami Zjednoczonymi oraz próbę odegrania znaczącej roli w nawiązywaniu dialogu zZSRR.
Bardzo ważnym elementempolityki gospodarczej prowadzonej przez Margaret Thatcher było wspieranie przedsiębiorczości oraz zwiększaniekonkurencyjności i innowacyjności. Do pomysłów, które wzbudzały największe kontrowersje w tej dziedzinie zaliczyć możnaprywatyzację przedsiębiorstw państwowych, a także wprowadzenie konkurencyjności na rynku państwowym i międzynarodowym. Thatcher twierdziła, że warto jest doprowadzić do sytuacji, gdy jedynie najsilniejsze brytyjskie przedsiębiorstwa, wskutek walki z zagranicznymi, pozostaną na rynku, a słabsze powinny ustąpić im pola.
Przeciwnicy polityki Margaret Thatcher wskazują, żewzrost gospodarczy spadł do poziomu niższego niż w poprzednich trzech dekadach (z 2,6 proc. PKB do 2,2 proc. średniorocznie)[2]. Zwolennicy natomiast zwracają uwagę na to, że podczas jej rządów, Wielka Brytania wyszła z recesji (-2,0 proc. PKB w roku 1980) i w odnotowała znaczny wzrost PKB w końcu lat osiemdziesiątych, który załamał się dopiero pod koniec jej rządów[3]. Miało miejsce zmniejszenie podatków oraz spłaszczenie krzywej progresji podatkowej, która do dziś utrzymuje się na poziomie 2,5%. Spadek Dochodu Narodowego został zahamowany, a konkurencyjność brytyjskich przedsiębiorstw wzrosła na arenie międzynarodowej. Negatywnym efektem był początkowy wzrost bezrobocia, które osiągnęło szczytową wartość 12,9% w roku 1983, a spadło do 7,1% w roku 1991[4].
Sama Margaret Thatcher najprościej streściła swoje poglądy podczas posiedzeniaIzby Gmin słowami „Oto, w co wierzymy”, rzucając na pulpit egzemplarz dzieła „Konstytucja wolności”Friedricha Hayeka.
 | Zobacz kolekcję cytatówna temat taczeryzmu w Wikicytatach |
 | Zobacz hasłotaczeryzm w Wikisłowniku |