Zobacz też:inne znaczenia.

Osiedle Siersza

Osiedle Trzebini
Herb
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	chrzanowski
Gmina	Trzebinia
Miasto	Trzebinia
W granicach Trzebini	1969
SIMC	0944445
Strefa numeracyjna	(+48) 32
Tablice rejestracyjne	KCH
Położenie na mapie Trzebini Osiedle Siersza
Położenie na mapie Polski Osiedle Siersza
Położenie na mapie województwa małopolskiego Osiedle Siersza
Położenie na mapie powiatu chrzanowskiego Osiedle Siersza
Położenie na mapie gminy Trzebinia Osiedle Siersza
50°11′54″N 19°25′16″E/50,198222 19,421167
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Siersza –osiedle miastaTrzebinia, wpowiecie chrzanowskim, wwojewództwie małopolskim. Siersza była jedną z najstarszych miejscowościMałopolski o bogatej tradycji górniczej i energetycznej oraz dużych walorach estetycznych: w pobliżu Sierszy powstałaKopalnia Węgla Kamiennego Siersza iElektrownia Siersza.

Aktualnie na terenie dawnej gminy Siersza istnieją cztery osiedla miasta Trzebinia, ze swoimi radami. Są to:

• osiedle Siersza, obejmujące rejony:Góry Luszowskie, Huta, Kolonia, Misiury, Młyny, Stara Góra,Stara Maszyna, Świerczyna (nazywana niekiedy: Wygnanka, choć ta nazwa jest błędna, ale bardziej znana), Trentowiec;
• osiedleGaj (obejmujące wybudowane od lat 50. XX w. w Sierszy osiedle mieszkaniowe o tej samej nazwie, tj. „osiedle Gaj”);
• osiedle Energetyków (dawne osiedle Awaryjne);
• osiedleGaj Zacisze, utworzone w 2008 roku, w wyniku podziału osiedla Energetyków (jest to dawny przysiółek o nazwie Gaj, nazywany również potocznie „Gaj-Wieś”).

Obecnie w tych czterech osiedlach zamieszkuje około 6200 osób.

W 1595 roku wieś położona w powiecie proszowskimwojewództwa krakowskiego była własnością wojewodziców krakowskich:Gabriela,Andrzeja iJana MagnusaTęczyńskich^[3].

W lipcu 1913 w parku odsłonięto pomnik upamiętniający właściciela SierszyAndrzeja Potockiego^[4]. Był to obelisk z porfiru z Miękini na betonowej podstawie, zakończony spiżowym orłem. Na obelisku umieszczono medalion z popiersiem Andrzeja Potockiego wykonany przez Jana Nowaka - ucznia profesora Laszczki.

Do 1954 roku byławsią. W tymże roku utworzonogromadę o nazwie Siersza (jednostka wiejska), w skład której obok Sierszy weszła wieśGóry Luszowskie oraz przysiółki Gaj (z sołectwa Myślachowice), Stara Góra (z sołectwaLuszowice) oraz niewielki obszar z miejscowości Ciężkowice (obecnie miastoJaworzno) w sąsiedztwie rejonu Stara Maszyna. W 1958 roku przekształcono gromadę Siersza w osiedle (osiedle było wówczas jednostką administracyjną pośrednią między gromadą, czyli gminą o charakterze wiejskim, a miastem). Teren gromady i później osiedla Siersza był porównywalny z obszarem parafii rzymskokatolickiej w Sierszy pw. Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny, powstałej w 1946 roku (parafia Siersza jest nieznacznie większa – dodatkowo do parafii należy Piła Myślachowicka z sołectwaMyślachowice). W roku 1951 ukrywał się tutaj kardynałBolesław Kominek. Siersza jako samodzielna miejscowość istniała do końca 1968 roku. Od 1 stycznia 1969 roku do 31 stycznia 1977 roku współtworzyła miastoTrzebinia-Siersza.

Pod koniec lat 50. XX w. powstało na terenie Sierszy osiedleGaj (obok przysiółka Gaj, zwanego obecnie potocznie:Gaj-Wieś), rozbudowywane do końca lat 70. XX w. W roku 1962 uruchomiono elektrownię, której nadano nazwęSiersza (obecnie: Południowy Koncern Energetyczny S.A. –Elektrownia Siersza w Trzebini). Wraz z nią powstało osiedle Awaryjne Elektrowni Siersza (na terenie przyłączonym ze wsi Myślachowice). W latach 80. XX w. Elektrownia Siersza wybudowała jeszcze kilka bloków mieszkalnych w sąsiedztwie osiedla Awaryjnego. Na początku lat 90. XX w. przemianowano osiedle Awaryjne wraz z nowymi blokami mieszkalnymi naosiedle Energetyków.

Początki kopalni datuje się na rok 1861 kiedy to uruchomiono kopalnię pod nazwąNowa Izabela. W roku 1884 uruchomiono nowy szybArtur, od którego kopalnia przyjęła nazwę. W 1947 roku dołączono do niej kopalnięZbyszek pod wspólną nazwąSiersza. W 1951 roku połączona została zkopalniąKrystyna w Tenczynku. W latach 70. XX w. wybudowano i oddano do użytku pierwszą magistralę węglową wEuropie, łączącąKWK Siersza zElektrownią Siersza, która umożliwiała transport urobku za pomocą taśmociągów do samej elektrowni. W latach 90. XX w. w zakładzie głównym znajdowały się szyby:Artur Główny,Artur Nowy,Artur IV iArtur III natomiast poza zakładem szybZbyszek iPaula w Trzebini, szybZofia i szyb wentylacyjnyMisiury w Sierszy, szyb wentylacyjnyWalter w Myślachowicach oraz najmłodszy, szybWschodni w Karniowicach. Kopalnia posiadała wentylatory głównego przewietrzania przy szybachArtur-Główny,Zbyszek,Walter,Zofia iWschodni. Mimo podjętych działań reorganizacyjnych (likwidacja zbędnych obiektów i szybów, budowa odsiarczalni węgla) i oszczędnościowym, 1 listopada 1999 roku rozpoczęto likwidację i w 2001 roku kopalnie zamknięto. Większość budynków i obiektów została wyburzona, a teren wyplantowany. Pozostawiono jedynie budynek wieży szybowej i nadszybia oraz maszyny wyciągowej szybuZbyszek w Trzebini jako pamiątka po górnictwie węglowym ziemi trzebińskiej. Również w tym miejscu, w innych budynkach pokopalnianych została zorganizowana wystawa po byłym przemyśle wydobywczym w Trzebini.

Na terenie Sierszy znajdują się następujące szkoły:

• Przedszkola
  • Przedszkole Samorządowe nr 3 w Sierszy
  • Niepubliczne Przedszkole Artystyczno – Językowe „Błękitna Laguna”
• Szkoły podstawowe:
  • Szkoła Podstawowa nr 5

Swoją siedzibę ma tu założony w 1946 roku klub piłkarskiGórnik Siersza.

Obiekty wpisane dorejestru zabytkównieruchomych województwa małopolskiego^[5].

• 
  Willa NOT przy ul. Grunwaldzkiej, z domkiem ogrodnika oraz parkiem z lat 1907–1909.
• 
  Kaplica z pocz. XIX wieku przy ul. Chrzanowskiej

• Józef Bakon –polski polityk, członekPolskiej Organizacji Wojskowej, poseł naSejm IV kadencji w II RP.

• Kozi Bród

• Stanisław Ciołczyk: Siersza. [dostęp 2014-06-09]. [zarchiwizowane ztego adresu (2014-05-28)].
• Stanisław Ciołczyk: ZARYS HISTORII SIERSZY. wizytowka.pl. [dostęp 2014-06-09]. [zarchiwizowane ztego adresu (2016-03-04)].
• Parafia Niepokalanego Serca NMP w Trzebini Sierszy. [dostęp 2014-06-09].

• Siercza (1), [w:]Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 597 .

• Dawne miasta w województwie małopolskim
• Wsie Tęczyńskich herbu Topór
• Siersza