Movatterモバイル変換

[0]ホーム

Przejdź do zawartości

Rozejm w Compiègne (1918)

Edytuj linki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Zobacz też:inne znaczenia.

I Rozejm w Compiègne

MarszałekFerdinand Foch przyjmuje delegację niemiecką

Data

11 listopada 1918

Miejsce

wagon kolejowy w lesie Compiègne

Przyczyna

Terytorium

Strony traktatu

Przywódcy

Multimedia w Wikimedia Commons

Ferdinand Foch przed wagonem kolejowym wlesie Compiègne

Strona tytułowa „The New York Times” obwieszcza rozejm

I Rozejm w Compiègne – kończącyI wojnę światową układ rozejmowy pomiędzyEntentą iCesarstwem Niemieckim, uzgodniony w poniedziałek 11 listopada 1918 o godzinie 5:12 i podpisany o 5:20 rano wwagonie kolejowym w lesie Compiègne^[a]. Zgodnie z propozycją marszałka Focha obie strony przyjęły jako godzinę złożenia podpisów 5:00. Rozejm wszedł w życie tego samego dnia o godzinie 11:00 czasu paryskiego, to jest po 6 godzinach od zakomunikowanej godziny podpisania^[1].

Przewodniczącym strony Sprzymierzonych był wódz naczelny wojsk, marszałekFerdinand Foch, zaś przewodniczącym delegacji niemieckiejMatthias Erzberger. Pozostałymi członkami niemieckiej delegacji rozejmowej byliAlfred von Oberndorff(inne języki) (dyplomata z Ministerstwa Spraw Zagranicznych), komandorErnst Vanselow(inne języki) i generał majorDetlof von Winterfeldt(inne języki).

Rozejm wg art. XXXIV obwiązywać miał przez 36 dni - do 17 grudnia, 13 grudnia przedłużono go do 17 stycznia 1919, 16 stycznia do 17 lutego, wreszcie 16 lutego na czas nieokreślony z możliwością wypowiedzenia z trzydniowym wyprzedzeniem.

Nakonferencji pokojowej w Paryżu potwierdzono warunki rozejmutraktatem wersalskim z 28 czerwca 1919, który wszedł w życie 10 stycznia 1920.

Postanowienia rozejmu w Compiègne

[edytuj |edytuj kod]

Wejście w życie w sześć godzin od podpisania (godzina 11:00 przed południem)
Natychmiastowe wycofanieArmii Cesarstwa Niemieckiego zFrancji,Belgii,Luksemburga orazAlzacji iLotaryngii
Stopniowe wycofanie wszystkich wojsk niemieckich z własnych terenów na zachód odRenu i strefy 30 km od jego brzegów w miastachMoguncja,Koblencja iKolonia;okupacja Nadrenii przez wojska państw Ententy
Wycofanie wojsk niemieckich na wschodzie na granicę z roku 1914
Anulowanietraktatu brzeskiego itraktatu w Bukareszcie
Internowanieniemieckiej floty (Hochseeflotte) i utrzymanie przez aliantów blokady morskiej Niemiec
Repatriacja alianckichjeńców, jeńcy niemieccy mieli zostać zwolnieni po zawarciu pokoju
Wydanie Sprzymierzonym 5000 dział, 25 000 karabinów maszynowych, 1700 samolotów, wszystkich okrętów podwodnych, 5000 lokomotyw, 5000 ciężarówek i 150 000 wagonów kolejowych. Pierwotne żądania aliantów, przedstawione rankiem 8 listopada 1918 r., dotyczyły wydania 2000 samolotów, 160 okrętów podwodnych, 10 000 ciężarówek i 30 000 karabinów maszynowych, jednakże wielkości te przekraczały ilości sprzętu i uzbrojenia faktycznie posiadanego przez Niemców.

Rozejm w Compiègne a sprawa Polski

[edytuj |edytuj kod]

Artykuł XII rozejmu w Compiègne przewidywał ewakuację wojsk niemieckich zAustro-Węgier,Rumunii,Turcji oraz byłego jużImperium Rosyjskiego, a więc również ziem polskich. W tym ostatnim przypadku, po interwencji m.in.Romana Dmowskiego^[b] zmieniono tekst dotyczący wycofania wojsk niemieckich na „gdy alianci uznają moment ewakuacji za właściwy biorąc pod uwagę sytuację wewnętrzną tych obszarów”. Z kolei artykuł XVI głosił, że „Alianci będą mieli wolny dostęp do terytoriów ewakuowanych przez Niemców na Wschodzie już to przezGdańsk, już toWisłą, aby móc zaopatrywać ludność i w celu utrzymania porządku”^[2]^[3].

Upamiętnienie

[edytuj |edytuj kod]

Dzień 11 listopada obchodzony jest jakoDzień Pamięci bądźDzień Weteranów, w PolsceNarodowe Święto Niepodległości.

Dodatkowe informacje

[edytuj |edytuj kod]

W trakcieinwazji na Francję w 1940 Niemcy odnaleźli wagon z Compiègne. Zmusili Francuzów do podpisania w nimnowego rozejmu w Compiègne. Miało to uwypuklać jak bardzo odwróciły się role względem poprzedniego.

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Uwagi

[edytuj |edytuj kod]

↑Kilka tygodni wcześniej, 5 października, z inicjatywą rozmów - przystając na14 punktów Wilsona – wystąpił nowo mianowany kanclerz Rzeszy NiemieckiejMaximilian von Baden (Germany telegraphs President Wilson seeking armistice,The German Imperial Chancellor Max of Baden to President Wilson). Analogiczne noty wysłały też, za pośrednictwempaństw neutralnych reprezentujących ich interesy, sprzymierzone z RzesząAustro-Węgry (7 października) iImperium Osmańskie (14 października). Wcześniej, 29 wrześniaBułgaria podpisałarozejm salonicki. (Kazimierz Władysław Kumaniecki,Odbudowa państwowości polskiej, Kraków – Warszawa 1924, s. 120).
↑Roman Dmowski zaniepokojony był perspektywą sytuacji gdy, jak pisał: „wojska polskiego właściwie w kraju nie ma, alianci ze swoim wojskiem nie przyszli, wojsko niemieckie usuwa się do Niemiec, a na jego miejsce wlewa się fala bolszewicka ze wschodu”.