Ten artykuł dotyczy miasta w woj. dolnośląskim. Zobacz też:inne miejscowości o tej nazwie.| miasto wgminie miejsko-wiejskiej | |||
 Panorama Szczytnej (2014) | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Gmina | |||
| Prawa miejskie | 1 stycznia 1973 | ||
| Burmistrz | Krzysztof Żak[1] | ||
| Powierzchnia | 80,38[2] km² | ||
| Wysokość | 460-852[3] m n.p.m. | ||
| Populacja (01.01.2023) • liczba ludności • gęstość | |||
| Strefa numeracyjna | 74 | ||
| Kod pocztowy | 57-330 | ||
| Tablice rejestracyjne | DKL | ||
Położenie na mapie gminy Szczytna  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |||
 50°24′56″N 16°26′38″E/50,415556 16,443889[5] | |||
| TERC (TERYT) | 0208144 | ||
| SIMC | 0984597 | ||
Urząd miejski ul. Wolności 4257-330 Szczytna | |||
| |||
| Strona internetowa | |||
| BIP | |||
.jpg)
Szczytna (do 1945 r.niem. Rückers) –miasto wPolsce położone wwojewództwie dolnośląskim, wpowiecie kłodzkim, siedzibagminy miejsko-wiejskiej Szczytna[7]. Leży u podnóżaGór Stołowych, nadBystrzycą Dusznicką.
Ośrodek przemysłowo-usługowy i turystyczno-krajoznawczy. Przemysł metalowy i drzewny, do 2012 funkcjonowała takżehuta szkła gospodarczego iszlifierniakryształów. Przez miasto przebiegatrasa międzynarodowa E67 ilinia kolejowaKudowa-Zdrój –Kłodzko.
Według danychGUS z 1 stycznia 2023 r. miasto miało 4850 mieszkańców[4] (578. miejsce w kraju).
Szczytna to miasto leżące we wschodniej częściObniżenia Dusznickiego, w dolinie pomiędzyGórami Stołowymi na północy iGórami Bystrzyckimi, na wysokości 460–852 m n.p.m.[3] Przez miejscowość przepływająBystrzyca Dusznicka,dopływNysy Kłodzkiej oraz lewy dopływ samej Bystrzycy,Kamienny Potok[3]. Według danych z 1 stycznia 2023 r. powierzchnia miasta wynosiła 80,38 km²[4] (51. miejsce w kraju).
Miejscowość należała dohrabstwa kłodzkiego.W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało dowojewództwa wałbrzyskiego.
W dokumencie z 1347 roku Szczytna występuje pod nazwą Rukers i pod zbliżoną nazwą Rückers dotrwała do końcaII wojny światowej[3]. Nazwa miejscowości bierze się od jej założyciela o imieniu Rüdiger[8]. Polscy osadnicy początkowo używali spolszczonej formy nazywając dzisiejszą Szczytną Rucewem (stacja kolejowa nosiła krótko nazwę Ruchock). Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 19 maja 1946[9].
._1905-1945_(72731899).jpg)
Pierwsze wzmianki o Szczytnej pochodzą z XIV wieku, kiedy to osada należała do państewkahomolskiego, a jej rozwój związany był z handlem (położenie naszlaku bursztynowym) i rozwijającym się rzemiosłem, a później przemysłem[3]. W XVI wieku wraz z okolicznymi włościami zakupił ją znany wEuropie lekarz i reformator religijnyJan Crato von Kraffstein i wtedy to została znacznie rozbudowana[3]. Obok istniejącego jużfolwarku powstałtartak,młyn,browar i wiele zakładów rzemieślniczych[3]. W XVII wieku wybudowano pierwsząhutę szkła[3], młyn i kilka warsztatów tkackich. W XIX wieku huta szkła została rozbudowana, uruchomiono szlifiernię kryształów Przeszłość pozostawiła Szczytnej nieco zabytków, które warte są obejrzenia i zapoznania się z ich historią.
Od 2007 r. w Szczytnej działaBractwo Rycerskie Matki Bożej Królowej Pokoju,stowarzyszenie katolickie i regionalne wspierające inicjatywy promujące gminę oraz skupione m.in. na zachowaniu dziedzictwa narodowego i kulturowego poprzez materialną troskę o zabytki na terenie Szczytnej oraz popularyzację historii miejscowości i miejsc na terenie gminy Szczytna.
W 2014 r. miejscowaHuta Szkła Kryształowego „Sudety” została zamknięta, budynki fabryczne wyburzono.
Piramida wieku mieszkańców Szczytnej w 2014 roku[10].
Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie związani ze Szczytną. Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie urodzeni w Szczytnej.Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[11]:
Osobny artykuł:Zamek Leśna.Zamek ten na górzeSzczytnik jest największą atrakcją turystyczną. Dawna jego nazwaBurg Waldstein (dosłownie: Zamek „Leśny Kamień”) dobrze oddawała charakterneogotyckiej budowli. Wkomponowany w skały góruje nad Szczytną. Obok zamku jest obecnie urządzony punkt widokowy – stąd roztacza się wspaniała panorama gór iObniżenia Dusznickiego, w którym leży Szczytna.
Inne zabytki:
W Szczytnej powstało Centrum Sportu Aktywnego Wypoczynku i Rehabilitacji Ruchowej. Przy istniejącej hali sportowej zostały wybudowane boiska ze sztuczną nawierzchnią do gry w piłkę ręczną, piłkę nożną, kort tenisowy,ścianka wspinaczkowa zparkiem linowym, plac zabaw iskateplaza z torem do nauki jazdy na wózkach inwalidzkich oraz niedawno powstały Pump Truck do jazdy na rowerze oraz tak zwany Street Workout.
W 2009 otwarto ogólnodostępne pole golfowe[13]. Organizowane są tam turnieje i imprezy sportowe we współpracy z klubem golfowym Nebeská Rybná wCzechach[13].
Miasta i gminy partnerskie[15]:
Przez Szczytną przechodzą dwa szlaki turystyczne[16]:
drogaSzklary–Samborowice –Jagielno –Przeworno –Gromnik –Biały Kościół –Żelowice –Ostra Góra –Niemcza –Gilów –Piława Dolna –Góra Parkowa –Bielawa –Kalenica –Nowa Ruda – Przełęcz pod Krępcem –Tłumaczów –Radków –Skalne Wrota –Pasterka – Przełęcz między Szczelińcami –Karłów –Lisia Przełęcz –Białe Skały –Skalne Grzyby –Batorów –Skała Józefa –Duszniki-Zdrój –Schronisko PTTK „Pod Muflonem” –Stare Bobrowniki –Nowe Bobrowniki –Szczytna –Zamek Leśna –Polanica-Zdrój –Przełęcz Sokołowska –Łomnicka Równia –Huta –Bystrzyca Kłodzka –Igliczna –Międzygórze –Przełęcz Puchacza,
Kamienna Góra –Wolarz –U Huberta –Szczytna –Chocieszów –Wambierzyce.
| Miasto | |
|---|---|
| Części miasta | |
| Wsie | |
| Nieoficjalna część miasta | |
| Nieoficjalne części wsi |
|
| Opuszczone miejscowości |
