Rutherford
| lorens← rutherford →dubn |
|
| Ogólne informacje |
| Nazwa, symbol,l.a. | rutherford, Rf, 104 |
|---|
| Grupa, okres, blok | 4,7,d |
|---|
| Stopień utlenienia | IV |
|---|
| Właściwości metaliczne | metal przejściowy |
|---|
| Masa atomowa | [267][1][a] |
|---|
|
| Numer CAS | 53850-36-5 |
|---|
|
| Najbardziej stabilne izotopy |
|---|
| | izotop | wyst. | o.p.r. | s.r. | e.r.MeV | p.r. |
|---|
| 257Rf | {syn.} | 3,5s | 89%α
11%w.e. | 8,28 | 253No
257Lr | | 257mRf | {syn.} | 4,0s | α | 9,25 | 253No | | 261aRf | {syn.} | 1,1min | α | 8,28 | 257No | | 261bRf | {syn.} | 3,0s | 91%SF
9%α |
8,51 |
257No | | 263aRf? | {syn.} | ~15min | SF
α? |
7,90 |
259No | | 263bRf | {syn.} | 8s | SF | | | | 267Rf | {syn.} | 1,3h | SF | | |
|
|
|
|
|
Rutherford (Rf,łac.rutherfordium), wcześniejunnilquadium (Unq) –pierwiastek chemiczny z grupymetali przejściowych wukładzie okresowym, niewystępujący naturalnie naZiemi. Nazwa pochodzi od nazwiska fizykaErnesta Rutherforda. Posiada on własności chemiczne podobne dohafnu.
Zidentyfikowane zostały jegoizotopy z przedziału mas 253-268.
Izotop260Rf został prawdopodobnie otrzymany (istnieją co do tego duże kontrowersje) w 1964 roku wDubnej przez zespół założony przezI. Kurczatowa w Rosji, przez bombardowanie izotopu249Cf jądrami izotopu12C.
Podobny eksperyment wykonany przez grupęA. Ghiorso w 1969 roku naUniwersytecie Kalifornijskim wBerkeley doprowadził do otrzymania izotopu257Rf[2]. Wyniki Ghiorso stoją w sprzeczności z wynikami zespołu z Dubnej i dlatego obecnie kwestionuje się prawo Rosjan do pierwszeństwa otrzymania tego pierwiastka.
W latach 70. XX w., po śmierci Kurczatowa, Rosjanie nazwali ten pierwiastek od jego nazwiska –kurczatow (Ku), zaś Amerykanie używali nazwy zaproponowanej przez Ghiorso od nazwiskaErnesta Rutherforda –rutherford.
Komisja nazewniczaIUPAC zdecydowała w 1989 roku, że pierwiastek ten będzie nazywał się tymczasowounnilquadium, co pochodzi od jegoliczby atomowej. W 1997 roku zaaprobowana została amerykańska propozycja nazwy.
Dotąd udało się otrzymać 4 związki rutherfordu[3]:
- ↑ Wartość w nawiasach klamrowych jestliczbą masową najtrwalszegoizotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 267,12179u (267
Rf). Zob.Prohaska i in. 2021 ↓, s. 584.
- ↑ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni,Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600,DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.).
- ↑A. Ghiorso, M. Nurmia, J. Harris, K. Eskola i inni. Positive Identification of Two Alpha-Particle-Emitting Isotopes of Element 104. „Physical Review Letters”. 22. 24. s. 1317-1320.
- ↑Linley Hall:The Transactinides: Rutherfordium, Dubnium, Seaborgium, Bohrium, Hassium, Meitnerium, Darmstadtium, Roentgenium.,ISBN 978-1-4358-3559-7, s. 33
