53°01′N 27°33′E/53,016667 27,550000 | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Rejon | |||||
| Powierzchnia | 24,6 km² | ||||
| Wysokość | 250 m n.p.m. | ||||
| Populacja (I 2010) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy | +375 1795 | ||||
| Kod pocztowy | 223610 | ||||
| Tablice rejestracyjne | 5 | ||||
Położenie na mapie obwodu mińskiego  | |||||
Położenie na mapie Białorusi  | |||||
| 53°01′N 27°33′E/53,016667 27,550000 | |||||
| |||||
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Słuck (biał. Слуцк,ros. Слуцк) –miasto naBiałorusi, wobwodzie mińskim, centrum administracyjnerejonu słuckiego. Leży 105 km na południe odMińska, nad rzekąSłucz. W 2010 liczyło 61,4 tys. mieszkańców.
Nazwa miasta pochodzi od rzekiSłucz. Wlatopisach występuje ono jakoSłucziesk,Słuciek.
.jpg)
Po raz pierwszy wzmiankowany w 1116 wPowieści minionych lat jako jedno z miastKsięstwa Turowskiego. W 1160 został stolicą odrębnegoKsięstwa Słuckiego, którego pierwszym znanym księciem byłWłodzimierz Mścisławowicz, wnukWłodzimierza II Monomacha. Od lat 1320–1330 aż do 1793 pozostawał częściąWielkiego Księstwa Litewskiego (od 1507 dowojewództwa nowogródzkiego). Od 1395 Słuck stanowił własność roduOlelkowiczów.
W XV wieku Słuck był dużym miastem feudalnym. Po prawej stronie Słuczy u ujścia rzeczki Byczek zbudowano Górny Zamek na planie okręgu, a poniżej niego Dolny Zamek. W 1433 Słuck stanowił ośrodek wystąpień feudałów przeciwko wielkiemu księciuZygmuntowi Kiejstutowiczowi. W 1441 otrzymałprawo magdeburskie[2].
W Słucku w XVI wieku książętaOlelkowiczowie założyli drukarnię cerkiewną, w której później wytłaczano drobne pisma polskie[3]. W 1502 rozpoczęły się najazdyTatarów na miasto. Na początku XVI wieku księżnaAnastazja słucka, po śmierci męża Siemiona Michajłowicza, przejęła obronę Słucka. Otoczyła fortyfikacjami miasto na prawym brzegu Słuczy. Po drugiej stronie rzeki zbudowano także Nowy Zamek, który wzmiankowano w 1582. Otoczono też fortyfikacjami znajdujące się tam zabudowania miejskie. Twierdza Słucka była tak silna, że odparła w XVI wieku wszystkie ataki Tatarów[4] i wojsk moskiewskich. W 1579 miasto podzielono pomiędzy trzech braci Olelkowiczów na Stare Miasto, Nowe Miasto i Ostrów. W 1592 zaś części te zostały połączone i przeszły pod władanie ostatniej księżniczki z rodu Olelkowiczów – Zofii Irówny[2]. Zdobycie Słucka udało się dopieroKozakom, pod dowództwemSemena Nalewajki w 1595. Było to jednak możliwe tylko dzięki niepokojom w mieście i chwilowemu brakowi silnej władzy.
W 1617 po śmierciZofii, księżnej słuckiej, miasto przeszło z rąk Olelkowiczów w ręceJanusza Radziwiłła[5][6][7]. W 1617 działała już w Słucku szkoła kalwińska. W 1624 otwartoGimnazjum w Słucku. W 1648 fortecę nieskutecznie próbowali dwoma szturmami zdobyć Kozacy. W 1650 po raz drugi miasto otrzymało prawo magdeburskie[2].
W czasie wojny z Moskwą i Potopu szwedzkiego, w 1655 na rozkazBogusława Radziwiłła wzmocniono fortyfikacje miasta. Pracami kierowałWilhelm Paterson. Garnizon wzmocniono regimentem piechoty pod dowództwem Jana Berka. Wtedy też powstała cytadela słucka zwana Nowym Zamkiem (w miejscu wcześniejszej fortyfikacji). Całe miasto otrzymało też nowe wały w systemie staroholenderskim (oprócz przedmieść Ostrowskiego i Trojczańskiego). Wały miały szerokość 266 m, wysokość 8 m i posiadały 12 bastionów. Całość wałów miała długość 3840 m. Znajdowały się w nich cztery bramy (trzy murowane).
W czasie wojny z Moskwą dzięki tym wzmocnieniom wojska moskiewskie pod dowództwemAleksego Trubeckiego nie były w stanie zdobyć miasta podczas szturmów 2-6 i 27–30 września 1655. Miasto ustawą sejmową zostało zwolnione z podatków na okres sześciu lat[2]. Gubernatorem Słucka był wówczas SzkotWilhelm Paterson. Niedługo później twierdzę zaczęto znowu wzmacniać. W 1659 Sejm wziął na służbę Rzeczypospolitej cały garnizon w Słucku. W 1660 twierdzą dowodzili prawdopodobnie komendant Klosing oraz komisarze Kazimierz Kłokocki i Władysław Huryn. Aby powiększyć garnizon, utworzono ze zgromadzonej w twierdzy szlachty chorągwie szlacheckie, które podlegały komendantowi i mogły zostać wykorzystane do obrony twierdzy albo podjazdów, której rotmistrzem zostałstolnik orszańskiHieronim Władysław Brzuchański, porucznikiemJan Słąski, a chorążymJan Wołk. Po zakończeniu wojny z Moskwą twierdzę rozbudowano także w latach 1667–1669. Do obrony miasta służył regiment piechoty w sile ok. 1000 ludzi,dragoni ipiechota wybraniecka.
Od XVII do XIX wieku był jednym z głównych centrówkalwinizmu na Litwie, znajdowało się w nim słynneGimnazjum Słuckie założone w 1617 przezJanusza Radziwiłła, przejęte przez władzerosyjskie w 1830 w ramach represji po wybuchupowstania listopadowego.
.jpg)
Miastomagnackie położone było w końcu XVIII wieku w Księstwie Słuckim wpowiecie nowogródzkimwojewództwa nowogródzkiego[8].
Słuck stał się w tym czasie słynny za sprawą manufaktury tzw.pasów słuckich, noszonych chętnie przez polskąszlachtę. 20 marca 1767 litewska szlachta prawosławna i kalwińska pod ochroną wojska rosyjskiego zawiązała innowiercząkonfederację słucką[2].Na skutekrozbiorów Polski, w latach 1793–1915 miasto należało do Rosji i było siedzibą powiatu, należącego doguberni mińskiej.
W 1909 roku, w czasie wyborów lokalnych, do rady miejskiej zostało wybranych 10 Rosjan, 4 Polaków i 1 Żyd[9].
W lutym 1918, w trakcieI wojny światowej miasto zajęły wojska niemieckie. W tym samym roku w mieście działałBiałoruski Komitet Narodowy oraz otwarte zostało Słuckie Białoruskie Gimnazjum. 1 stycznia 1919 Słuck wszedł w składBiałoruskiej SRR, zaś 27 lutego – wLitewsko-Białoruskiej SRR. W 1919 rozpoczęła działalność organizacja kulturalno-oświatowa „Kwiat paproci” (Папараць-кветка). 11 sierpnia 1919 w czasiewojny z bolszewikami do miasta wkroczyłPułk Strzelców Wileńskich.Wojsko Polskie zajmowało je do 15 lipca i od 11 października 1920.
Na mocytraktatu ryskiego stało się częściąBiałoruskiej Republiki Rad. W listopadzie i grudniu 1920 w Słucku i okolicach odbyło się zbrojne antybolszewickiepowstanie słuckie, którego celem była obrona niepodległościBiałoruskiej Republiki Ludowej. Powstanie zostało krwawo stłumione przez bolszewików.
W latach 1922–1941 wBiałoruskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej. W 1924 Słuck został centrum administracyjnym okręgu słuckiego irejonu słuckiego. 27 września 1938 otrzymał status miasta obwodowego podporządkowania.
W okresiewielkiego terroru w lesie przy drodze ze Słucka doStarych Dróg, w pobliżu wsiKalita iHutków Stary,NKWD dokonywało masowych egzekucji[10][11][12]. Ofiarami byli prawdopodobnie osadzeni w więzieniu okręgowym w Słucku[13]. Działacz społeczny Anatol Balakir uważa, że rozstrzelano tam św.Jana Pankratowicza[14].
W latach 1941–1944 Słuck znajdował się pod okupacją niemiecką. W dniach 27 i 28 października 1941 niemiecka policja wojskowa zKowna wymordowała miejscowych Żydów. 30 czerwca 1944 ponownie zajęty przez wojska sowieckie. Od 1991 w składzie niepodległejBiałorusi.
.jpg)
Liczba ludności Słucka:
W roku 2004 w mieście działało 21 przedsiębiorstw przemysłowych, zarejestrowanych było też 126 przedsiębiorstw prywatnych. 8 przedsiębiorstw zajmuje się przemysłem spożywczym i przetwórczym. Produkty przemysłu lekkiego wytwarzane są w przedsiębiorstwie przemysłowo-handlowym „Łandysz”, fabryce tekstyliów i republikańskim unitarnym przedsiębiorstwie wyrobów artystycznych „Pasy Słuckie”. Obróbką drewna i metalu zajmują się „Słuckmeblia”, „Słuck-Modul”, „Jampol”.
Miasto stanowi węzeł kolejowy naOsipowicze,Baranowicze,Soligorsk. Drogi naMińsk,Bobrujsk, Soligorsk.
Browary (Ukraina)
San Giovanni Valdarno (Włochy)
Soroki (Mołdawia)
Sierpuchow (Rosja)Frozino (Rosja)
Tczew (Polska) | Zobacz w indeksieSłownika geograficznego Królestwa Polskiego hasłoSłuck |
| Przynależność wojewódzka |
|
|---|---|
| Miasta (1919–20) |
|
| Gminy wiejskie (1919–20) |
|
