Szarlotta[1], właśc.Charlotte Adelgonde Élisabeth Marie Wilhelmine (ur. 23 stycznia 1896 wzamku Berg, zm. 9 lipca 1985 wFischbach) –wielka księżna Luksemburga, ostatnia monarchini tego kraju z dynastiiNassau.
Szarlotta została wielką księżną w wieku 23 lat, 14 stycznia 1919 roku, kiedy abdykowała jej starsza siostra –Maria Adelajda. Wkrótce po tym, 22 września 1919 roku, ponad 77,8% głosujących w referendum poparło dalsze istnienie monarchii.
6 listopada 1919 roku księżna poślubiła swego kuzyna księciaFeliksa Burbon-Parmeńskiego (28 października 1883 – 8 kwietnia 1970). Ich matki były rodzonymi siostrami, córkamiMichała I Uzurpatora,króla Portugalii, i księżniczki AdelajdyLöwenstein-Wertheim-Rosenberg.
Ich dziećmi byli:
- Jan (1921–2019), wielki książę Luksemburga w latach 1964–2000
- Elżbieta Hilda Zyta Maria Anna Antonina Fryderyka Wilhelmina Ludwika (1922–2011), żonaksięcia Hohenberg, Franciszka (1927–1977)
- Maria Burbon-Parmeńska (Maria Adelajda Luiza Teresa Wilhelmina, 1924–2007), żona śląskiego arystokraty, hrabiego Karola JózefaHenckel von Donnersmarcka, syna hrabiegoŁazarza V (1902–1991)[2], ostatniego pana napałacu w Nakle Śląskim
- Maria Gabriela (1925–2023[3]), żona Knuda hrabiego Holstein-Ledreborg (1919–2001)
- Karol (1927–1977), drugi mąż Joan Dillon, córkiC. Douglasa Dillona,amerykańskiegosekretarza skarbu
- Alix Maria Anna Antonina Charlotta Gabriela (1929-2019), żona Antoniego Marii Joachima Lamoral, 14.księcia de Ligne (1925–2005)
W 1932 roku została odznaczonaOrderem Orła Białego[4].
W trakcieniemieckiej inwazji na Luksemburg 10 maja 1940 roku księżna wraz z rodziną udała się na emigrację – najpierw do Francji[5], Montrealu[6], a następnie doLondynu, potwierdzając tym samym wolę dalszej walki u bokualiantów. Swoją postawą zaskarbiła sobie uznanie poddanych w okupowanym kraju. Powróciła do ojczyzny w 1944 roku.
12 listopada 1964 roku abdykowała na rzecz swego syna Jana (który w czasie wojny służył w armii brytyjskiej). Zmarła naraka 9 lipca 1985 roku w Fischbach.
- ↑Prawidłowym polskim odpowiednikiem imieniaCharlotte jestKarolina; zob. W. Janowowa i inni [oprac.],Słownik imion, Wrocław 1991,ISBN 83-04-03123-X
- ↑Maria Lazarus* (Lazy) Friedrich Carl Alois Anton Vinzenz Henckel von Donnersmarck. [dostęp 2025-03-10].
- ↑Décès de la Princesse Marie-Gabrielle de Luxembourg [Mise à Jour] | Cour grand-ducale [online], monarchie.lu [dostęp 2024-01-13] (fr.).strona główna serwisu
- ↑Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 303
- ↑André Hohengarten: Pobór Luksemburczyków do armiiniemieckiej podczas drugiej wojny światowej. bazhum.muzhp.pl. [dostęp 2021-02-16].
- ↑Philippe BernierP.B. Arcand Philippe BernierP.B.,L’exil québécois du gouvernement du Luxembourg, „Histoire Québec”, 15 (3), 2010, s. 19–26,ISSN1201-4710 [dostęp 2023-05-17] (fr.).