Autor | nieznany | ||
---|---|---|---|
Data powstania | |||
Medium | |||
Wymiary | 73 cm[1] | ||
Miejsce przechowywania | |||
Lokalizacja | |||
|
Spinario – datowana naI wiek p.n.e. rzeźba zbrązu, przedstawiająca chłopca wyciągającego sobie cierń z nogi.
Rzeźba przedstawia siedzącego na skale chłopca, który z opartej na prawym kolanie lewej stopy usiłuje wyciągnąćcierń[2][3]. Dzieło uważane jest zarzymskipastisz inspirowany rzeźbą grecką. Ciało chłopca jest typowe dlasztuki hellenistycznej, podczas gdy głowa nawiązuje do dzieł zV wieku p.n.e. i jest charakterystyczna dla posągów postaci stojących[3][4].
Najwcześniejsze wzmianki oSpinario pochodzą ześredniowiecznych relacjiBieniamina z Tudeli (XII w.) oraz Mistrza Grzegorza (XII/XIII w.), był on wówczas ustawiony na szczycie marmurowej kolumny przedPałacem Laterańskim. Beniamin z Tudeli inspirując się fragmentem z2 Księgi Samuela (2Sm 14,25) uznał chłopca za przedstawienieAbsaloma, podczas gdy dla Mistrza Grzegorza był toPriap[3]. W 1471 roku na polecenie papieżaSykstusa IV rzeźbę przeniesiono do nowo wybudowanego Palazzo dei Conservatori (obecnie część Muzeów Kapitolińskich). W roku 1798 rzeźba została zagrabiona przez Francuzów i wywieziona doParyża, gdzie umieszczono ją w zbiorachLuwru. Po klęsceNapoleona wróciła na początku 1816 roku do Rzymu[3].
Wokół przedstawionej w rzeźbie postaci narosło wiele legend, według najpopularniejszej z nich chłopiec nazywał się Gnejusz Mariusz. Gdy powierzono mu dostarczenie wiadomości dlasenatu wykonał swoje zadanie z takim poświęceniem, że cierń, który wbił mu się w nogę podczas podróży, wyciągnął dopiero po dotarciu na miejsce[3][4].
Rzeźba stanowiła źródło inspiracji dla artystówrenesansowych. Była wielokrotnie kopiowana w marmurze i brązie, m.in. przezAntonello Gaginiego do dekoracji fontanny w Palazzo Alcontres wMesynie, zaś układ ciała chłopca został wykorzystany m.in. przezBrunelleschiego w scenie ofiarowania Izaaka w projekcie drzwi dlaBaptysterium we Florencji[3] iBotticellego w obraziePróby Mojżesza[5].