Miasto jest ulokowane w zatoce, na wschodnim wybrzeżuMorza Czarnego. Znane z sanatoriów, źródeł mineralnych i łagodnego, podzwrotnikowego klimatu. W 2019 ludność miasta wynosiła nieco ponad 65 tys. mieszkańców[1].
Do roku 1992, czyli do wybuchu wojny gruzińsko-abchaskiej, było ważnym węzłem komunikacyjnym oraz centrum turystycznym, miastem wielokulturowym i wielonarodowościowym. W powszechnym użyciu było dziewięć języków (zabchaskim,gruzińskim irosyjskim na czele).
W mieście działa kilka instytutów naukowych, z których najważniejszym jest Uniwersytet Abchaski.W czasachsowieckich w Suchumi znajdowała się stacja hodowli małp. W mieście prowadzono także badania nad bronią jądrową. W latach 1945–1954 miejscowe laboratorium fizyki elektronowej zaangażowane było w program budowy radzieckiej bomby atomowej.
Suchumi jest spadkobiercą greckiej koloniiDioskuria, która została założona w VI w. p.n.e. W okresie panowania rzymskiego i bizantyjskiego miasto nosiło nazwę Sebastopolis. We wczesnym średniowieczu osada określano mianemCchum, co w języku gruzińskim oznaczagrab (rodzaj drzewa). Pełniła ona funkcję fortecy Księstwa Apsilae, a następnie Królestwa Abchaskiego, które pod koniec X wieku przeistoczyło się w Królestwo Gruzji. W konsekwencji upadku Królestwa Gruzji, w końcu XV wieku Suchumi stało się główną twierdzą Księstwa Abchaskiego. Po zdobyciu terytorium dzisiejszej Abchazji i Gruzji przez Turków, Suchumi (przemianowane na Suhum-Kale) stało się jednym z bastionówImperium osmańskiego na granicy z Rosją. Pełniło tę rolę do roku 1810, kiedy wraz z Księstwem Abchaskim wcielono je doImperium Rosyjskiego[2].
Podczaswojny abchasko-gruzińskiej na początku lat 90. XX wieku, Suchumi było centrum działań wojennych, które spowodowały duże zniszczenia: doszczętnie zrujnowany został np. budynek Archiwum Narodowego. Miasto nadal odczuwa skutki zarówno wojny, jak też blokady, wynikającej z braku międzynarodowego uznania Abchazji za niezależne państwo.
Do 16 sierpnia 1936 miasto w języku rosyjskim oficjalnie nazywało sięSuchum, później przemianowane na odpowiadające językowi gruzińskiemuSuchumi, aby ponownie wrócić do dawnej nazwySuchum powojnie gruzińsko-abchaskiej (1992–1993).
Prawdopodobnie najcenniejszym zabytkiem Suchumi jest arkadowy, opatrzony gruzińskimi inskrypcjami most z XII wieku. W mieście znajduje się także XI-wieczny zamek gruzińskiego królaBagrata III oraz pozostałości kilku systemów fortyfikacji wybudowanych przez Rzymian (mury), miejscowych władców (wieże niegdyś stanowiące częśćWielkiego Muru Abchaskiego), Włochów (fort z XIV wieku) i Turków (XVIII-wieczna forteca).
W mieście znajduje się również Ogród Botaniczny Akademii Nauk. Początkowo (około 200 lat temu) odgrywał rolę zielnika, uprawianego przy rosyjskim garnizonie. Pomysłodawcą był polski lekarz, botanik i hodowca roślin –Władysław Bahrynowski, który był długoletnim kierownikiem tego ogrodu (wprowadził do uprawy 30 nowych gatunków roślin). Gdy przeszedł na emeryturę, ogrodem zajął się garnizon. Sprowadzono specjalistów ogrodników, zaczęto uprawiać coraz to nowe, egzotyczne rośliny – m.in. herbatę,drzewo tungowe oraz palmy (które potem rozprzestrzeniły się po całym abchaskim wybrzeżu).
W mieście panuje klimat ciepły umiarkowany. Opady są znaczne, występują nawet podczas suchych miesięcy. Klimat w mieście został sklasyfikowany jako Cfa zgodnie zsystemem Köppena-Geigera. W mieście średnia roczna temperatura wynosi 14,8 °C, zaś średnioroczne opady to 1453 mm. Najsuchszym miesiącem jest maj z opadami na poziomie 96 mm, zaś największe opady występują w grudniu, ze średnią 143 mm. Różnica w opadach pomiędzy najsuchszym a najbardziej mokrym miesiącem wynosi 47 mm. Najcieplejszym miesiącem w roku jest sierpień ze średnią temperaturą 24 °C, z kolei najzimniejszym miesiącem jest styczeń ze średnią temperaturą 5,7 °C. Wahania roczne temperatur wynoszą 18,3 °C[5].
W 1989 r. miasto liczyło 119 150 mieszkańców. Do 2011 r. liczba mieszkańców zmalała do 62 914 osób[6]. Skład narodowościowy miasta na podstawie danych rosyjskich, radzieckich i abchaskich na przestrzeni lat:
Według danych greckich w okresie po upadku ZSRR, wskutek samych tylko zamieszek i walk między organizacjami zbrojnymi różnych narodowości, z tłem rabunkowym, straciło życie około 200 miejscowych Greków. Toteż w sierpniu 1993 grecki prom “Viscountess”, chroniony przez oddział 30 komandosów, wmieszanych w załogę cywilną, ewakuował z Suchumi 1013 Greków i Greków Pontyjskich[8].
↑Kamil Janicki: Abchazja. Historia i mit (do 1864). W: Źródła nienawiści. Konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych. Wyd. 1. Kraków–Warszawa: Instytut Wydawniczy ERICA, 2009, s. 128.ISBN 978-83-89700-80-3.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
