To jest wersja przejrzana tej strony
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Siły zbrojne | |||
| Nazwa skrócona | RAN | ||
| Data utworzenia | 1901 | ||
| Prefiks | HMAS | ||
| Bandera | |||
| Proporzec | |||
| Najwyższe dowództwa | |||
| Cywilne | |||
| |||
Royal Australian Navy (RAN) –australijskamarynarka wojenna, częśćsił zbrojnych Związku Australijskiego (Australian Defence Force). Pod obecną nazwą powstała w 1911 roku, po przemianowaniu istniejących od 1901 roku Commonwealth Naval Forces. Pierwszym dowódcą obydwu formacji był komandor (od 1911 roku kontradmirał)William Rooke Creswell.
Okręty Royal Australian Navy brały udział w działaniachI wojny światowej, zarówno na wodach okalających macierzysty kontynent, jak i europejskich. W okresiedwudziestolecia międzywojennego liczebność floty uległa znacznemu zmniejszeniu, by pod koniec lat 30. ponownie wzrosnąć. PodczasII wojny światowej okręty australijskie były obecne u bokuRoyal Navy na wodach europejskich iOceanie Indyjskim, by po wybuchuwojny na Pacyfiku działać również na tym akwenie, samodzielnie bądź wspólnie z marynarką brytyjską iUnited States Navy.
W czasiezimnej wojny operacje Royal Australian Navy koncentrowały się głównie na obszarzePacyfiku. Była ona aktywna podczas wojenkoreańskiej iwietnamskiej oraz lokalnych konfliktów, jakkonfrontacja indonezyjsko-malezyjska w latach 1963−1966. Po zakończeniu zimnej wojny jednostki marynarki australijskiej uczestniczyły wI wojnie w Zatoce Perskiej w latach 1990−1991, operacjach międzynarodowych wTimorze Wschodnim w latach 1999−2000 i naWyspach Salomona w 2003 roku orazII wojnie w Zatoce Perskiej.
W 2019 roku w skład Royal Australian Navy wchodzi ponad 50 jednostek pływających, w tym niszczyciele rakietowetypu Hobart,fregaty rakietowe typuANZAC,okręty podwodne typuCollins,okręty desantowe,patrolowce,niszczyciele min i liczne jednostki pomocnicze. Od 2014 roku dowódcą Royal Australian Navy jest wiceadmirałTim Barrett.

Przed powstaniem Związku Australijskiego w 1901 roku, obrona kolonii opierała się na posiadanych przez nie własnych siłach morskich oraz wydzielonym zespole okrętów Royal Navy, stacjonującym na stałe wSydney. Pięć z sześciu australijskich kolonii utworzyło własne marynarki wojenne. Były to:Nowa Południowa Walia,Queensland,Australia Południowa,Tasmania iWiktoria (Australia Zachodnia dysponowała jedynie własnym oddziałemartylerii nadbrzeżnej). Składały się one przede wszystkim z niewielkich jednostek przeznaczonych głównie do patrolowania wód przybrzeżnych[1]. Stała obecność okrętów brytyjskich w Australii datuje się od 1821 roku. Ich bazą byłPort Jackson, zatoka, nad którą leży współczesne Sydney[2].
1 marca 1901 roku z połączenia flot kolonii, tworzących teraz Związek Australijski, powstała wspólna marynarka wojenna, pod nazwą Commonwealth Naval Forces[3]. 25 lutego 1904 roku jej pierwszym dowódcą został komandor William Rooke Creswell, z pochodzenia Brytyjczyk. Przez kilka następnych lat w jej skład wchodziły wciąż te same okręty i jej zadania wciąż ograniczały się do ochrony strefy przybrzeżnej[4]. Dopiero w 1909 roku premier AustraliiAlfred Deakin, na fali społecznego entuzjazmu wywołanego wizytą w australijskich portachWielkiej Białej Floty i wspierany przez komandora Creswella, uzyskał zgodę rządu brytyjskiego na rozbudowę własnej marynarki wojennej[5]. 10 lipca 1911 roku królJerzy V oficjalnie sygnował akt powstania niezależnej Royal Australian Navy, przewidujący jednocześnie dla jej okrętówskrót HMAS (His/Her Majesty’s Australian Ship)[6][7].
Pierwszymi pełnomorskimi jednostkami marynarki australijskiej były dwa, z sześciu ogółem zbudowanych, niszczycieletypuRiver:„Parramatta” i„Yarra”, budowane w stoczniach brytyjskich i przejęte w 1910 roku[8]. W tym samym roku rozpoczęto budowę jedynego w historii Royal Australian Navyokrętu liniowego (w rozumieniu klasy jednostek grupującejpancerniki ikrążowniki liniowe):„Australii”. Ukończono ją w połowie 1913 roku, zaś 4 października tegoż roku odbyła się w porcie w Sydney pierwsza oficjalna parada floty, po której marynarka australijska formalnie przejęła obowiązek obrony kraju od okrętów Royal Navy[9]. Stanowisko dowódcy floty (Rear Admiral Commanding HM Australian Fleet − najwyższe operacyjne stanowisko w marynarce australijskiej) objął kontradmirałGeorge Edwin Patey z Royal Navy[10].

W dniu przystąpienia Wielkiej Brytanii i jej dominiów do działań I wojny światowej (4 sierpnia 1914 roku) w skład Royal Australian Navy wchodziły: krążownik liniowy „Australia” (okręt flagowy), dwa nowoczesnekrążowniki lekkie, trzyniszczyciele, dwa okręty podwodne oraz pewna liczba mniejszych i starszych jednostek[11]. Kolejny krążownik lekki i trzy niszczyciele były w trakcie budowy. Zgodnie z przedwojennymi ustaleniami, całość floty została na czas wojny oddana pod rozkazy brytyjskie i stan ten trwał do 19 sierpnia 1919 roku[12].
Pierwszymi akcjami okrętów Royal Australian Navy były operacje przeciwkoniemieckim koloniom na Pacyfiku:Karolinom,Nauru,Nowej Brytanii[13] iNowej Gwinei[14]. W tym czasie marynarka poniosła pierwszą większą stratę: 14 września 1914 roku zaginął w morzu wraz z całą załogą (35 osób) okręt podwodnyAE1[15].
9 listopada 1914 roku niemiecki krążownik lekki„Emden” zaatakował brytyjską stację radiowo-telegraficzną na jednej z wysp archipelaguWysp Kokosowych. W kilka godzin później został doścignięty przez„Sydney”, wchodzący w skład eskorty płynącego w pobliżukonwoju. Dowódca australijskiego krążownika, komandorJohn Glossop, wykorzystał przewagę prędkości oraz donośności dział swojego okrętu i w pojedynku artyleryjskim, znanym jakobitwa koło Wysp Kokosowych, zniszczył jednostkę niemiecką. Była to pierwsza bitwa i pierwsze zwycięstwo nad wrogim okrętem w historii Royal Australian Navy[16][17].
W pierwszym okresie wojny jednostki australijskie pozostawały na wodach macierzystych, zagrożonych przez działaniaNiemieckiej Eskadry Wschodnioazjatyckiej admirałaMaximiliana von Spee. Po jej rozgromieniu wbitwie koło Falklandów 8 grudnia 1914 roku, możliwe stało się przebazowanie części sił Royal Australian Navy na inne teatry działań wojennych[18]. Flagowa „Australia” od początku 1915 roku przebywała na wodach europejskich, uczestnicząc w ramachGrand Fleet w operacjach przeciwko niemieckiejHochseeflotte. Starykrążownik pancernopokładowy„Pioneer” (przejęty od Royal Navy w 1913 roku) został wysłany naOcean Indyjski i do wycofania z linii w 1916 roku brał udział w walkach przeciwko siłomNiemieckiej Afryki Wschodniej, między innymi wbitwie w delcie Rufidżi z krążownikiem„Königsberg”, zakończonej jego zniszczeniem 11 lipca 1915 roku[19][20]. Okręt podwodnyAE2 z kolei operował w rejonieDardaneli, będąc pierwszą aliancką jednostką, której 26 kwietnia 1915 roku udało się przejść cieśninę. Trzy dni później został zatopiony przez tureckitorpedowiec, a jego załoga dostała się do niewoli[15].
23 kwietnia 1918 roku Brytyjczycy przeprowadzili śmiałyrajd na Zeebrugge, celem zablokowania tego portu dla floty niemieckiej. Wzięło w nim udział 11 ochotników z załogi „Australii”: porucznik inżynier W. H. V. Edgar i dziesięciu marynarzy. Oficer za swą postawę podczas akcji został odznaczonyDistinguished Service Cross, trzej marynarzeDistinguished Service Medal, trzej inni zostaliwymienieni w sprawozdaniu[21][22].
Trzy spośród jednostek Royal Australian Navy weszły w skład zespołu przyjmującego 21 listopada 1918 roku płynące na internowanie na mocyrozejmu w Compiègne okręty Hochseeflotte. Były to: krążownik liniowy „Australia” oraz krążowniki lekkie „Sydney” i„Melbourne”[23][24]. Pod koniec wojny marynarka australijska liczyła 37 jednostek i ponad 5000 osób personelu[25]. Straty wojenne to dwa okręty podwodne i 171 zabitych, w tym 63 marynarzy Royal Navy, służących pod banderą australijską[26].

Po zakończeniu wojny, na fali nastrojów pacyfistycznych i przy znacznych trudnościach budżetowych, rząd australijski zdecydował o znaczącej redukcji potencjału własnej marynarki wojennej. Na mocy ustaleńkonferencji waszyngtońskiej wycofany z linii został największy okręt Royal Australian Navy, krążownik liniowy „Australia”. Ostatecznie został ceremonialnie zatopiony 12 kwietnia 1924 roku[9]. Do rezerwy przesunięto szereg starszych okrętów (w tym lekkie jednostki otrzymane w 1919 roku z demobilu Royal Navy[27]), część z nich przeznaczając do celów pomocniczych. Jednak już w tym samym roku podjęto decyzję o zamówieniu w ramach pięcioletniego planu budżetowego nowych jednostek: dwóchkrążowników waszyngtońskich brytyjskiegotypuCounty:„Australia” (II) i„Canberra” oraz transportowca wodnosamolotów„Albatross”. Weszły one do służby pod koniec lat 20.[25]
Wielki kryzys 1929 roku spowodował kolejne ograniczenia w wydatkach na siły zbrojne i zmniejszenie liczebności personelu marynarki do około 3000 osób. Jednak już w 1933 roku rząd australijski zamówił w stoczniach brytyjskich trzy kolejne nowoczesne jednostki: krążowniki lekkie zmodyfikowanegotypuLeander[28]. Budowę jednego z nich sfinansowano, przekazując Royal Navy niedawno nabytego „Albatrossa” (w czasie II wojny światowej służył jako okręt warsztatowy[29])[25]. Z mniejszych okrętów zakupiono stare brytyjskie niszczycieletypu V, pochodzące z końcowego okresu I wojny światowej[30][31].

3 września 1939 roku Związek Australijski przyłączył się do brytyjskiej deklaracji wojny przeciwko III Rzeszy. W tym czasie w skład Royal Australian Navy wchodziły dwa krążowniki ciężkie, cztery krążowniki lekkie, pięć niszczycieli i dwaslupy. Personel zawodowy wynosił ponad 5000 osób, drugie tyle powołano z rezerwy[32].
Pierwsze działania australijskich okrętów miały miejsce na wodach europejskich. Pięć niszczycieli dołączyło do Floty Śródziemnomorskiej Royal Navy pod koniec 1939 roku, wkrótce naMorze Śródziemne przybył również krążownik lekki„Sydney” (II)[33]. Australijscy marynarze cieszyli się świetną opinią dowódcy Floty Śródziemnomorskiej, admirałaAndrew Cunninghama[34]. Zasłużyli na to doskonałą postawą w akcjach bojowych: „Sydney” zatopił m.in. włoski niszczyciel„Espero”(inne języki) wbitwie 28 czerwca[35] i krążownik lekki„Bartolomeo Colleoni” wbitwie koło przylądka Spatha 19 lipca 1940 roku[36]; spośród niszczycieli„Voyager” współuczestniczył w zatopieniu okrętów podwodnych „Console Generale Liuzzi” 27 czerwca i „Uebi Scebeli” 29 czerwca 1940 roku[37], a„Stuart” zatopił okręt podwodny „Gondar” 30 września 1940 roku[38].
W tym czasie do sił australijskich na półkuli północnej dołączyła również „Australia”, we wrześniu 1940 roku biorąc udział woperacjiMenace, a później w działaniach eskortowych i patrolowych na Atlantyku i Oceanie Indyjskim[39]. Pod koniec 1940 roku „Sydney” odpłynął na wody macierzyste, wkrótce zastąpiony na Morzu Śródziemnym przez„Perth”[40]. Ten ostatni, wraz z dwoma niszczycielami, wziął udział wbitwie koło przylądka Matapan 27 marca 1941 roku[41]. Po rozpoczęciu wojny na Pacyfiku znaczna liczba jednostek australijskich została wysłana w tamten region, ale niektóre, zwłaszcza nowo przejęte od Royal Navy, uczestniczyły w akcjach na europejskim teatrze działań wojennych do 1945 roku, biorąc udział między innymi wlądowaniu na Sycylii i osłonie konwojów do Związku Radzieckiego[42].

19 listopada 1941 roku Royal Australian Navy poniosła największą stratę osobową podczas II wojny światowej. Wbitwie z niemieckim krążownikiem pomocniczym„Kormoran” zatonął „Sydney” wraz z całą, liczącą 645 osób, załogą[43].
Po rozpoczęciu wojny na Pacyfiku część okrętów australijskich weszła w skład połączonych sił amerykańsko-brytyjsko-holendersko-australijskich, znanych jakoABDA, których zadaniem miała być obronaHolenderskich Indii Wschodnich. Po rozbiciu połączonej floty wbitwie na Morzu Jawajskim 27 lutego 1942 roku, usiłujący opuścić zagrożony rejon „Perth” został następnego dnia zatopiony podczasbitwy w Cieśninie Sundajskiej, ze stratą 352 członków załogi[44]. 4 marca tegoż roku slup„Yarra”, dowodzony przez komandora podporucznikaRoberta W. Rankina, zatonął wraz ze 138 członkami załogi po stoczeniu beznadziejnej walki z trzema japońskimi krążownikami ciężkimi w obronie eskortowanego konwoju[45].
W dniach 7 i 8 maja 1942 roku okręty australijskie wzięły udział wbitwie na Morzu Koralowym[46]. W nocy z 31 maja na 1 czerwca 1942 roku japońskieminiaturowe okręty podwodne sforsowały wejście do portu w Sydney i podjęły próbęzaatakowania kotwiczących tam jednostek. Zatopiony został jedynie stary okręt-baza „Kuttabul”, zginęło 21 przebywających na nim marynarzy, Japończycy stracili wszystkie trzy biorące udział w akcji okręty wraz z załogami. 8 czerwca pozostające u wybrzeży Australii japońskie okręty podwodne ostrzelały z dział pokładowych Sydney iNewcastle[47][48].
Kolejnymi starciami wojny na Pacyfiku, w których uczestniczyły okręty australijskie były:bitwa koło wyspy Savo 8 i 9 sierpnia 1942 roku, w której zatopiony został krążownik „Canberra” (zginęło 84 marynarzy wraz z dowódcą okrętu)[49] czybitwa o Leyte w dniach 23−25 października 1944 roku[50]. Jednostki wchodzące w składBrytyjskiej Floty Pacyfiku wzięły udział wbitwie o Okinawę w 1945 roku[51].
2 września 1945 roku dziesięć okrętów Royal Australian Navy przebywało w Zatoce Tokijskiej podczas podpisywania aktu bezwarunkowejkapitulacji Japonii. W ceremonii na pokładzie pancernika„Missouri” Australię reprezentował admirałJohn Augustine Collins. Okręty australijskie brały później udział w okupacji Wysp Japońskich i rozminowywaniu okolicznych wód[52][53].
Pod koniec wojny liczba jednostek wojennych pod australijską banderą przekroczyła 150, zaś liczebność personelu floty wynosiła 39 650 osób. Straty osobowe Royal Australian Navy wyniosły 1716 zabitych w wyniku akcji nieprzyjaciela na pokładach okrętów australijskich oraz 436 na innych jednostkach bądź z przyczyn niezwiązanych bezpośrednio z prowadzonymi działaniami. Wśród zatopionych okrętów były: trzy krążowniki, cztery niszczyciele, dwa slupy i korweta, oraz inne, małe i pomocnicze jednostki[54].

Po zakończeniu II wojny światowej Royal Australian Navy zasiliły dwalotniskowce brytyjskiegotypuMajestic, noszące tradycyjne nazwy:„Sydney” (III) i„Melbourne” (II). Jednocześnie wycofano ze służby część starszych, zużytych służbą wojenną jednostek[55]. Pierwszym powojennym konfliktem, w który zaangażowały się australijskie siły zbrojne, była wojna koreańska. Pod koniec czerwca 1950 roku dwa okręty australijskie: niszczyciel„Bataan” i fregata„Shoalhaven”, zostały formalnie oddane pod kontrolę dowództwaNarodów Zjednoczonych[56]. W październiku niszczyciel„Warramunga” prowadził wsparcie ogniowe wojsk amerykańskich podczas desantu wWŏnsan, w grudniu 1950 roku okręty australijskie uczestniczyły w ewakuacji zHŭngnam. Od września 1951 roku na wodach koreańskich przebywał również „Sydney”[57][58].
Od 1955 do 1960 roku australijskie okręty działały na wodach okalającychMalezję, wspierając władzeFederacji Malajskiej w walce z komunistyczną partyzantką[59]. W 1963 roku wybuchł konflikt pomiędzy Malezją a Indonezją oBorneo. Australia wspólnie z Wielką Brytanią wspierały w nim Malezję, swój udział w działaniach miały również jednostki Royal Australian Navy. Ich głównymi zadaniami były patrole w Cieśninie Singapurskiej i ostrzał pozycji wojsk indonezyjskich[60]. 10 lutego 1964 roku zdarzył się tragiczny wypadek: lotniskowiec „Melbourne” zderzył się podczas manewrów wzatoce Jervis z niszczycielem„Voyager”, przecinając go na dwie części. Niszczyciel błyskawicznie zatonął, pociągając za sobą 14 oficerów i 67 marynarzy z liczącej 293 osoby załogi oraz jednego z obecnych na okręcie cywilnych stoczniowców[61].
W 1967 roku używaną dotychczas jako banderę okrętów australijskich brytyjskąWhite Ensign zastąpiła własna bandera:Australian White Ensign, oparta na wzorzeflagi cywilnej[62].
W latach 1965−1972 Australia była zaangażowana zbrojnie w konflikt wWietnamie. Od 1967 roku uczestniczyły w nim również okręty Royal Australian Navy, pierwszym był niszczyciel rakietowy„Hobart” (typuPerth). Ogółem w wojnie wzięły udział cztery australijskie niszczyciele, których głównym zadaniem było ostrzeliwanie nadbrzeżnych pozycji przeciwnika oraz przebudowany na transportowiec wojska „Sydney”[63]. W 1971 roku, zgodnie z decyzją rządu australijskiego o zmniejszaniu zaangażowania militarnego w Wietnamie, wszystkie okręty zostały wycofane ze strefy frontowej[64].
3 czerwca 1969 roku „Melbourne” ponownie uczestniczył w kolizji z niszczycielem, tym razem amerykańskim„Frank E. Evans”. Zderzenie miało miejsce podczas międzynarodowych manewrów naMorzu Południowochińskim. I w tym przypadku niszczyciel został rozcięty dziobem lotniskowca i zatonął z 74 członkami załogi[65].
Na przełomie 1974 i 1975 roku okręty Royal Australian Navy wzięły udział w akcji pomocy dla zniszczonego 25 grudnia przeztropikalny cyklon miastaDarwin[66].
Po zakończeniuzimnej wojny marynarka australijska wzięła udział w kolejnych konfliktach: obydwu wojnach w Zatoce Perskiej, operacjach międzynarodowych w Timorze Wschodnim i na Wyspach Salomona[67][68][69]. W listopadzie i grudniu 2006 roku prowadziłyoperacjęQuickstep, przygotowanie do ewentualnej ewakuacji obywateli australijskich po kryzysie władzy naFidżi[70].
W Royal Australian Navy służyły trzy klasyczne lotniskowce:
Obecnie, podobną rolę pełniąuniwersalne okręty typu Canberra.
4 października 2013 roku w Sydney Harbour odbyła się wielka międzynarodowa parada floty dla uczczenia stulecia pierwszego wejścia do tego portu okrętów Royal Australian Navy. Wzięło w niej udział więcej niż 30 okrętów i 16 dużych żaglowców, na pokładach których znajdowało się około 8000 marynarzy z ponad 20 państw świata[71].

Współczesna Royal Australian Navy jest marynarką wojenną średniej wielkości, odgrywającą dużą rolę militarną w regionie Azji i Pacyfiku. Znacząca jest również jej obecność na akwenie Oceanu Indyjskiego[72]. Największymi okrętami nawodnymi są niszczyciele rakietowe typu Hobart (3 jednostki), fregaty rakietowe typu Anzac (8 jednostek) i uniwersalne helikopterowce desantowe typu Canberra (2 jednostki). Flotę podwodną stanowi sześć okrętów podwodnych typuCollins. Ponadto marynarka dysponuje patrolowcami, niszczycielami min i dużą gamą jednostek pomocniczych[73]. Integralną częścią Royal Australian Navy jest lotnictwo morskie (Australian Navy Aviation Group), składające się aktualnie z trzech dywizjonów śmigłowców[74]. Marynarka wojenna dysponuje również siłami specjalnymi: dwoma pododdziałami płetwonurków (Clearance Diving Teams), specjalizujących się w działaniach przeciwminowych, rozpoznawczych i antyterrorystycznych. Oddziały te były użyte operacyjnie podczas wojny wietnamskiej i obydwu wojen w Zatoce Perskiej[75][76].
Naczelne dowództwo sprawuje Kwatera Główna Marynarki (Naval Headquarters − NHQ) w Canberze. Przewodzi jej dowódca marynarki (Chief of Navy − CN), w randze wiceadmirała. Podlegają jej dwa dowództwa: operacyjne floty (Fleet Command) i administracyjne (System Command)[77]. Od połowy 2014 roku dowódcą Royal Australian Navy jest wiceadmirałTim Barrett[78]. Funkcję dowódcy floty (Commander Australian Fleet) pełni również od 2014 roku kontradmirałStuart Mayer[79].
14 grudnia 2011 rokurząd Australii zaprosił kilka europejskich stoczni (DCNS,Navantia iHDW) do składania projektów budowy okrętów podwodnych dla swojej marynarki wojennej. Program nosi nazwę SEA 1000 i zakłada zakup 12 okrętów w czterech fazach. Dzień później hiszpańska stocznia Navantia podpisała umowę zgodnie z którą ma wykonać fragmenty kadłuba drugiej jednostkitypu Hobart. 16 grudnia podpisano inną umowę z Navantią zakładającą budowę 12 szybkich barek desantowych typu LCM-1E[80]. W 2014 roku do floty dołączyć ma pierwszy z dwóch zamówionych u Navantiiokrętów desantowych typuCanberra.
W 2019 roku wycofano ze służby dwie ostatniefregaty rakietowe typu Adelaide[81] orazokręt zaopatrzeniowy HMAS Success typu Durance[82].
Pierwotnie, w celu zastąpieniaokrętów podwodnych typu Collins, Australia planowała zakup 12 okrętów podwodnychtypu Attack(inne języki) od Francji. Miały to być okręty oparte na projekcieokrętów podwodnych typu Barracuda z przerobionym napędem z jądrowego na napędnapęd hybrydowy (diesel i elektryczny). W 2021 roku ten projekt anulowano. 15 września 2021 roku Australia, Stany Zjednoczone i Wielka Brytania podpisały pakt o współpracy militarnejAUKUS, w celu przeciwwagi do potęgi militarnej Chin na Pacyfiku. Jednym z kluczowych elementów nowej współpracy ma być zakup przez Australię okrętów podwodnych o napędzie jądrowym[83][84]. Możliwe, że okręty będą oparte na projekcie brytyjskich atomowychokrętów podwodnych typu Astute lub amerykańskich atomowychokrętów podwodnych typu Virginia[84]. Co prawda, oryginalne francuskie okręty dysponowały napędem jądrowym, lecz zrezygnowano z ich zakupu ze względu na problematyczny napęd jądrowy, który trzeba serwisować co 10 lat, w porównaniu do rozwiązań amerykańskich i brytyjskich, których napędy atomowe działają bez serwisowania przez cały okres użytkowania okrętu[85].
Australia należy do konsorcjum ESSM używającego pociski przeciwrakietowe i przeciwlotnicze nowej generacji klasy woda-powietrzeRIM-162 Evolved Sea Sparrow[86].
| Zdjęcie | Jednostka | Producent | Typ | Liczba | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|
| helikopterowce desantowe typu Canberra | helikopterowiec-dok desantowy klasyLHD(inne języki) | 2 | Zbudowane w latach 2009–2015, wejście do służby w latach 2014-2015.Wyporność: 27 500 ton. W niedalekiej przyszłości mogą zostać lotniskowcami dla myśliwcówF-35. | ||
| okręty desantowe typu Bay(inne języki) | dok desantowy klasyLSD(inne języki) | 1 | Zbudowany w 2003 roku dla brytyjskiej marynarki, w której służył w latach 2006-2011. Wejście do służby w australijskiej marynarce w 2011 roku jakoHMAS Choules(inne języki). Wyporność: 16 160 ton. | ||
| niszczyciele rakietowe typu Hobart | niszczyciel rakietowy | 3 | Zbudowane w latach 2015-2018, wejście do służby w latach 2017-2020. Wyposażone w 48 wyrzutniMk 41 VLS z pociskami przeciwlotniczymiRIM-66 lubRIM-162 Evolved Sea Sparrow lubRIM-174 Standard Missile 6 ERAM oraz pociskami manewrującymiTomahawk[87] o zasięgu 1500 km, 8 wyrzutni z pociskami przeciwokrętowymiHarpoon, 4 wyrzutnieMk 32 dla torpedMU90 Impact, system artyleryjskiPhalanx CIWS, armataMark 45(inne języki) 127 mm, 2 karabinyMark 38(inne języki) 25 mm. Niszczyciele są wyposażone w zintegrowany system wykrywania, naprowadzania i kierowania ogniemAEGIS. Wyporność: 7 000 ton. | ||
| fregaty rakietowe typu ANZAC | fregata rakietowa | 8 | Zbudowane w latach 1994-2004, wejście do służby w latach 1996-2006. Wyporność: 3 600 ton. Wyposażone w 8 wyrzutniMk 41VLS z pociskami przeciwlotniczymiRIM-162 Evolved Sea Sparrow, 8 wyrzutni z pociskami przeciwokrętowymiHarpoon, 6 wyrzutniMark 32 z torpedamiMU90 Impact, system artyleryjskiPhalanx CIWS, armataMark 45(inne języki) 127 mm,Mini Typhoon z 2 karabinami 12,7 mm. Mają być zastąpione przez 6 ciężkich fregat rakietowychtypu Hunter(inne języki). Ponadto zostaną też zastąpione przez kilka nowego typu fregat wielozadaniowychprogramu SEA 3000(inne języki) (Tier 2). | ||
| fregaty rakietowe typu Hunter(inne języki) | niszczyciel / ciężka fregata rakietowa | (6 zamówionych) | Budowane od 2024 roku. Wyporność: 8 100 ton. Oparte na brytyjskichfregatach rakietowych typu 26(inne języki). Pierwszym okrętem będzieHMAS Hunter(inne języki). Docelowo na wyposażeniu okrętu mają być: 32 wyrzutnieMk 41 VLS z pociskami przeciwlotniczymiRIM-66 lubRIM-162 Evolved Sea Sparrow lubRIM-174 Standard Missile 6 ERAM oraz pociskami manewrującymiTomahawk, 8 wyrzutni z pociskami przeciwokrętowymi np.Harpoon, 4 wyrzutnieMark 32 dla torpedMU90 Impact, 2 systemy artyleryjskiePhalanx CIWS, armataMark 45(inne języki) 127 mm, 2armaty automatyczne Mk 44/S Bushmaster II 30 mm. Mają być wyposażone w zintegrowany system wykrywania, naprowadzania i kierowania ogniemAEGIS. Mają zastąpićfregaty rakietowe typu ANZAC. | ||
| okręty podwodne typu Collins | okręt podwodny klasySSK (myśliwski) | 6 | Zbudowane w latach 1993-2001, wejście do służby w latach 1996-2003. Wyporność: 3 400 ton. Będą zastąpione przez 3 okręty podwodne o napędzie atomowymtypu Virginia oraz 5 okrętów podwodnych o napędzie atomowym typuSSN-AUKUS(inne języki)[88] | ||
| okręty podwodne typu Virginia | okręt podwodny klasySSN /SSGN (o napędzie atomowym) | (3 zamówione) | 14 marca 2023 roku, w ramach paktu bezpieczeństwaAUKUS ogłoszono, że Royal Australian Navy kupi trzy okręty podwodne klasy Virginia jako środek pośredni między wycofaniem ich konwencjonalnych okrętów podwodnych typu Collins a zakupem przyszłych okrętów podwodnych z napędem atomowym typuSSN-AUKUS(inne języki). Gdyby program SSN-AUKUS natrafił na opóźnienia, Australia miałaby możliwość zakupu dwóch dodatkowych okrętów podwodnych typu Virginia[89][90]. Będą to dwa używane przez USA okrętyBlock IV (wyporność: 7 900 ton) oraz jeden fabrycznie nowy okrętBlock VII, którego budowa rozpocznie się ok. 2029 roku[91]. | ||
| Ghost Shark | autonomiczny pojazd podwodny | 1 (z 3 zamówionych) | Budowane od 2022 roku, wszystkie trzy mają zostać dostarczone do czerwca 2025 roku. Dodatkowy (czwarty) egzemplarz Ghost Shark XL-AUV został w 2024 roku wysłany do marynarki wojennej USA[92]. | ||
| okręty patrolowe typu Arafura(inne języki) | patrolowiec oceaniczny | 2 (z 6 zamówionych) | Budowane od 2018 roku. Wyporność: 1 640 ton. | ||
| okręty patrolowe typu Armidale(inne języki) | patrolowiec | 3 | Zbudowane w latach 2004-2007, wejście do służby w latach 2005-2008. Z wyprodukowanych 14 sztuk, obecnie w służbie są 3 sztuki. Dodatkowo jedną sztukę użytkujeAustralian Defence Organisation(inne języki). Wyporność: 300 ton. | ||
| okręty patrolowe typu Cape(inne języki) | patrolowiec | 10 (z 12 zamówionych) | Budowane od 2013 roku. Wypożyczone 2 okręty odAustralijskich Sił Granicznych(inne języki) (która ma łącznie 8 sztuk). Wyporność: 400 ton. | ||
| niszczyciele min typu Huon | niszczyciel min | 3 | Zbudowane w latach 1994-2003, wejście do służby w latach 1999-2003. Wyporność: 732 tony. Zbudowano 6 sztuk. W latach 2018-2024 wycofano ze służby 3 okręty. Docelowo, mają być zastąpione przez zmodyfikowaneokręty patrolowe typu Arafura(inne języki). | ||
| okręty zaopatrzeniowe typu Supply(inne języki) | okręt zaopatrzeniowy | 2 | Zbudowane w latach 2018-2019, wejście do służby w 2021 roku. Wyporność: 19 500 ton. |
| Zdjęcie | Nazwa | Typ | W służbie[93] | Uwagi |
|---|---|---|---|---|
| ŚmigłowiecZOP | 24 | |||
| Śmigłowiec wielozadaniowy | 7 (9) | 2 wspólne zAustralian Army. | ||
| Śmigłowiec szkoleniowy | 15 | |||
| Śmigłowiec treningowy | 3 | Wypożyczone na 4 lata[94] | ||
| Śmigłowiec bezzałogowy | ||||
| Bezzałogowy rozpoznawczy aparat latający (UAV) |
razem: 49
| Afryka | |
|---|---|
| Ameryka Południowa i Środkowa | |
| Ameryka Północna | |
| Australia i Oceania | |
| Azja | |
| Europa |