Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Soja

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Soja
Ilustracja
Soja warzywna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

soja

Nazwa systematyczna
Glycine Willd.
Botanische Beobachtungen 1798
Typ nomenklatoryczny

Glycine clandestina Wend.[3]

Synonimy
  • Leptocyamus Bentham
  • Leptolobium Bentham (1837)
  • Soja Moench[4].
  • Triendilix Rafinesque[3]
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Morfologia (soja warzywna)

Soja (Glycine Willd.) –rodzaj roślin z rodzinybobowatych. Obejmuje 28 gatunków[5]. Występują one dziko w Azji Wschodniej (odJaponii iRosyjskiego Dalekiego Wschodu poTajlandię,Wietnam iFilipiny), poza tym naNowej Gwinei i wAustralii[5]. Jako uprawiane i dziczejące rozprzestrzenione zostały w strefie międzyzwrotnikowej oraz w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej[4][5].

Największe zastosowanie w rolnictwie masoja warzywna. Ten gatunek też jest uprawiany i przejściowo dziczeje (jakoefemerofit) w Polsce[6].

Morfologia

[edytuj |edytuj kod]
Pokrój
Rośliny jednoroczne ibyliny o pędach wijących się, wspinających, płożących lub wyprostowanych[4].
Liście
Złożone, z trzemalistkami, rzadziej z większą ich liczbą (do 7) i drobnymi, zwykle szybko odpadającymiprzylistkami[4].
Kwiaty
Motylkowe, wyrastają z kątów liści pojedynczo lub po kilka wgronach.Przysadki u nasady szypułek drobne, poza tym u nasadykielicha parapodkwiatków.Kielich błoniasty, owłosiony i dwuwargowy – górna warga z dwóch zrośniętych działek, dolne trzy działki lancetowate lub szczecinowate. Płatki korony, także w liczbie 5, purpurowe lub białe, nieco dłuższe od kielicha, nagie. Górny płatek w formie zaokrąglonegożagielka. Boczne tworzą wąskie skrzydełka przyrastające do łódeczki, okrywającej 10pręcików isłupek. Pręciki zrosłe są w rurkę i tylko jeden, najwyższy, jest wolny.Zalążnia jest górna, powstaje z jednegoowocolistka i zawiera wielezalążków rozwijających się wnasiona. Szyjka słupka jest nitkowata, naga lub nieco owłosiona, zakończona jest główkowatymznamieniem[4].
Owoce
Strąki cylindryczne, proste lub wygięte, przewężone między nasionami. Zawierają 1–5 nasion owalnych lub kulistawych[4].

Systematyka

[edytuj |edytuj kod]
Pole soi warzywnej
Pozycja systematyczna rodzaju wedługAPweb (aktualizowanysystem APG IV z 2016)

Jeden z rodzajów podrodzinybobowatych właściwychFaboideae w rzędziebobowatychFabaceaes.l.[2] W obrębie podrodziny należy do plemieniaPhaseoleae[7].

Pozycja systematyczna rodzaju wedługsystemu Reveala (1993–1999)

Gromadaokrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromadaMagnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasaRosopsida Batsch, podklasaróżowe (Rosidae Takht.), nadrządFabanae R. Dahlgren ex Reveal, rządbobowce (Fabales Bromhead), rodzinabobowate (Fabaceae Lindl.), podrodzina Glycinoideae Horan., plemię Glycineae Horan, podplemięGlycininae Benth., rodzaj soja (Glycine L.)[8].

Wykaz gatunków[5]

Zastosowanie

[edytuj |edytuj kod]
Ziarna soi
Roślina uprawna
Soja warzywna jest pospolitą rośliną uprawną. Główne rejony uprawy to:Ameryka Północna (środkowe dorzeczeMissisipi),Azja (Nizina Mandżurska, Nizina Chińska, Dolina Jangcy),Ameryka Południowa (Nizina La Platy, północno-wschodniaBrazylia). Soja ma bardzo duże wymagania, potrzebuje dobrych, żyznych gleb i dużego nasłonecznienia.

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]
Zobacz publikację
Uprawa soi w Wikibooks

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni,A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248,DOI10.1371/journal.pone.0119248,PMID25923521,PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. abPeter F.P.F. Stevens Peter F.P.F.,Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden,2001– [dostęp 2010-02-26] (ang.).
  3. abGlycine, [w:] Index Nominum Genericorum [online] [dostęp 2009-02-04] .
  4. abcdefRen Sa & Michael G. Gilbert: Glycine. [w:]Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2014-06-03].
  5. abcdGlycine Willd.. [w:]Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-18].
  6. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist.Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002.ISBN 83-85444-83-1.
  7. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
  8. Crescent Bloom: Systematyka rodzajuGlycine. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-04]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne:
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Soja&oldid=74346940
Kategoria:
Ukryta kategoria:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp