| Pithecia | |||
| Desmarest, 1804[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju –saki białolica (P. pithecia) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | saki | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
Simia pitheciaLinnaeus, 1766 | |||
| Synonimy | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
| |||
Saki[5] (Pithecia) –rodzajssakównaczelnych zpodrodzinysaki (Pitheciinae) w obrębierodzinysakowatych (Pitheciidae).
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w lasach północnej i centralnejAmeryki Południowej[6][7][8].
Długość ciałasamic 32,3–54 cm,samców 28,5–57 cm, długość ogona samic 32,8–50 cm, samców 34–57 cm; masa ciała samic 1,4–2,5 kg, samców 1,4–3,5 kg[7][9].
Rodzaj zdefiniował w 1804 roku francuskizoologAnselme Gaëtan Desmarest w haśle poświęconym tablicom metodycznym stosowanym w historii naturalnej, opublikowanym w nowym słowniku historii naturalnej[1].Gatunkiem typowym jest (absolutnatautonimia) saki białolica (P. pithecia).
Do rodzaju należą następujące gatunki[13][9][6]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[5] | Podgatunki[7][6][9] | Rozmieszczenie geograficzne[7][6][9] | Podstawowe wymiary[7][9][c] | Status IUCN[14] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | Pithecia monachus | (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1812) | saki szara | gatunek monotypowy | północno-wschodniePeru i zachodniaBrazylia (międzyrzecze rzekiSolimões, rzekiUkajali, dolnego biegu rzekiJavari i dolnego biegu rzekiJuruá, na południe do Sarayacu/Serra do Divisor) | DC: 37–48 cm DO: 30–50 cm MC: 1,3–3,1 kg | LC |
 | Pithecia hirsuta | Spix, 1823 | gatunek monotypowy | południowo-wschodniaKolumbia, północne Peru i północno-zachodnia Brazylia (na południe od rzekiJapurá, na północ od rzekiNapo i rzeki Solimões, na zachód od rzekiNegro) | DC: 41–50 cm DO: 41–43 cm[d] MC: brak danych | LC | |
 | Pithecia inusta | Spix, 1824 | gatunek monotypowy | wschodnio-środkowe Peru i zachodnia Brazylia (obie strony rzeki Ukajali od Sarayacu na południe do podziału rzekUrubamba/Tambor, być może na północ do rzeki Tahuayo i rzeki Tapiche) | DC: 37–42 cm DO: 20–54 cm MC: brak danych | LC | |
 | Pithecia milleri | J.A. Allen, 1914 | saki kolumbijska | gatunek monotypowy | południowa Kolumbia (przedgórzeAndów, na północny wschód doLa Macarena wMecie, na wschód co najmniej doPuerto Leguízamo) i północno-wschodniEkwador (na północ od rzeki Napo); zakres wysokości: do 700 m n.p.m. | DC: 33–48 cm DO: 41–49 cm MC: 2,2–2,8 kg | VU |
 | Pithecia napensis | Lönnberg, 1938 | gatunek monotypowy | wschodni Ekwador (na południe od rzeki Napo od Coca na zachodzie doParku Narodowego Yasuni na wschodzie), północne Peru (na zachód do północnego brzegu ujścia rzeki Curaray przy rzece Napo) | DC: do około 87 cm DO: do około 48 cm MC: brak danych | LC | |
| Pithecia cazuzai | Marsch, 2014 | gatunek monotypowy | endemit Brazylii (znany tylko z dolnego biegu rzeki Japurá i rzeki Solimões) | brak danych | DD | ||
 | Pithecia aequatorialis | Hershkovitz, 1987 | saki równikowa | gatunek monotypowy | endemit Peru (na południe od rzeki Napo i na południe od rzeki Curaray do rzeki Tigre na zachodzie; północna granica zasięgu `niepewna) | DC: 39–44 cm DO: 45–47 cm MC: około 3 kg | LC |
| Pithecia isabela | Marsch, 2014 | gatunek monotypowy | endemit Peru (rzeka wPacaya-Samiria, pomiędzy rzeką Marañóri na zachodzie i rzeką Ukajali na wschodzie) | brak danych | DD | ||
.jpg) | Pithecia irrorata | J.E. Gray, 1842 | saki nagolica | gatunek monotypowy | Brazylia, południowo-wschodnie Peru oraz północna i północno-zachodnia Boliwia (wzdłuż rzekiPurús, na południe i zachód od dolnego biegu rzekiUrubamba i rzekiMadre de Dios; wschodnie granice zasięgu niepewne) | DC: 36–53 cm DO: 33–51 cm MC: 2–2,9 kg | DD |
| Pithecia vanzolinii | Hershkovitz, 1987 | saki samotna | gatunek monotypowy | endemit Brazylii (pomiędzy południowym brzegiem górnej rzeki Juruá i południowym brzegiem rzeki Tarauacá) | DC: 35–42 cm DO: 40–52 cm MC: brak danych | DD | |
 | Pithecia albicans | J.E. Gray, 1860 | saki białostopa | gatunek monotypowy | endemit Brazylii (na południe od rzeki Solimões, pomiędzy dolnym biegiem rzeki Juruá i dolnym biegiem rzeki Purús) | DC: 38–57 cm DO: 40–57 cm MC: około 3,5 kg | LC |
.jpg) | Pithecia pithecia | (Linnaeus, 1766) | saki białolica | gatunek monotypowy | wschodniaWenezuela (na południe od rzekiOrinoko, na wschód od dolnej rzekiCaroní), regionGujana i północna Brazylia (na wschód od rzeki Negro i rzeki Branco, na południe od rzekiAmazonka) | DC: 32–41 cm DO: 37–45 cm MC: 1,4–1,7 kg | LC |
 | Pithecia chrysocephala | I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1850 | saki złotolica | gatunek monotypowy | endemit Brazylii (na północ od rzeki Amazonka, po obu stronach dolnego biegu rzeki Negro, na wschód do Faro i rzeki Nhamundá) | DC: 28–46 cm DO: 33–45 cm MC: około 1,9 kg | LC |
Kategorie IUCN: LC –gatunek najmniejszej troski, VU –gatunek narażony, DD –gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia.
Taksony o nieznanym lub wątpliwym zastosowaniu (nomen dubium)[15]:
