Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Szczuczyn (Białoruś)

Na mapach:Ziemia53°36′N 24°45′E/53,600000 24,750000
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy Szczuczyna Litewskiego. Zobacz też:inne Szczuczyny.
Szczuczyn
Шчучын
Ilustracja
Rynek
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Białoruś

Obwód

 grodzieński

Prawa miejskie

1761

Wysokość

142 m n.p.m.

Populacja (2010)
• liczba ludności


15 000[1]

Nr kierunkowy

(+375)1514

Kod pocztowy

231511,231513

Tablice rejestracyjne

4

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Szczuczyn”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po lewej znajduje się punkt z opisem „Szczuczyn”
Położenie na mapie Polski w 1939 r.
Mapa konturowa Polski w 1939 r., u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Szczuczyn”
Ziemia53°36′N 24°45′E/53,600000 24,750000
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Szczuczyn zw.Litewskim lubNowogródzkim (biał. Шчучын (Ščučyn)słuchaj;ros. Щучин) – miasto naBiałorusi, wobwodzie grodzieńskim, nad rzeką Szczuczynką, siedziba administracyjnarejonu szczuczyńskiego. W 2010 roku liczyło ok. 15 tys. mieszkańców.

Prywatne miasto szlacheckie położone było w końcu XVIII wieku wpowiecie lidzkimwojewództwa wileńskiego[2].Magdeburgię nadał królAugust III Sas w1761 roku[3].

W mieście rozwinął się przemysł spożywczy oraz drzewny[4].

Historia

[edytuj |edytuj kod]
Rynek na pocz. XX w.

Założony w XVII w. jako miasto prywatne. Z rąk Limontów, a następnie Józefowiczów, drogą sukcesji przeszedł na własność roduScipio del Campo-Scypionów. W XVIII w. zasłynął z kolegium pijarskiego. Po śmierci w 1800 starosty lidzkiego Scipio miasto należało do małoletniej starościanki lidzkiej Marysi Scipionówny, której matka Teresa była starszą siostrąFranciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego. Dzięki ślubowi 2 lutego 1807 Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego z właścicielką Szczuczyna przeszedł we władanie książątDruckich Lubeckich. Młoda para osiadła w Szczuczynie. Atmosfera pełnego tradycji polskości Szczuczyna wywarła duży wpływ na nowego właściciela, młodegoksięcia Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego.

W1793 w Szczuczynie urodził sięOnufry Pietraszkiewicz – polski poeta, współzałożyciel i archiwistaTowarzystwa Filomatów.

Do 1795 w granicachRzeczypospolitej, odIII rozbioru Polski wImperium Rosyjskim, wpowiecie lidzkimguberni grodzieńskiej. Jesienią 1918 roku w mieście powstałaSamoobrona Szczuczyńska – polska organizacja wojskowa mająca na celu obronę Szczuczyna przed bolszewikami. Jej organizatorem był por.Bolesław Lisowski[5]. 7 czerwca 1919 roku miasto wraz z całym powiatem lidzkim weszło w składokręgu wileńskiegoZarządu Cywilnego Ziem Wschodnich – tymczasowej polskiej jednostki administracyjnej[6]. Latem 1920 roku Szczuczyn został zajęty przez bolszewików, odbity przez Polaków we wrześniu 1920 roku. W 1921 roku formalnie wszedł w składII Rzeczypospolitej.

W latach 1921–1939 wII Rzeczypospolitej, od 1929 stolicapowiatu. Miejscowość była siedzibą wiejskiejgminy Szczuczyn.

  • Szczuczyn w czasach II Rzeczypospolitej:
  • Pałac Druckich-Lubeckich
  • Rynek
    Rynek
  • Kościół św. Teresy
    Kościół św. Teresy
  • Gimnazjum Państwowe
    Gimnazjum Państwowe
  • Sklepy przy Rynku
    Sklepy przy Rynku

W maju 1942 masowy mord żydowskiej społeczności miasta przez Niemców, która przed wybuchemwojny stanowiła połowę ludności. 29 kwietnia 1944 nieudana próba opanowania miasta przez oddziałAK majoraJana Piwnika „Ponurego”, zakończona masakrą atakujących.

Flaga i herb

[edytuj |edytuj kod]

Współczesna flaga i herb miasta Szczuczyna zostały ustanowione 17 lipca 2006 roku rozporządzeniem prezydenta Białorusi[7].

Zabytki

[edytuj |edytuj kod]
PałacDruckich-Lubeckich
Kościół św. Teresy
Klasztor pijarów
Cerkiew św. Michała Archanioła
  • Zespół pałacowy w dawnym majątku ziemskim, który przez małżeństwo stał się własnościąDruckich-Lubeckich. W ich rękach był do 1939. Pałac neoklasycystyczny, dwukondygnacyjny, składający się z trzech korpusów, zbudowany w końcu XIX w. przez ostatniego właściciela ks.Władysława Druckiego-Lubeckiego na wzórPetit Trianon, pałacu wzniesionego przezLudwika XV w ogrodachWersalu. W czasach ZSRR pałac służył jako klub oficerski dla lotników z pobliskiej bazy lotniczej. Częściowo zachował się wystrój wnętrz. Po rozpadzie ZSRR i zamknięciu bazy lotniczej pałac niszczał. Przez wiele lat miejscowy Polak, Włodzimierz Głaz, interweniował we władzach różnych szczebli w sprawie niszczejącego pałacu. Po jego audiencji w 2004 r. u prezydenta BiałorusiAlaksandra Łukaszenki władze obwodu grodzieńskiego doceniły wartość historyczną pałacu i wyremontowały dach, co zatrzymało dewastację obiektu[8][9]. Obecnie pałac nie jest używany. Władze lokalne planują przeznaczyć pałac na siedzibę Centrum Twórczości Dzieci i Młodzieży.
  • Pałac jest otoczony przez park regularny z XIX w. założony przez polskiego uczonego i przyrodnikaStanisława Jundziłła.
  • Kościół katolicki pw. św. Teresy, klasycystyczny fundacji ks.Ksawerego Druckiego-Lubeckiego z 1829. Odebrany pijarom w 1832, zwrócony zakonowi po I wojnie światowej, zamknięty w 1959. Oddany pijarom w 1988. Elewacje bogato zdobione. Wewnątrz tablica ku czci żołnierzy AK z Obwodu Szczuczyńskiego. Przy klasztorze pijarów była kiedyś szkoła (z 1669), której absolwentami byli m.in.Daniel Kazimierz Narbutt,Onufry Pietraszkiewicz,Ignacy Domeyko, w szkole uczył m.in.Stanisław Bonifacy Jundziłł – późniejszy profesorUniwersytetu Wileńskiego.
  • zachowany budynek plebanii z 1829, do której przeniesiono szkołę pijarską zamkniętą w 1832.
  • na miejscowym cmentarzu znajduje się mogiła 6 polskich żołnierzy-ochotników należących do jednej zSamoobron polskich, którzy polegli pod miastem w styczniu 1919 roku podczas walki z bolszewikami.
  • Cerkiew prawosławna pw. św. Michała Archanioła z 1865, parafialna.

Miasta partnerskie

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane ztego adresu (2010-09-18)]. (ros.)..
  2. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 98.
  3. Wanda Rewieńska, Miasta i miasteczka magdeburskie w woj. wileńskim i nowogródzkim, Lida 1938, s. 16.
  4. Szczuczyn, [w:]Encyklopedia PWN [online],Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-21] .
  5. Wstępna faza walk. W: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. s. 47–48.
  6. Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 5, poz. 41.
  7. Alaksandr Łukaszenka: Ukaz Priezidienta Riespubliki Biełaruś ot 17 ijula 2006 g. № 455 „Ob uczrieżdienii oficyalnych gieraldiczeskich simwołow administratiwno-tierritorialnych i tierritorialnych jedinic Grodnienskoj obłasti”. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2006-07-17. [dostęp 2011-07-30]. (ros.).
  8. Artykuł w „Rzeczpospolitej” o losach pałacu w Szczuczynie, Żołudku i działalności Włodzimierza Głaza.
  9. Anioł-abaronca Szczuczynskaha pałaca, 24 października 2009(biał.).

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Stolice rejonów obwodu grodzieńskiego

Herb obwodu grodzieńskiego

Powiat szczuczyński (1929–1939)
Przynależność wojewódzka
Miasta
  • brak miast
Gminy wiejskie
Kontrola autorytatywna (city of raion subordinance):
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szczuczyn_(Białoruś)&oldid=75230189
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp