University of Cambridge | |||
![]() | |||
![]() Wejście na Nowy Dziedziniec | |||
Typ | kolegium uniwersyteckie | ||
---|---|---|---|
Państwo | |||
Kraj | |||
Adres | St John’s College | ||
Liczba studentów | 805 (2016/17) | ||
Położenie na mapie Cambridgeshire ![]() | |||
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii ![]() | |||
Położenie na mapie Anglii ![]() | |||
![]() | |||
| |||
Strona internetowa |
St John’s College – jedno z kolegiów (ang. colleges) wchodzących w składUniwersytetu Cambridge.
KolegiumSt John’s powstało w roku 1511. Pomysłodawcą przekształcenia istniejącego od roku 1134[1] szpitala pw. św. Jana Ewangelisty wCambridge w kolegium uniwersyteckie byłJan Fisher, biskup Rochester, kapelanMałgorzaty Beaufort, hrabiny Richmond i Derby. Za jego namową zdecydowała się ona sfinansować przedsięwzięcie[a]. Chociaż przygotowania do przekształcenia szpitala w kolegium zakłóciła śmierć hrabiny w 1509 roku, Fisher dopilnował jego ostatecznej realizacji. 9 kwietnia 1511 wydany został akt fundacji Kolegium, a jego pierwszym rektorem (Master) ustanowiono Roberta Shortona. Pod jego kierunkiem prowadzono budowęSt John’s i rozpoczęto rekrutację jego członków. Kolegium zostało otwarte 29 lipca 1516 roku przez jego drugiego rektora – Alana Percy’ego. Budowa ciągnęła się jeszcze do roku 1520. W międzyczasie królHenryk VIII jako spadkobierca, Małgorzaty Beaufort, znacznie ograniczył środki przeznaczone przez nią w ostatniej woli na uposażenie i dalsze utrzymanie Kolegium, do jakich rościło sobie ono pretensje. Od tego czasu monarcha został wSt John’s otoczony legendą tego, który okradł Kolegium, choć w istocie jedynie wypełnił, z korzyścią dla siebie, ale bardzo ściśle, zapisy testamentu[2] .
RektorSt John’s z lat 1518–1537[3] , Nicholas Metcalfe, zasłużył się w historii Kolegium podniesieniem na bardzo wysoki poziom nauczania, zwłaszcza klasycznejgreki. Sukces ten, wynikający z właściwego doboru kadry, a nie z zamożnościSt John’s, nie uchronił jednak Metcalfe’a przed odwołaniem z funkcji, czego przyczyną było jego wytrwanie przy katolicyzmie. Przez całe następne stulecie Kolegium było polem sporów religijnych i politycznych, za które płacili stanowiskami kolejni rektorzy i w które często włączały się władze. Andrew Perne, rektor kolegiumPeterhouse z drugiej połowy XVI wieku, określił ówczesnych członkówSt John’s College, jako „przebiegłych praktyków w sztuce pozbywania się niepopularnego szefa”[4]. W tym okresieSt John’s było, obokChrist’s College, jednym z dwóch kolegiów najbardziej zaangażowanych w krzewieniepurytanizmu[5]. Religijny i polityczny ekstremizm członków kolegium pociągał za sobą ostre reakcje zmieniających się władz: restaurująca katolicyzmMaria I wydaliła z Kolegium kilkunastu jego protestanckich członków, którzy powrócili wraz z objęciem panowania przez zwalczającą katolicyzmElżbietę I. Z kolei rojalistyczne sympatie członków kolegium zostały ukarane przez stronników Parlamentu podczasangielskiej wojny domowej pozbawieniem urzędu i aresztowaniem w roku 1644 rektora, wydaleniem 29 wykładowców i przekształceniem Pierwszego Dziedzińca kolegium w więzienie dla „szczególnie złośliwych” członków władz Uniwersytetu. W trakcie wojennego zamieszania Kolegium została kilkukrotnie złupione – straciło między innymi cenną kolekcję srebrnych monet i medali[6].
Pomimo tych wydarzeń poziom nauczania w kolegium był nadal wysoki, a jego popularność wzrosła – przez niemal cały wiek XVIII liczba studentów wSt John’s była największa spośród wszystkich kolegiów Uniwersytetu[b]. Cechą charakterystycznąSt John’s College było w tamtym czasie przyjmowanie stosunkowo dużej liczby najuboższych studentów, choć stopniowo ich odsetek malał: od około ½ w latach 1630–1639 do około 1/5 w latach 1792–1802[2] .
W roku 1765 wSt John’s College wprowadzono obowiązkowe egzaminy przeprowadzane dwa razy w roku, co zdecydowanie podniosło poziom nauczania (wcześniej przeprowadzano jedynie egzaminy wstępne i końcowe)[c][7]. W latach 1765–1767 na zachodniej wieży Drugiego Dziedzińca urządzono obserwatorium astronomiczne, a w roku 1853 stworzono laboratorium chemiczne. W roku 1820 zniesiono zawarty w statucie Kolegium przepis przypisujący miejsca wśród członków Kolegium do konkretnych hrabstw i miejscowości, co pozwoliło na podniesienie poziomu kadry naukowej[d]. W roku 1882 nowy statut Kolegium zniósł dotychczasowy obowiązek wstępowania jego członków do stanu duchownego i zachowywania celibatu. W roku 1927 przyjęty został kolejny, obowiązujący do dzisiaj statut Kolegium.
W roku 1981 po raz pierwszy członkiem Kolegium została kobieta, przyjęto też wówczas 9 studentek studiów doktoranckich. Od roku 1982 przyjmowane są studentki studiów licencjackich[8] .
Działalność kolegium służy realizacji celów w czterech obszarach: kształcenia, religii, przekazywania wiedzy i badań naukowych.
W roku akademickim 2016/17St John’s kształciło 805 studentów: 619 na studiach licencjackich, 54 na studiach magisterskich i 132 na doktoranckich[9] .
Roczne koszta utrzymania Kolegium wyniosły w 2015 roku 36,81 mln £, a przychód – 35,01 mln £. Wartość należących doSt John’s College inwestycji – nieruchomości i papierów wartościowych – wynosiła w tymże roku 689,62 mln £[10] .
Według rankinguTompkins Table szeregującego kolegia Uniwersytetu w Cambridge według wyników uzyskiwanych od roku 1997 na egzaminach przez ich członków będących studentami studiów licencjackich,St John’s zajęło w 2016 roku 5. miejsce – 29,8% jego studentów uzyskało najwyższe noty (Firsts)[11] . Najwyższą – 4. – pozycję Kolegium zajęło w latach 2000 i 2001, a średnia zajmowana pozycja to 12,5.
9 uczonych mających związki zSt John’s College otrzymałoNagrodę Nobla (w tym jeden dwukrotnie):
Noblista | Dziedzina | Rok |
---|---|---|
Paul Dirac | Fizyka | 1933 |
Edward Victor Appleton | Fizyka | 1947 |
John Douglas Cockcroft | Fizyka | 1951 |
Frederick Sanger | Chemia | 1958 i 1980 |
Maurice Wilkins | Fizjologia lub Medycyna | 1962 |
Nevill Francis Mott | Fizyka | 1977 |
Abdus Salam | Fizyka | 1979 |
Allan McLeod Cormack | Fizjologia lub Medycyna | 1979 |
Eric Maskin | Ekonomia | 2007 |
Na główny kompleks budynkówSt John’s College składają się trzy dziedzińce oraz Kaplica. Bramy pomiędzy dziedzińcami oraz brama główna (Wielka Brama) ułożone są w jednej linii, dzięki czemu stworzonoamfiladę.
Jest to najstarsza częśćSt John’s College wybudowana w latach 1511–1520. Północną stronę Dziedzińca zajmuje kaplica, wybudowana w roku 1868. W zachodniej części Dziedzińca, od strony kaplicy znajduje się refektarz (Hall). Nad zachodnią bramą, prowadzącą do Drugiego Dziedzińca, znajduje się posąg fundatorki Kolegium, Małgorzaty Beaufort z roku 1674. Szpiczaste okna wschodniej części Dziedzińca należały pierwotnie do pierwszej biblioteki Kolegium.
Wielka Brama (Great Gate), prowadząca do kompleksu budynków Kolegium, ukończona została w roku 1516. Każdy z jej rogów zajmuje ośmiokątna wieża. Nad otworem wejściowym znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca herb fundatorki. Powyżej umieszczono w niszy posągśw. Jana Ewangelisty. Wrota bramy pochodzą z roku 1665.
Dziedziniec ten wybudowano w pierwszych latach XVII wieku. Znajdująca się w zachodniej części Dziedzińca Brama Shrewsbury została tak nazwana na cześć jego głównej fundatorki – Mary Talbot, hrabiny Shrewsbury. Bramę zdobi herb i posąg hrabiny z roku 1671. W drugiej połowie XVIII w. i w XIX w. na szczycie bramy działało obserwatorium astronomiczne.
Dziedziniec ten wybudowano w dwóch etapach: część północną, która do lat 90. XX wieku pełniła rolę głównej biblioteki Kolegium (stąd nazywana jest obecnie Starą Biblioteką,Old Library) wzniesiono w roku 1624, części zachodnią i południową – w latach 1669–1672. Fundatorem biblioteki był John Williams, biskup Lincoln. Spełniając jego życzenie, gmach biblioteki zaprojektowano w stylu neogotyckim. Nad wielkim oknem wychodzącym na stronę rzeki znajdują się inicjały upamiętniające Williamsa: ILCS (łac. Iohannes Lincolniensis Custos Sigilli, pl.Jan z Lincoln, Strażnik Pieczęci).
Nowy Dziedziniec, położony po drugiej stronie rzekiCam w stosunku do reszty kompleksu, został zaprojektowany we wczesnym styluneogotyckim przezThomasa Rickmana i Henry’ego Hutchinsona. Wybudowano go w roku 1831. Był to pierwszy ważny budynek wzniesiony przez kolegium Uniwersytetu Cambridge po zachodniej stronie rzeki[12] .
Architektem, który zaprojektował Kaplicę byłGeorge Gilbert Scott. Jego inspiracją była paryskaSainte-Chapelle[12] . Wybudowanie kaplicy wymagało wyburzenia starej kaplicy wzniesionej nieco bardziej na południe, co zaburzyło proporcje Pierwszego Dziedzińca.
Sufit budynku zdobią malowidła w stylu wiktoriańskim, wyobrażające postaci znaczących chrześcijan z poszczególnych stuleci. Na południowej ścianie przedsionka zawieszono obrazAntona Mengsa z około 1777 roku,Zdjęcie z Krzyża. W północnymtransepcie kaplicy znajduje się grobowiec zmarłego w roku 1522 Hugh Ashtona, jednego z pierwszych członków Kolegium. Ozdobiony jest dwiema podobiznami zmarłego: na górze jest on przestawiony jako odziany w szaty akademickie i na dole – jako gnijące zwłoki. Na balustradzie otaczającej grób umieszczono symbol będącyrebusem kryjącym nazwisko zmarłego:jesion (ang. ash) wyrastający z beczki (tun)[12] .
Pochodzące z XIX wieku witraże w oknach kaplicy przedstawiają sceny z Ewangelii oraz legendarne sceny z życia św. Jana Ewangelisty (postać św. Jana przedstawiana jest zawsze w głębokich odcieniach czerwieni i zieleni).Witraż wielkiego okna w przedsionku ilustrujeSąd Ostateczny.
Most przerzucony nad rzeką Cam stanowi połączenie między Trzecim Dziedzińcem a Nowym Dziedzińcem i został wybudowany w tym samym czasie, co ten ostatni – w roku 1831. Choć nazwa mostu nawiązuje dosłynnego mostu w Wenecji, jedyne co łączy obydwie budowle to fakt, że są kryte.
Na południe od Mostu Westchnień znajduje się drugi most Kolegium – Most Kuchenny (Kitchen Bridge).