Solid (łac.solidus – mocny, trwały, niewzruszony[1]) – złota moneta rzymska o masie 4,55 grama (1/72funta), wprowadzona w latach 309–311 w zachodniej częścicesarstwa rzymskiego przezKonstantyna I, która zastąpiłaaureus.
Do XI wieku bita wcesarstwie bizantyjskim, od 1092 r. przekształcona w jednostkę obrachunkową odpowiadającą 24 karatom czystego złota[2]. Do końca X wieku solid był główną monetą handlowąBizancjum, powszechnie nazywany tamnomisma. Znana też w szerszym obiegu jakobizant (lub bezant), moneta ta należała do najważniejszych środków płatniczych Europy i krajów basenuMorza Śródziemnego do połowy XI wieku[2]. Najpierw zastąpił ją wartościowszy złotyhistamenon, a następnie przeprowadzona przez cesarzaAleksego I Komnena reforma monetarna (1092) wprowadziłahyperpyron jako najważniejszą monetę handlową[potrzebny przypis].
Wkarolińskiej reformie monetarnej solid przyjęto jako element srebrnego systemu monetarno-obrachunkowego, stosowanego przez całeśredniowiecze, a w Anglii pod nazwą szylinga do 1971 r.[2]. W systemie karolińskim1 funt (ok. 408 gramów) równy był 20 solidom i 240denarom, co spowodowało, że w średniowieczu na ziemiach polskich, szczególnie na północy, posługiwano się solidem równym 12denarom[2]. W 1380 r., dziękikrzyżakom, solidus jako jednostka obrachunkowa przyjął postać materialnąszeląga[3].
Od nazwy solida wywodzą się późniejsze nazwy pieniądza:sou,soldo,szyling,szeląg. Od nazwy tej pochodzą również słowa oznaczająceżołd i żołnierza:ang.soldier[4],hiszp.soldado,niem.Soldat,ros.солдат.