Smerd,smerda,smard,smurd –średniowieczne określenie grupy ludzi o niskimstatusie społecznym pojawiające się do XIII wieku na Rusi[1], wPolsce i uSłowian połabskich.
W literaturze słowa tego, zamiennie z wyrazemczeladź, używałJózef Ignacy Kraszewski w powieściStara baśń[2]. U Kraszewskiego Smerda to także nazwisko dowódcy drużyny książęcej[3].
- ↑[...]smard był już poddany kniaźki, jak czerń była poddaństwembojarów i duchowieństwa [...], "Pamiętnik literacki" t. 68, w. 3-4 Instytut Badań Literackich (Polska Akademia Nauk). Ossolineum. 1977, s. 65.
- ↑Tu smerdowie pijani lud rozstawiają, a serca dodają: - Hej, hej! To czerń, nie wojaki, licha drużyna, odsochy to i odradła, motłoch!, Józef Ignacy Kraszewski,Stara baśń,Zielona Sowa, Kraków 2004, s. 159.
- ↑[...] Smerda powtórnie do stóp się pokłonił.–Od kmiecia Wisza wziąłem parobka, zdrów i silny, będzie oszczep i dzidę nosił. Ludzi mamy mało, miłościwy panie... Sykał stary wąż, ale musiał go dać… [...],Józef Ignacy Kraszewski: Stara baśń. Powieść z IX wieku. wolnelektury.pl. s. Tom I, akapity 429-430. [dostęp 2015-07-27].