



Sztuka ludowa – całokształt działalności artystycznejspołeczności lokalnej, na ogółwiejskiej. Obok twórczości, którą nazywa sięplastyką do sztuki ludowej zalicza się teżmuzykę,tańce,legendy,bajki,poezję ludową oraz całą artystyczną stronę zwyczajów iobrzędów ludowych. Wszystkie te zjawiska były nierozerwalnie związane ze sobą oraz z życiemwsi i tworzyłykulturę ludową.
Wytwory sztuki ludowej nie są samodzielnymidziełami sztuki, lecz zawsze pełnią określoną funkcję w życiu wsi, a ich wartość artystyczna idzie w parze ze znaczeniem użytkowym. Sztuka ludowa zaspokajała istotne potrzeby wsi, achłopi w ramach gospodarki samowystarczalnej, zdani byli na własną wytwórczość we wszystkich dziedzinach życia. Podstawowymi wyrobamirękodzieła ludowego są tkaniny, hafty i koronki,stroje ludowe, wyroby kaletnicze, kowalskie i odlewnicze, wyploty ze słomy, wikliny i korzeni, galanteria drewniana, meble oraz wyroby garncarskie i ceramiczne.
Od połowy XIX wieku teoretycy sztuki podejmowali problem zanikania rękodzieła w warunkach industrializacji. WAnglii byli toJohn Ruskin iWilliam Morris, w NiemczechWalter Gropius (idea sztuki życia codziennego).
Wskutek odchodzenia polskiej wsi od własnych upodobań i przejmowania wzorców miejskich polska sztuka ludowa zanika. Podejmowane są jednak działania dla jej ocalenia, gdyż jako wytwór wielu pokoleń stanowi ona wartość szczególną, polską. W przeszłości w obronie polskiej sztuki ludowej stawałCyprian Norwid, głoszący konieczność podniesienia sztuki ludowej do rangi sztukinarodowej.Stanisław Witkiewicz chciał stworzyć sztukę narodową opartą nastylu zakopiańskim,Stanisław Wyspiański sięgał do wątkówpiastowskich.
W okresiePolski Ludowej nastąpił rozkwit i moda na sztukę ludową, a dlawładzy ludowej stała się ona sztuką priorytetową i została otoczona szczególną opieką. Na sztuce ludowej opierało się wzornictwo powstałego w 1950 r.Instytutu Wzornictwa Przemysłowego[1].
Na pograniczu sztuki ludowej tworzyli malarze prymitywiści. Wśród nich najbardziej znani toNikifor Krynicki,Teofil Ociepka iDorota Lampart[1].
Dawniej[kiedy?] sztuka ludowa zaspokajała niemal wszystkie potrzeby ludności wiejskiej – od kultu i religii zaczynając, na codziennych sprzętach i stroju kończąc. Obecnie rozwija się najbardziej rzeźba w drewnie,malarstwo na szkle oraztkanina dekoracyjna.