Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Szetlandy

Na mapach:60°21′24″N 1°15′38″W/60,356667 -1,260556
Przejrzana
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Status wersji strony

To jest wersja przejrzana tej strony

To jest najnowszawersja przejrzana, która zostałaoznaczona16 paź 2024.Od tego czasu wykonano3 zmiany, które oczekują na przejrzenie.
Wikipedia:Weryfikowalność
Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagająweryfikacji.
Uwagi: Jarlowie Szetlandów chyba podlegali królom Norwegii -Małgorzata Duńska..
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tego artykułu.
Szetlandy
Shetland Islands
Jednostka administracyjna
Ilustracja
Szetlandy – zdjęcie z satelity Landsat 7
Flaga
Flaga
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Szkocja

Ośrodek administracyjny

Lerwick

KodISO 3166-2

GB-RFW

Powierzchnia

1467 km²

Populacja (2016)
• liczba ludności


23 200

• gęstość

16 os./km²

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Zobacz hasłoSzetlandy w Wikisłowniku

Szetlandy (ang.Shetland, wym.[ˈʃɛtlənd], odśrednioszkockiegoȜetland;gael.Sealtainn) –archipelag naOceanie Atlantyckim, około 200 km na północ od wybrzeżyWielkiej Brytanii. Stanowią odrębną jednostkę administracyjną w ramachSzkocji i stanowią część Wielkiej Brytanii z ośrodkiem administracyjnym wLerwick.

Archipelag składa się ze 117[1] wysp i wysepek, z czego tylko 16 jest zamieszkanych przez około 23 200 osób[2]. Łączna powierzchnia wysp wynosi 1467 km²[3]. Obszar charakteryzuje się pagórkowatym ukształtowaniem – wzniesienia dochodzą do 450 m n.p.m. Do celów statystycznych wyróżnia się 22 obszary (parish,ward).

Największe wyspy:

Największa wyspaMainland stanowi 3/4 powierzchni wysp i skupia taki sam odsetek ogółu mieszkańców. W gospodarce Szetlandów dużą rolę odgrywarybołówstwo, przetwórstworopy naftowej, rolnictwo (hodowlaowiec ikuców), a takżeturystyka. Budżet uzupełniają dotacje rządowe.

Historia

[edytuj |edytuj kod]

W I tysiącleciu p.n.e. Szetlandy zasiedlone były przezPiktów. Od VII w. byłychrystianizowane przezmnichówirlandzkich. Na przełomie VIII i IX w. nastąpiłakolonizacjanormańska. Do końca XII w. wyspy pozostawały w rękachkrólówNorwegii, a do II poł. XV w. –jarlówOrkadów. Normanowie pozostawili po sobie wiele śladów w nazewnictwie i zwyczajach[1].

W roku 1468 Szetlandy wraz zOrkadami dostały się pod panowanieSzkocji jakoposag duńskiej księżniczkiMargaret zaręczonej zJakubem III Szkockim. Ucisk miejscowych chłopów przez szkocką szlachtę, która otrzymała na wyspach nadziały ziemi, spowodowały niechęć mieszkańców do wszystkiego, co szkockie. Szkocka kultura i zwyczaje nigdy nie przyjęły się tu w pełni[1].Dialektemjęzyka norweskiego (norn) mówiono do XVIII w., zaś elementyfolkloruskandynawskiego przetrwały do XX wieku.

Ani rybołówstwo ani hodowla, a tym bardziej rolnictwo nie wystarczały do utrzymania się mieszkańcom archipelagu. Znaczącą pozycję w XIX i XX w. utrzymywało rzemiosło, obejmujące przetwórstwo wełny z miejscowych owiec i produkcję doskonałej jakości swetrów, skarpet, czapek, rękawic itp. Tym nie mniej liczba mieszkańców Szetlandów stale malała. W 1861 r. wynosiła ona 31 670, w 1901 - 29 166, w 1920 - 25 520, w 1931 - 21 421, w 1951 - 19 352, a w 1961 - ok. 17 000[1]. Dopiero odkrycie w latach 70. XX w. pokładów ropy naftowej w pobliżu archipelagu odwróciło tę tendencję.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abcdZbigniew Bednarski. Hjatland - kraniec Ziemi. „Poznaj Świat”. Rok XVIII (2 (207)), s. 21-23, luty 1970. Polskie Towarzystwo Geograficzne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. (pol.). 
  2. National Records of Scotland WebN.R.S.W. Team National Records of Scotland WebN.R.S.W.,Mid-2016 population estimates Scotland [online], www.nrscotland.gov.uk [dostęp 2017-09-12] [zarchiwizowane zadresu 2017-09-12] (ang.).
  3. Table 8a: Land area and population density by administrative area, mid-2011. General Register Office for Scotland. [dostęp 2013-09-21]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Podział administracyjnySzkocji
Flaga Szkocji
Flaga Szkocji
Historyczne hrabstwa Szkocji

Flaga Szkocji

Kontrola autorytatywna (Obszar rady lokalnej):
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szetlandy&oldid=74981369
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp