Speleologia (łac. spelaeum zstgr.σπήλαιον „jaskinia” i-λογία odλόγος „mowa, nauka”) –nauka ojaskiniach. Przedmiotami zainteresowania speleologii są m.in.: geneza i rozwój jaskiń, cechyśrodowiska przyrodniczego jaskiń (mikroklimat, stosunki wodne, przyroda ożywiona –flora ifauna itp.), problemy ochrony i in. Jaskinie są również obiektem zainteresowania innych nauk, m.in.:geologii,hydrogeologii,paleontologii,archeologii,turyzmu.
Mianem speleologii często określa się inne formy aktywności ludzkiej w jaskiniach, zwłaszcza o charakterze eksploracyjnym czy sportowym, np.alpinizm podziemny (alpinizm jaskiniowy), a osoby takie nazywa sięgrotołazami lub speleologami.
