Siemion Budionny w 1912Siemion Budionny w 1937MarszałkowieAleksandr Wasilewski i Siemion Budionny w 1943Znaczek Poczty ZSRR z marszałkiem Siemionem Budionnym w 1974
Urodził się wchutorze Koziurin kołoRostowa w rodzinie biednego chłopa[1], na terenie ówczesnegoobwodu Wojska Dońskiego. W dzieciństwie pracował jako pasterz i robotnik rolny. W wojsku służył od 1903, w latach 1904–1905 uczestniczył wwojnie rosyjsko-japońskiej. W 1907 jako najlepszy jeździec pułku wysłany doPetersburga do szkoły oficerów kawalerii na roczny kurs dla niższych stopni. Do 1914 służył w pułku dragonów.
WI wojnie światowej służył jako starszy podoficer na frontach niemieckim, austriackim i kaukaskim, m.in. wOperacji Łódzkiej. Latem 1917 wraz z pułkiem przybył doMińska, gdzie został wybrany przedstawicielem komitetu żołnierskiego pułku. Latem 1917 uczestniczył w rozbrojeniu wojskkorniłowskich wOrszy. Po bolszewickiejrewolucji październikowej wrócił nadDon, gdzie został wybrany członkiem miejscowego Komitetu Rad.
Wwojnie polsko-bolszewickiej1 Armia Konna przerzucona marszem na front polski zKaukazu Północnego (Majkop) przerwała 5 czerwca 1920 front polsko-sowieckipod Samhorodkiem na Ukrainie i uderzyła na tyłyWojska Polskiego zajmującegoKijów. Nacierała następnie naŻytomierz, który zajęła 7 czerwca, wycinając w pień polski garnizon, niszcząc stację kolejową i magazyny wojskowe i uwalniając kilka tysięcy sowieckich jeńców iBerdyczów, gdzie spaliła szpital z 600 rannymi Polakami i siostrami Czerwonego Krzyża. 27 czerwca Budionny zająłZwiahel, 10 lipca –Równe. W końcu lipca 1920 armia Budionnego uderzyła w kierunku naLwów. 17 sierpnia 1920 stoczyła krwawąbitwę pod Zadwórzem. Budionny wykonał wówczas z opóźnieniem rozkaz skierowania się na północny zachód dla wsparciaatakujących Warszawę wojskFrontu ZachodniegoMichaiła Tuchaczewskiego. Manewr Budionnego nastąpił za późno – 16 sierpnia 1920 Wojsko Polskie rozpoczęłokontrofensywę na flankę i tyły wojsk Tuchaczewskiego, rozbijając je i zmuszając do generalnego odwrotu spod Warszawy. Budionny został powstrzymany podZamościem przez broniące miasta oddziały polskie i ukraińskie, a następnie 31 sierpnia, rozbitypod Komarowem, wycofał się zaBug doWłodzimierza, gdzie oczekiwały posiłki z Moskwy. Mimo wsparcia, został jednak wyparty i stamtąd, nękany przez polską kawalerię, a takżelotnictwo. Podczas odwrotu do Żytomierza morale i dyscyplinę w szeregach Konarmii zaczęły zastępować instynkty bandyckie. Maszerując w stronę Dniepru, podkomendni Budionnego dopuścili się serii pogromów, w dużej mierze na Żydach[3][4].
20 listopada 1935 został mianowany (jako jeden z pięciu dowódców) Marszałkiem Związku Radzieckiego. W przeciwieństwie do wielu innych dowódców rewolucyjnych, nie utracił zaufaniaJózefa Stalina. Od 1937 do 1939 dowodziłMoskiewskim Okręgiem Wojskowym, a od sierpnia 1940 był I zastępcą komisarza (ministra) obrony ZSRR.
Latem 1941, na żądanie Budionnego, dowództwo radzieckie przystąpiło do tworzenia nowych jednostek. Na koniec roku dodatkowo utworzono ok. 80 dywizji lekkiej kawalerii. Od stycznia 1943 dowodził kawalerią ZSRR.
Po II wojnie światowej, w latach 1947–1953 dodatkowo był zastępcą ministra rolnictwa, w następnych latach zaś był inspektorem kawalerii i Głównym Inspektorem Ministerstwa Obrony ZSRR.
Ośmiokrotnie deputowany do Rady Najwyższej ZSRR, a od 1938 członek Prezydium RN ZSRR.
↑L. Bazylow,J. Sobczak,Encyklopedia rewolucji październikowej, Wiedza Powszechna, Warszawa 1977, s. 51–52.
↑P. Kenez, Red Advance, White Defeat. Civil War in South Russia 1919-1920, New Academia Publishing, Washington DC 2004,ISBN 0-9744934-5-7, s. 218.
↑Decydująca kampania, [w:]NormanN.DaviesNormanN.,Orzeł biały, czerwona gwiazda: wojna polsko-bolszewicka 1919-1920,AndrzejA.Pawelec (tłum.), wyd. 3, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2011, s. 281,ISBN 978-83-240-1801-7,OCLC802629443 [dostęp 2021-05-04].
↑Komunizm na eksport, [w:]RichardR.PipesRichardR.,Rosja bolszewików,WładysławW.Jeżewski (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 2013, s. 193,ISBN 978-83-63986-03-2,OCLC827732277 [dostęp 2021-05-04].
BolesławB.PotyrałaBolesławB.,WładysławW.SzlufikWładysławW.,Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940–1991, Częstochowa:WSP, 2001,ISBN 83-7098-662-5. Brak numerów stron w książce
Mała Encyklopedia Wojskowa, t. I, Wyd. MON, Warszawa 1971
