Republika Florencka (wł. Repubblica di Firenze, Repubblica fiorentina) – historyczne państwo istniejące w latach1115–1532. Położone było wPółnocnych Włoszech i obejmowało swoim obszarem przeważającą częśćToskanii. Największym miastem i stolicą kraju byłaFlorencja. Państwo ukształtowało swoją formę rządów jako osobliwy typplutokratycznejrepubliki miejskiej o silnych wpływacholigarchiipatrycjatukupieckiego, zw.signoria[1]. Republiką rządziła rada miejska stolicy, która mianowała na dwuletnią kadencję sędziego (wł.Gonfaloniere), wybieranego przez starszychcechów igildii kupieckich.1 maja1532 papieżKlemens VII w miejsce republiki ustanowiłksięstwo, instalując na jego władcęAleksandra Medyceusza.
WXII iXIII w. potęga gospodarcza i polityczna miasta stale rosła, w tym czasie kupieckie rody republiki zdołały również uzyskać papieskie monopole bankowe i stały się poborcami podatkowymi dlapapiestwa w całejEuropie. Na krótko przed połowąXIV w. Florencja stała się jednym z największych miast kontynentu.
Florencja została założona w59 p.n.e. przezJuliusza Cezara. Od846 miasto należało doMarchii Toskanii. Wraz z bezpotomną śmierciąMatyldy wygasładynastia z Canossy (1115). O schedę po zmarłej upomnieli:Gwidon Gaudi (zm. 1124), powołujący się na dokument z1099, orazwikariusz Rzeszy,Rabod (zm. 1119), który w1116 ogłosił się markizem w ramach przysługujących mu praw zarządu ziemiamicesarstwa. W wyniku opróżnienia władztwa faktyczny zarząd w Toskanii przejęły poszczególne rady miejskie. Nie jest znana dokładna data ustanowienia republiki miejskiej Florencji, jednak zbrojna walka pomiędzy pretendentami spowodowała, że tymczasowy magistrat poszerzał swoje kompetencje. Z czasem uniezależnił się od dominujących w regionie rad miejskich dawnych stolic:Lukki iMantui. Proces ten zakończył się najpóźniej wraz ze śmiercią Raboda i wycofania się cesarzaHenryka IV ze spraw włoskich (ok. 1120–1125).
- ↑StanisławS. Grodziski StanisławS.,Porównawcza historia ustrojów państwowych, Kraków: TAiWPN „Universitas”, 1998, 119-120; 154,ISBN 83-7052-840-6 .