 Ryszard Krynicki (2018) | |||
| Data i miejsce urodzenia | 28 czerwca 1943 | ||
|---|---|---|---|
| Dziedzina sztuki | |||
| Odznaczenia | |||
 | |||
| |||
| |||
Ryszard Krynicki (ur.28 czerwca1943 wSt. Valentin) – polskipoeta,tłumacz literacki iwydawca. Zaliczany jest do poetówNowej Fali[1][2].
UkończyłII Liceum Ogólnokształcące w Gorzowie Wielkopolskim, następnie podjął studia z zakresufilologii polskiej naUniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[3].
Debiutował w 1964 wpoznańskim klubie „Od Nowa”, gdy po raz pierwszy publicznie wygłosił swój utwór (pozbawiony tytułu). Pierwszy jego wiersz drukiem, pt.Wczasowstąpienie, ukazał się dwa lata później w czasopiśmie „Pomorze”. W 1968 opublikował arkuszPęd pogoni, pęd ucieczki, zamieszczony w wydanym rok później pierwszym tomie poetyckimAkt urodzenia[3]. Publikował również w emigracyjnym tygodniku „Wiadomości”[4].
W latach 70. oraz 80. związany zopozycją. Był sygnatariuszemListu 59, stanowiącego protest przeciwko zmianom wKonstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W konsekwencji od 1976 do 1980 był objętyzakazem druku[1]. Był współpracownikiemKomitetu Obrony Robotników, od 1977 do 1981 publikował w czasopiśmie „Zapis”[5]. W 1980 uczestniczył wgłodówce w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej, zorganizowanej na znak solidarności z więzionymi wówczasDariuszem Kobzdejem iMirosławem Chojeckim[6]. Podczaswydarzeń sierpniowych w 1980 przyłączył się do skierowanego do władz komunistycznychapelu 64 naukowców, literatów i publicystów o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[7]. Był autorem tekstów w opozycyjnych czasopismach – „Solidarności Wielkopolski”, „Obserwatorze Wielkopolskim” i „Bez Debitu”. Publikował również wkwartalniku „Zeszyty Literackie”[5].
W 1988 współtworzył w Poznaniuwydawnictwo a5, specjalizujące się w wydawaniu książek poetyckich. Od 1991 prowadzi to przedsiębiorstwo (przeniesione później doKrakowa) wraz z żoną Krystyną Krynicką[3]. Jest autorem słów piosenkiŚwiat w obłokach, którą wykonywaliMarek Grechuta iGrzegorz Turnau. W 2014 ukazał się cykl rozmów z poetą zatytułowanyGdybym wiedział. Rozmowy z Ryszardem Krynickim[8].
W 2015 został członkiem krajowym czynnymPolskiej Akademii Umiejętności[9]. Do sierpnia 2020 należał doStowarzyszenia Pisarzy Polskich[10].
Jest laureatem m.in.Nagrody Fundacji im. Kościelskich iNagrody Polskiego PEN Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego. W marcu 2005 został wyróżniony nagrodąKrakowska Książka Miesiąca za książkęKamień, szron[11], za którą nominowany był także doNagrody Literackiej „Nike”. W 2008 otrzymał Nagrodę Poetycką „Kamień”, przyznawaną podczasLubelskiego Festiwalu „Miasto Poezji”, a w 2015 został laureatemMiędzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta[12]. Nominowany doNagrody Literackiej Gdynia 2014 w kategorii tłumaczenie na język polski za tłumaczenie książkiPsalm i inne wierszePaula Celana[13]. W 2021 Ryszard Krynicki został laureatemWrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius za całokształt pracy twórczej[14].
W 2005 został uhonorowany przez ministra kulturyWaldemara Dąbrowskiego SrebrnymMedalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[15]. Został laureatemNagrody Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego (2014)[16] orazNagrody PAU im. Erazma i Anny Jerzmanowskich (2023)[17].
W 2018 otrzymałhonorowe obywatelstwo Poznania[18].
