Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też:Syców (ujednoznacznienie).| miasto wgminie miejsko-wiejskiej | |||||
 Rynek, Plac Wolności, Urząd Miasta i Gminy, Kościół rzymskokatolicki, Park pałacowy | |||||
| |||||
| Dewiza:Niech pomyślność miasta rozkwita tak, jak zacność jego obywateli[1] | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Gmina | |||||
| Aglomeracja | |||||
| Prawa miejskie | |||||
| Burmistrz | Łukasz Kuźmicz | ||||
| Powierzchnia | 17,06[2] km² | ||||
| Wysokość | 165[3] m n.p.m. | ||||
| Populacja (01.01.2023) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna | (+48) 62 | ||||
| Kod pocztowy | 56-500 | ||||
| Tablice rejestracyjne | DOL | ||||
Położenie na mapie gminy Syców  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||
Położenie na mapie powiatu oleśnickiego  | |||||
 51°18′34″N 17°43′14″E/51,309444 17,720556[4] | |||||
| TERC (TERYT) | 0214074 | ||||
| SIMC | 0937379 | ||||
Urząd miejski ul. Mickiewicza 156-500 Syców | |||||
| |||||
| |||||
| Strona internetowa | |||||
| BIP | |||||
Syców (niem. Groß Wartenberg, do 1888Polnisch Wartenberg[5]) –miasto wwojewództwie dolnośląskim, wpowiecie oleśnickim, należące doaglomeracji wrocławskiej, siedzibagminy miejsko-wiejskiej Syców.
Syców otrzymałlokację miejską w 1276 roku[6]. DawniejWolne Państwo Stanowe. Do 1945 roku majątek ziemski w Sycowie należał do książęcej dynastiiBironów.
Według danychGUS z 1 stycznia 2023 r. Syców zamieszkiwało 9946 osób[2] (387. miejsce w kraju). Powierzchnia miasta zajmuje 17,06 km² (356. miejsce w kraju).
Miasto położone jest na pograniczuWzgórz Twardogórskich iWzgórz Ostrzeszowskich, nadMłyńską Wodą, lewym dopływemBaryczy.
Historycznie leży naDolnym Śląsku.W latach 1975–1998 administracyjnie należało dowoj. kaliskiego. Przed 1975 było siedzibąpowiatu sycowskiego w ramach staregowojewództwa wrocławskiego.
Nazwa miejscowości została zachowana w źródłach pochodzących z końca XIII w., w zapisach:Syczowe (1276),Syczów (1286) iSyzow (1295). Zapisy te świadczą, iż formą pierwotną nazwy jestSyców; jest to nazwa dzierżawcza od n. osobowejSyc (a zatem była to własność Syca).Syc z kolei to n. os. notowana już od 1166 r. (jakoSiz)[7],odapelatywna – oznaczająca „skąpiec”[8], mogąca też stanowić zdrobnienie odSylwestra[9].
W księdze łacińskiejLiber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeńbiskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupaHenryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest wzlatynizownej formiedistrictus Syczow sive Wartinbergk. Kronika ta wymienia również wsie, które w procesach urbanizacyjnych zostały wchłonięte przez miasto i stanowią jego części bądź dzielnice jak np.Koźle Małe w formievilla Chosa[10][11]
W pruskim urzędowym dokumencie z 1750 roku wydanymjęzyku polskim wBerlinie przezFryderyka Wielkiego miasto wymienione jest pośród innych śląskich miejscowości jakoSycowo oboie, co potwierdza istnienie dwóch osad w tym miejscu. Polską nazwęSyców w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej wGłogówku w 1847 wymienił śląski pisarzJózef Lompa[12].
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku weWrocławiu przez Johanna Knie miasto występuje pod obecnie używaną, polską nazwąSyców oraz nazwą niemieckąPolnisch Wartenberg[13]. Spis wymienia również zamek sycowski we fragmencie„Wartenberg Schloss, Zomek Szyczowski”[14]. Niemiecki leksykon geograficzny Neumana wydany w 1905 roku notuje nazwę miejscowości jakoPolnisch Wartenberg orazGross Wartenberg[15]. Od 1946 oficjalna nazwa miasta brzmi Syców[16].
Wczesnośredniowieczna osada targowa powstała na ważnymszlaku handlowym tzw. bursztynowym[17].
.jpg)
W dokumencie z 1276 Syców jest wymieniony jako osada targowa. W 1293, w wyniku podziałów dziedzicznych Śląska, miasto przechodzi zksięstwa wrocławskiego doksięstwa głogowskiego, by ostatecznie w 1320 znaleźć się w granicachksięstwa oleśnickiego. Źródła z 1312 ostatecznie potwierdzają posiadanie przez osadępraw miejskich.
Obok miejscowości książę wrocławskilokował miastoWartenberg, w którym osadziłkolonistów zFrankonii, na co wskazują udokumentowane później nazwiskamieszczan. Osada otrzymała nowoczesne, regularne rozplanowanie przestrzenne. W dokumencie z 1276Albert von Schmollen określony jest jakokasztelan weWrathenberc, mieście zbudowanym wokół warownej twierdzy na szlaku handlowym między Wrocławiem,Kaliszem, aToruniem. W 1287 wzmiankowany jest miejscowykościół farny.
Po śmierci ostatniego piastowskiego księcia oleśnickiego, jego ziemie przeszły pod panowanieczeskie. KrólWładysław II Jagiellończyk (król Czech iWęgier) wydzielił w 1489 r. z księstwa tzw.Wolne Państwo Stanowe, które nadał rodowi von Haugwitz. W 1529 r. posiadłość przeszła na panówvon Maltzan, którzy następnie sprzedali je za 133 tysiące guldenówGeorgowi von Braun w 1571 r. 20 lat później jego synGeorg Wilhelm von Braun sprzedał ziemie za 140 tysięcy talarówburgrabiemuAbrahamowi von Dohna-Kreschen. Trzy lata później burgrabia rozpoczął budowę nowego zamku (ukończoną w 1608 r.).
W roku 1734 w Wolnym Państwie Stanowym rozpoczęło się panowanie książątvon Biron (później von Biron-Kurland, zobacz:Ernest Jan Biron), którzy posiadali majątek ziemski w Sycowie aż do zakończeniaII wojny światowej. W 1741 r. Wartenberg, wraz z całym Dolnym Śląskiem, został włączony doPrus i podniesiony do rangi miastapowiatowego. W 1758 r. mieszkały w nim 863 osoby.
Przed rokiem 1945, jakoGroß Wartenberg (w wolnym tłumaczeniu: Wielka Strażnica), Syców pozostawał w granicach pruskiego rejonu administracyjnegoBreslau (Wrocław).W 1939 roku w mieście zameldowanych było 3089 osób[potrzebny przypis], głównienarodowości niemieckiej[18].
W styczniu 1945 r. prawie niezniszczone miasto dostało się w ręceArmii Czerwonej, która przebywa w nim około pół roku. W tym czasie miasto zostało częściowo zniszczone, aratusz izamek podpalone. Zabytki te zostały następnie rozebrane przez administrację polską, a niemiecka ludność miasta wysiedlona i zastąpiona polskimi osadnikami. W miejsce bloku śródrynkowego z ratuszem władze wyznaczyły parking samochodowy, zaś sam rynek przemianowały na Plac Wolności; część ubytków w tkance miasta zastąpiona została socjalistyczną architekturą mieszkaniową. W miejsce zamku utworzono skwer publiczny.W 1946 r. miasto liczyło 2600 mieszkańców.
W latach 1945–1975 siedzibapowiatu sycowskiego.
Linia kolejowa doBukowy Śląskiej została w 1988 r. zamknięta, by w 1992 r. ulec całkowitej rozbiórce. W 2002 r. zlikwidowane zostały ostatnie połączenia pasażerskie na trasieKępno – Syców –Oleśnica. W 2000 r. oddano za to drogową obwodnicę miasta, dzięki czemu udało się wyprowadzić przechodzący dotąd przez samo centrum ruch tranzytowy. Po 2010 przekształcono ją wdrogę ekspresową S8.
Od 1808 roku Wolni Panowie Stanowi Sycowa byli wyłącznie właścicielami majątku ziemskiego w Sycowie.
Osobny artykuł:Burmistrzowie Sycowa._ID_596432.jpg)
Piramida wieku mieszkańców Sycowa w 2014 roku.
Obecnie w mieście i okolicach działają firmy z branży meblarskiej.
Rada Miejska w Sycowie uchwałą Nr XLIX/277/06 z dnia 29 czerwca 2006 r. (zmieniona uchwałą Nr XLIX/278/06 z dnia 27 lipca 2006 r.) jednogłośnie poparła utworzenie na terenie miasta i gminy Syców podstrefy Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Invest-Park”.
Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 grudnia 2006 r. w skład WSSE „Invest-Park” włączono nowe tereny inwestycyjne – między innymi podstrefę Syców. Jej powierzchnia wynosi 9,8 ha.
Syców obiega droga ekspresowa, nadto w mieście mają swój początek i koniec drogi wojewódzkie.
Zobacz też:Syców (stacja kolejowa).
Najważniejszym zadaniem Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Sycowie jest upowszechnianie i popularyzacja sportu, kultury fizycznej i turystyki wśród mieszkańców miasta i gminy, a także rozbudowa i modernizacja istniejącej bazy sportowo-rekreacyjnej.MOSiR przygotowuje i udostępnia obiekty i urządzenia sportowe dla szkół, organizacji sportowych oraz całego społeczeństwa, stwarzając warunki do większej aktywności i rekreacji poprzez ruch. Siedziba Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji mieści się w budynku hali sportowej w Sycowie przy ulicy Komorowskiej.
Na terenie miasta i gminy Syców funkcjonuje 13 placówek oświatowych: 6 szkół podstawowych, 3 przedszkola publiczne, 1 przedszkole niepubliczne, 2 szkoły ponadgimnazjalne, a także Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia. W mieście podstawową opiekę edukacyjną zapewniają 3 szkoły podstawowe (z istniejącymi przy nich świetlicami środowiskowymi)[22], a także 3 przedszkola publiczne i Niepubliczne Przedszkole Sióstr Urszulanek.
Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie związani z Sycowem. Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie urodzeni w Sycowie.W Sycowie ukazują się dwa lokalne tygodniki – „Panorama Oleśnicka” i „Gazeta Sycowska”.„Gazeta Sycowska” jest powiązana z portalem sycow.naszemiasto.pl, a „Panorama Oleśnicka” z portalem olesnica24.com – pełnią funkcję lokalnych dzienników.
| Miasta | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osada | |
| Osada leśna | |
| Integralne części wsi |
|
| Przynależność wojewódzka | |
|---|---|
| Miasta | |
| Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75) |
|
| Gromady (1954–72) |
|
