Zdecydowaną większość ludności (95%) stanowiąChińczycy Han, w tym grupyHoklo (65–70% ogółu) iHakka (15%), którzy przybyli na wyspę z kontynentu na przestrzeni kilkuset lat, wypierając rdzenną ludnośćmalajsko-polinezyjską (obecnie 2,3% populacji)[5][6]. Najliczniej używanymi językami sąmandaryński (urzędowy) oraztajwański[5]. Kraj cechuje się zróżnicowaną strukturą wyznaniową; dominująbuddyzm (35% w 2005 r.) itaoizm (33%)[6].
W myślkonstytucji Republiki Chińskiej(inne języki) państwo to zachowuje roszczenia do całego terytorium Chińskiej Republiki Ludowej[11]. ChRL z kolei uznaje Tajwan zaczęść własnego terytorium. W myśl „polityki jednych Chin” rząd ChRL uznaje siebie za jedynego prawowitego reprezentanta Chin na arenie międzynarodowej; tradycyjnie analogiczną pozycję zajmował rząd Republiki Chińskiej, choć współcześnie w kraju toczy się w tej kwestii zagorzała debata polityczna[12].
Obecnie pod władzą RCh pozostają prowincja Tajwan oraz wyspyPenghu,Kinmen iMazu, należące formalnie do prowincjiFujian. Poza organizacjami marginalnymi władza RCh nie zamierza kontynuować wojny domowej z władząChRL, zamiast wojny toczy się zażarta dyskusja polityczna w kwestii ogłoszenia secesjide iure i utworzenia państwa tajwańskiego. PrezydentChen Shui-bian chciał rozpisać w marcu 2008 referendum na temat powrotu doONZ pod nazwą Tajwan[15].
Do 1971 roku Republika Chińska była jednym z członków założycieli wOrganizacji Narodów Zjednoczonych. Zbliżenie Chin Ludowych iUSA na początku lat 70. XX w. oraz naciski władzy ChRL spowodowały, że Republika Chińskauznawana jest obecnie (2023) tylko przez 13 państw[16] (m.in.Watykan,Paragwaj oraz słabo rozwinięte ekonomicznie wyspiarskie kraje rejonuPacyfiku, krajeAmeryki Środkowej iMorza Karaibskiego). W latach 1999–2001 uznawała ją równieżMacedonia Północna w zamian za pomoc finansową (tzw.dyplomacja dolarowa). Od 1 stycznia 2002 Republika Chińska należy doWTO pod nazwą Oddzielny Obszar Celny Tajwanu, Penghu, Kinmen i Matsu.
Władza (chiń. upr.治权; pinyinzhìquán) na Tajwanie zorganizowana jest według koncepcjiSun Jat-sena, uzupełniającej klasycznytrójpodział władzy wywodzący się z myśliMonteskiusza o elementy pochodzące z tradycji chińskiej. Według obowiązującej konstytucji, władze centralne dzielą się na pięć „izb” (chiń. upr.院; pinyinyuàn): ustawodawczą, wykonawczą, sądowniczą, kontrolną i egzaminacyjną[17].
Skład etniczny:Hoklo (chiń. standard.Fulao, od używanego języka:Minnan) – 70%;Hakka (chiń. standard.Kejia) – 14%. Te dwie grupy łącznie zwane sąbenshengren (本省人; chiń. „urodzeni tutaj” – Chińczycy, których przodkowie zamieszkiwali Tajwan przed 1895 r.);waishengren (外省人; chiń. „urodzeni na zewnątrz”, Chińczycy z kontynentu, przodkowie przybyli w latach 1945–1950) – 14%;Aborygeni tajwańscy pochodzeniaaustronezyjskiego – 2% – dzielą się na kilkanaście grup etnicznych. Uwaga: określenie „Tajwańczyk” (chiń.Taiwanren) w zależności od kontekstu może oznaczać przedstawiciela grupy Hoklo,benshengrena lub zwolennika niepodległości Tajwanu.
Tajwan należy do państw rozwiniętych przemysłowo i jest jednym z tzw.azjatyckich tygrysów. Weksporcie dominują wyraźnie produkty elektroniczne i IT. Tajwańskie przedsiębiorstwoTaiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) jest największym na świecie producentem układów scalonych, w tym procesorów. Tajwańskimi przedsiębiorstwami są także m.in.MSI,BenQ,HTC,ADATA,Quanta Computer(inne języki) iAcer orazASUS, odpowiednio czwarty oraz piąty co do wielkości producenci komputerów osobistych na świecie[18]. Na uwagę zasługuje również fakt, że niemal wszyscy najwięksi światowi producenci płyt głównych do komputerów mają swe siedziby w tym kraju (MSI,Gigabyte,ASRock i inne). Hon Hai Precision Industry, znane jakoFoxconn, jest największym na świecie producentem urządzeń elektronicznych, który wytwarza m.in. smartfony dla firmApple,Nokia iXiaomi, konsole3DS iWii U dlaNintendo,PlayStation dlaSony iXbox dlaMicrosoftu oraz czytnikiKindle dlaAmazona. Foxconn jest jednym z największych pracodawców na świecie. Podobną działalność, polegającą na produkcji elektroniki konsumenckiej dla innych producentów (ang.contract manufacturing), prowadzą również Pegatron czy Wistron.
Silną pozycję w gospodarce wyspy mają także przemysł chemiczny (Formosa Chemicals, Nan Ya Plastics i Formosa Plastics), stoczniowy (CSBC Corporation, Taiwan i Jong Shyn Shipbuilding) i produkcja stali (China Steel).
Tajwan jest także światowym centrum produkcjirowerów i komponentów rowerowych z takimi czołowymi markami jakGiant,Merida,Maxxis,Marzocchi. Silnie rozwinięty jest przemysł motoryzacyjny, ze szczególnym uwzględnieniem producentów skuterów (będących podstawowym środkiem transportu indywidualnego na Tajwanie), motocykli i quadów. Znane są takie przedsiębiorstwa jakKYMCO,SYM, Aeon Motor czyGogoro(inne języki), będące pionierem w branży skuterów elektrycznych. Czołowym producentem i importerem samochodów jestYulon Motor.
W kraju tym działa kilka elektrowni jądrowych i kilkanaście węglowych. Znaczący udział w imporcie maropa naftowa.
Emisjarównoważnika dwutlenku węgla z terenu Tajwanu wyniosła w 1990 roku 142 Mt, z czego 124,23 Mt stanowił dwutlenek węgla. W przeliczeniu na mieszkańca emisja wyniosła wówczas 6,116 t dwutlenku węgla, a w przeliczeniu na 1000 dolarówPKB 310 kg. Od tego czasu emisje rosły nieprzerwanie do roku 2007. Po spadku w 2008 i 2009 nastąpił nieznaczny wzrost i od tego czasu poziom jest mniej więcej wyrównany. Głównym źródłem emisji cały czas była energetyka, a z czasem jej procentowy udział w całej emisji rośnie. W 2018 emisja dwutlenku węgla pochodzenia kopalnego wyniosła 284,55 Mt, a w przeliczeniu na mieszkańca 12 t i w przeliczeniu na 1 dolar PKB 274 kg. Udział innych gazów cieplarnianych niż dwutlenek węgla jest dość mały, choć rośnie[22].
W 2019 roku kraj ten odwiedziło 11,864 mln turystów (7,2% więcej niż w roku poprzednim), generując dla niego przychody na poziomie 14,411 mlddolarów[23].
Głównym portem lotniczym jestport lotniczy Tajpej-Taiwan Taoyuan (44,8 mln pasażerów w roku 2017, 46,5 mln w roku 2018 i 48,7 mln w 2019[24]), położony na północy Tajwanu w mieścieTaoyuan, 25 km na zachód odTajpej. Główną linią lotniczą kraju jest przewoźnikChina Airlines, zwęzłem w Tajpej. Ruch międzynarodowy obsługują też trzy inne porty lotnicze.
Z uwagi na trudny teren sieci kolejowa i drogowa Tajwanu przez wiele lat były słabo rozwinięte. Sieć kolejowa składała się z krótkich, izolowanych,wąskotorowych linii na wybrzeżu wschodnim. Od lat 70. XX wieku rozpoczął się szeroko zakrojony proces modernizacji, scalania i przekuwania linii na tor normalny (1435 mm). Głównymi inwestycjami lat 80. XX wieku były budowa szybkiej kolei na 363-kilometrowym odcinkuJilong –Gaoxiong i przebijanie przez trudne górskie masywy linii Yilan –Hualian. Na tej drugiej, 122-kilometrowej, trasie wybudowano prawie 60tuneli. Ogólnie sieć kolejowa Tajwanu w początku lat 90. XX wieku miała długość 4700 km. Kraju nie ominęła także redukcja niektórych linii lokalnych[25].
Sieć drogowa najgęstsza jest na północy i południowym zachodzie wyspy. Wiele dróg górskich jest wąskich i ma bardzo niebezpieczny charakter.
Ważna dla Tajwanu jest żegluga morska. Znaczną część floty stanowiąkontenerowce. W latach 80. XX wieku tajwańska firmaYangming była największym na świecie przewoźnikiem kontenerowym. Jednym z większych portów na wyspie jest Taizhong na wybrzeżu północno-zachodnim. Przewoźnik Fujian Cross Strait Ferry zapewnia stąd połączenie promowe z portem Pingtan na wyspie Pingtan w prowincji Fujian.
Wojska tajwańskie liczą 165 tys. żołnierzy zawodowych oraz 1,7 mln rezerwistów. Według rankinguGlobal Firepower(inne języki) (2021) tajwańskie siły zbrojne stanowią 22. siłę militarną na świecie, z rocznym budżetem na cele obronne w wysokości 13 mld dolarów (USD)[27].
Ze względu na aktywne kontakty handlowe i kulturalne zPolską powołano Warszawskie Biuro Handlowe w Tajpej (obecnieBiuro Polskie w Tajpej[28]) oraz Biuro Kulturalno-Gospodarcze Tajpej (obecnieBiuro Przedstawicielskie Tajpej w Polsce) w Warszawie. Oba biura są podległe ministerstwom spraw zagranicznych danych państw i pełnią rolę przedstawicielstw dyplomatycznych/urzędów konsularnych. Wizy i paszporty są wydawane w Tajpej i są sygnowane jako „Konsul w Tokio II”. Od 1998 funkcjonuje też wWarszawie przedstawicielstwoTajwańskiej Rady Rozwoju Handlu Zagranicznego.
Od 1 października 2008 obywateleUnii Europejskiej udający się w podróż na wyspę zwolnieni są z obowiązku posiadania wizy na pobyt nieprzekraczający 30 dni. 11 stycznia 2011 na zasadzie wzajemności (z uwagi na zwolnienie mieszkańców Tajwanu z obowiązku wizowego na obszarze państwSchengen na pobyty nieprzekraczające 90 dni w ciągu każdego okresu 6-miesięcznego) okres ten przedłużono do 90 dni. Warunkiem zwolnienia z obowiązku wizowego jest posiadanie paszportu ważnego przynajmniej 6 miesięcy w momencie wjazdu na Tajwan (zwolnienie z obowiązku wizowego nie dotyczy posiadaczy paszportów tymczasowych) oraz dokumentu podróży, potwierdzającego opuszczenie Tajwanu przed upływem 90. dnia pobytu.
W 2021 roku ogłoszono, że Tajwan otworzy przedstawicielstwo wWilnie. Będzie to pierwsze przedstawicielstwo Tajwanu wUnii Europejskiej (dotychczas wszystkie biura reprezentacyjne miały w nazwie stolicę Tajwanu, Tajpej). JednocześnieLitwa założy w Tajwanie przedstawicielstwo biznesowe do końca roku. Obie zapowiedzi zostały oprotestowane przezChińską Republikę Ludową[29].
Jan Rowiński, Wojciech Jakóbiec: System konstytucyjny i przedstawicielski Tajwanu. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2015, seria: Systemy konstytucyjne państw świata.ISBN 978-83-7666-358-6.
↑Państwoin statu nascendi;Palestyńskie Władze Narodowe to tymczasowa struktura zarządzająca obszarem Strefy Gazy i częścią Zachodniego Brzegu do czasu uzyskania niepodległości przez Palestynę
