Roman Arkadiewicz Abramowicz
Рома́н Арка́дьевич Абрамо́вич
 Abramowicz w 2019 |
Data i miejsce urodzenia | 24 października 1966 Saratów |
---|
Zawód, zajęcie | biznesmen, inwestor; właścicielChelsea F.C.; (2003–2022) gubernatorCzukotki (2000–2008) |
---|
Narodowość | rosyjsko-żydowska |
---|
Alma Mater | Moskiewski Uniwersytet Prawa Państwowego Rosyjski Państwowy Uniwersytet Nafty i Gazu |
---|
Majątek | 14,9 mld (2021)USD[1] |
---|
Rodzice | Aaron Abramowicz Leibowicz Irina Wasyljewna Michałjenko |
---|
Małżeństwo | Olga Łysowa (1987–1990) Irina Malandina (1991–2007) Darja Żukowa (2008–2018) |
---|
Dzieci | 7 |
---|
Krewni i powinowaci | Arkadij Abramowicz (syn) |
---|
Odznaczenia |
  |
|
Roman Arkadiewicz Abramowicz (ros. Рома́н Арка́дьевич Абрамо́вич; ur. 24 października 1966 wSaratowie[2]) – rosyjski biznesmen, inwestor ipolityk. W latach 2000–2008 gubernatorCzukotki, w latach 2003–2022 właściciel brytyjskiego klubu piłkarskiegoChelsea F.C.Aszkenazyjskie pochodzenie pozwoliło mu na pozyskanie w 2018 roku obywatelstwaIzraela, z kolei w 2021 na mocy lokalnego prawa rekompensującego wygnanie w XV wiekuSefardyjczyków – takżePortugalii[3].
Jeden z najbogatszych ludzi świata, uważany również za najzamożniejszego człowieka pochodzącego zEuropy Wschodniej. W 2021Forbes wycenił jego majątek na 14,9 mlddolarów amerykańskich[1]. Do fortuny doszedł w pierwszej połowielat 90. dzięki przedsięwzięciom prowadzonym wspólnie z przyjaznymprezydentowi RosjiBorysowi JelcynowiBorisem Bierezowskim, zachowując później swoje wpływy i pozycję w epoce rządówWładimira Putina.
Jego dziadek Nachman urodził się w 1887 roku wErzwiłkach naŻmudzi, a ojciec Aron (Arkady) urodził się w 1937 roku wTaurogach naLitwie[4][5]. Jego rodzice byli deportowani przez Sowietów na wschód podczasII wojny światowej[5]. Matka Romana zmarła w roku jego urodzin, a gdy miał trzy lata jego ojciec zginął na budowie[5].
Był właścicielem przedsiębiorstwapetrochemicznegoSibnieft, jednak w 2005 odsprzedał jeGazpromowi. Za czasów prezydenturyBorysa Jelcyna należał do tzw.grupy kremlowskiej, a od początku nowego tysiąclecia uchodził zaoligarchę luźno powiązanego zKremlem. W 2000 roku zostałgubernatoremCzukockiego Okręgu Autonomicznego, a urząd ten sprawował do 3 lipca 2008.
W 2008 roku media na podstawie dokumentów sądowych opublikowały informacje na temat szczegółów działalności Romana Abramowicza w zakresie wykorzystywania kontaktów politycznych w celach biznesowych. Przykładem był jego udział w transakcji polegającej na przekazaniu Borysowi Bieriezowskiemu pieniędzy na finansowanie telewizjiORT w zamian za organizację przetargu na prywatyzację Sibnieftu w sposób korzystny dla Abramowicza. Opisywano również udział Abramowicza w tzw.wojnach aluminiowych, czyli krwawym konflikcie o kontrolę nad hutami aluminium - miał on korzystać z ochrony zapewnianej przezBadriego Patarkaciszwilego (za kwotę 500 mln dolarów), a po uzyskaniu udziałów w przemyśle aluminiowym przekazać je powiązanemu z władzami RosjiOlegowi Dieripasce[6].
W 2003 kupił angielski klub piłkarskiChelsea F.C. i jednocześnie zamieszkał wLondynie. W ciągu dwóch kolejnych lat zainwestował w ten klub ponad miliard funtów, co uczyniło Chelsea F.C. jedną z czołowych drużyn Europy. Przez pewien czas sponsorował takżeCSKA Moskwa, a w sezonie 2006/07 również klub piłkarskiSzachtar Donieck. Do 2012 był właścicielem hali sportowejArena Omsk w Omsku.
W 2018 na mocy tamtejszegoprawa powrotu otrzymał obywatelstwoIzraela[7]
12 marca 2022, w związku zinwazją Rosji na Ukrainę i sankcjami nałożonymi na ten kraj, został zdyskwalifikowany przezPremier League w roli udziałowcaChelsea[8].
Jego pierwszą żoną była Olga, którą poślubił w 1987 r. Ich małżeństwo rozpadło się w 1989 r. W 1991 r. poślubił Irinę, stewardesę linii lotniczychAerofłot. W marcu 2005 r. rozwiódł się z nią. Z drugą żoną ma pięcioro dzieci[9][10]. Jego trzecią żoną byłaDarja Żukowa, z którą ma dwoje dzieci. Para rozwiodła się po ponad 10 latach małżeństwa, w 2017 r.[11][12].
- ↑abRoman Abramovich [online], forbes.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
- ↑Who's who in international affairs 2003, wyd. 3rd ed, London: Europa Publications, 2002,ISBN 1-85743-156-1,OCLC 50526266 [dostęp 2020-02-07] . Brak numerów stron w książce
- ↑Trzecie obywatelstwo Abramowicza. Rosjanin został Portugalczykiem. [dostęp 2022-04-27]. (pol.).
- ↑Roman Abramowicz z nieoficjalną wizytą na Litwie [online], Wilnoteka [dostęp 2022-03-28] (pol.).
- ↑abcRoman Abramowicz: biografia, życie osobiste, rodzina, żona, dzieci - zdjęcie. Roman Abramowicz - biografia bogatego Abramowicza jego fortuny [online], cesaarean.ru [dostęp 2022-03-28] .
- ↑"The Times": Abramowicz płacił innym oligarchom za poparcie i ochronę. money.pl, 2008-07-05. [dostęp 2022-04-26].
- ↑Roman Abramowicz dostał obywatelstwo Izraela. Brytyjczycy nie przedłużyli mu wizy. rmf24.pl. [dostęp 2021-09-15].
- ↑Premier League zdyskwalifikowała Romana Abramowicza [online], tvn24.pl [dostęp 2022-03-14] (pol.).
- ↑Po rozwodzie z Abramowiczem dostała miliony. Przed laty spotykała się z gwiazdą tenisa [online], Przegląd Sportowy Onet [dostęp 2024-04-26] (pol.).
- ↑Roman Abramowicz rozwiódł się [online], pb.pl [dostęp 2020-08-21] (pol.).
- ↑Abramowicz rozwodzi się z trzecią żoną [online], tvn24.pl [dostęp 2020-08-21] .
- ↑Właściciel Chelsea rozstał się z piękną Daszą [online], fakt.pl, 8 sierpnia 2017 [dostęp 2020-08-21] (pol.).