Anioł Śmierci w wielu artystycznych wizjach przedstawiany jest również w kobiecych kształtach.
Anioł śmierci, detal z obrazuŚmierć i grabarz,Carlosa Schwabego, ok. 1890Gustave Doré,WalkaJakuba z Aniołem (1855)Anioł Śmierci – personifikacjaEvelyn De MorganRycinaGustave Doré do wierszaThe Crow Edgara Allana Poe, który przedstawia Samaela jako anioła śmierci siedzącego na dachu świata
Etymologicznie słowo Samael wywodzi się z hebr. „sami” – ślepy, lub aram. „samu” – jad, trucizna. Można więc to imię przetłumaczyć jako: „Ślepy Bóg” albo – „Jad Boga”. Imię może też pochodzić odsyryjskiego bogaSzemala[1].
W tradycjiżydowskiej Samael to anioł śmierci, zarządzający Piątym Niebem, jeden z siedmiu wysłannikówBoga na świecie. Służą mu dwa miliony aniołów. To on kusiłEwę wraju jakowąż (ponoć uwiódł ją potem i spłodziłKaina), on też zatrzymał rękęAbrahama, kiedy ten chciał poświęcić życie swego syna. W żydowskich Świętych Księgach Kabały, Samael, określany jest jako surowość Boga i jest uznawany za piątegoarchanioła świata – wykonawcę wyroków śmierci wydanych przez Boga. Jest uosobieniem gniewu i kojarzony jest zprostytucją (mylnie, ponieważ tej patronujeAsmodeusz).
W żydowskich pismach gnostycznych,Hipostaza archontów orazO początku świata, Samael identyfikowany jest najczęściej zdemiurgiemJaldabaotem, twórcą materialnego świata. Nie zna on gnozy, jest więc ślepy, etymologicznie imię sugeruje też nazwę „syn chaosu”. Z demonicznymi postaciami Samaela czy Saklasa („Szalony”) gnostycyzm judeochrześcijański utożsamiał żydowskiegoBoga-Stwórcę[2].
Literatura żydowska utożsamia Samaela z Szatanem, który był pierwotnie aspektem Boga i znajdował się wśród 72 tajemnych imion Boga jako Sa’el. Kiedy siła Din (sefira zwana surowością Boga), stała się niezależna, śmierć („Maveth”) stała się częścią życia, a Sa’el został Samaelem, aniołem śmierci. Kabaliści uważają, że po powtórnym przyjściu Mesjasza Samael zostanie uwolniony od śmierci i odzyska swoje dawne imię Sa’el. Tak twierdzi też polski demonologRoman Zając[potrzebny przypis].
Niektóre teksty żydowskie mówią, że Samael został stworzony szóstego dnia Stworzenia i był ulubionym Aniołem Boga. Przed upadkiem miał on„nosić [wszystkich Aniołów] jako odzienie, bowiem przewyższał wszystkich wiedzą i chwałą”[potrzebny przypis].
Według jednej z legend Samael wywołał drugą wojnę w Niebie (pierwszą wojnę wywołałLucyfer, który okazał Bogu nieposłuszeństwo odmawiając złożenia hołdu Adamowi, twierdząc że on – zrodzony ze światłości – nie będzie kłaniał się istocie ulepionej z błota).
Samael jest jednym z Aniołów Sądu jako Boski Oskarżyciel; często występuje w parze zMichałem Archaniołem, obrońcą[3].
Samaela znajdziemy również w drugim tomie „Heksalogii o Dorze Wilk” autorstwaAnety Jadowskiej,Bogowie muszą być szaleni. Jest on strażnikiem/władcą szóstego kręgu piekielnego. Do Piekła został zesłany po upadku spowodowanym niechęcią Samaela do ludzi.
W książceJakuba ĆwiekaKłamca 2: Bóg Marnotrawny, Samael występuje jako dwunastoskrzydły anioł, którego imię tłumaczy się jako „Trucizna Pana” (adekwatnie do „Jad Boga”). Przed upadkiem Samael miał nosić imię Sa’ael, co tłumaczy się: „Jak Syn Boga”, ale po upadku Bóg uzupełnił jego imię o literę „m” (oznaczającą śmierć i zniszczenie). Dysponował dużą mocą i był piękniejszy od pozostałych archaniołów. Owładnięty manią zniszczenia starego porządku i stworzenia własnej Korony Stworzenia, zginął z ręki Michała, Wodza Zastępów.
W powieściachMai Lidii KossakowskiejSiewca Wiatru iZbieracz Burz Samael jest wygnanym z piekła za okrucieństwo upadłym aniołem, ojcemAsmodeusza, psychopatą i gwałcicielem dokonującym na Ziemi seryjnych morderstw na tle seksualnym. Nie podlega władzy Lucyfera, Pana Głębi. Jest anarchistą, który dawniej nakłonił Lucyfera do wzniecenia rebelii przeciwko hierarchii niebiańskiej. Ostatecznie bierze udział w walce przeciwko Antykreatorowi.
Jako główny bohater występuje w minipowieściJuliana StryjkowskiegoSarna nawiązującej do legend żydowskich o Samaelu.
W powieściPenelope FarmerUstami Ewy Samael jest upadłym aniołem, który prowadzi długie filozoficzne rozmowy z Wężem mieszkającym wRaju.
W powieściJana GerhardaAutopamflet Satanael jest duchem, do którego w dzieciństwie modli się bohater.
Samael pojawia się również w filmieHellboy (który został nakręcony na podstawie komiksuMike’a Mignoli pod tym samym tytułem) jako wskrzeszony potwór, który gdy ginął, zmartwychwstawał dwukrotnie. W kontynuacji (Hellboy: Złota Armia) pojawia się postać Anioła Śmierci, jednak jest to zupełnie inny stwór niż Samael.
W grzeSilent Hill postać Harry’ego Masona poszukuje swojej córki, która może być kluczem do przejścia Samaela do świata ludzi, czego pragną członkowie tajemniczejsekty The Order, która sprowadziła do tytułowego miasteczka demony.
Pojawia się również w grzeDarksiders jako zły demon, który pomaga bohaterowi przedostać się do swego wroga.
Samuel pojawia się w powieści "Namiestnik", którą napisałAdam Przechrzta, jest tam pokazany jako jeden z Theokataratos - istot stworzonych przez Boga na równi z ludźmi, posiadających ułamek Jego mocy, ale zatrutych przymusem dominacji.
↑Richard Webster: Encyklopedia aniołów. Illuminatio, 2016.ISBN 83-65442-90-6. Brak numerów stron w książce
↑Por.J. Daniélou: Judeochrześcijaństwo heterodoksyjne. W: Tenże: Teologia judeochrześcijańska. s. 95–96.
↑Zofia Borzymińska, Rafał Żebrowski: Polski słownik judaistyczny: dzieje--kultura--religia--ludzie, Tom 2. Wyd. Prószyński i S-ka, 2003.ISBN 83-7255-175-8. Brak numerów stron w książce
↑„Pressje”, 2009. Klub Jagielloński. ISSN1644-7050.brak numeru strony
↑Jan Kott, Tadeusz Nyczek: Pisma wybrane, Tom 3. Wydawnictwo Krąg, 1991, s. 422.ISBN 83-85199-10-1.
↑KolekcjaWielkie Opery nr 12Wolny Strzelec, Biblioteka Gazety Wyborczej, Warszawa, 2009,ISBN 978-83-7552-516-8.
Nie mylić z:Samuel.
Na tę stronę wskazujeprzekierowanie z „Anioł Śmierci”. Zobacz też:inne znaczenia tego terminu.
Ten artykuł dotyczy anioła śmierci. Zobacz też:Samael (ujednoznacznienie).
_Personification.jpg)
