Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Rekiny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Carcharhinus amblyrhynchos
Żarłacz białopłetwy

Rekiny (fr.requin) – ogólna nazwa grupygatunków,rodzajów, a nawetrodzin drapieżnychrybchrzęstnoszkieletowych z podgromadyspodoustych, charakteryzujących się opływowym, wrzecionowatym tułowiem, heterocerkalnąpłetwą ogonową, 5–7 otworamiskrzelowymi umiejscowionymi tuż za głową.

W zapisie kopalnym szczątki rekinów znane są z warstwdewonu. Wiele gatunków jest poławianych dla mięsa, skór i tranu. Niektóre są niebezpieczne dla ludzi ze względu na możliwość pogryzienia – nawet śmiertelnego.

Występowanie

[edytuj |edytuj kod]

Rekiny żyją w wodach słonych. Zasiedlają morza tropikalne i subtropikalne, nieliczne także wody arktyczne (rekin polarny), wiele wnika do wód śródlądowych.

Charakterystyka ogólna

[edytuj |edytuj kod]

Rekiny osiągają długość od 0,15 m do 20 m, a masę ciała nawet do 12 ton. Najgroźniejsze gatunki, np.żarłacz biały czytygrysi mają ostre i spiczaste zęby, ułożone w szeregi, stopniowo zużywane i zastępowane nowymi. Inne gatunki mogą mieć również postrzępiony brzeg zębów. Ichszkielet zbudowany jest z chrząstki. Nie mająpęcherza pławnego i gdyby przestały pływać, opadłyby na dno.

Mają największe mózgi wśród ryb i dysponują zmysłami:wzroku,węchu,słuchu,smaku,dotyku,linii bocznej (wyczuwanie drobnych przemieszczeń wody) orazelektrorecepcji (wyczuwanie zmianpola elektrycznego)[1]. Widzą w ciemnościach 10-krotnie lepiej niż człowiek (istnieją wyjątki, np.rekin polarny jest praktycznie ślepy). Wykrywają spadek potencjału elektrycznego rzędu 1μV/cm.

Wśród ryb spodoustych spotykane są typowedrapieżniki oraz ryby planktonożerne. Największe z nich –rekin wielorybi idługoszpar (rekin olbrzymi) – są niegroźne dla człowieka pomimo olbrzymich rozmiarów. Grupa drapieżnychrekinów obejmuje zarówno duże – faktycznie niebezpieczne dla ludzi – gatunki (np.żarłacz biały,żarłacz tygrysi) oraz niewielkich rozmiarów ryby żywiące się innymi wodnymi zwierzętami.

Taksonomia

[edytuj |edytuj kod]

Dawniej rekiny były klasyfikowane jako odrębnyrząd lubnadrząd (Squaliformes, Selachimorpha, Selachii) ryb spodoustych. We współczesnych (XXI wiek) klasyfikacjach terminrekiny odnoszony jest do nadrzędówGaleomorphi iSqualomorphi[2], czyli do taksonu o nazwieSelachii[3] (opisywany też jako Selachimorpha lub Pleurotremata). Nie jest to jednak termin ścisły, ponieważ nie obejmuje taksonów wymarłych, w paleontologii określanych również jako „niepłaszczkowe Elasmobranchii”[2], czyli spodouste niebędącepłaszczkami.

Rozbieżności w nazewnictwie

[edytuj |edytuj kod]

W polskojęzycznej literaturze naukowej i popularnonaukowej z nazwąrekiny często wiązane są nazwy: Squaliformes, żarłacze (Selachii, do których zaliczano rekiny i płaszczki),rekinokształtne (Galeiformes) ikoleniokształtne. W źródłach anglojęzycznych z terminemshark (rekin) związanych jest jeszcze więcej nazw systematycznych i zwyczajowych. Jest to spowodowane dynamicznymi zmianami w systematyce świata zwierzęcego, które powodują, że w spotykanym w literaturze nazewnictwie dochodzi do niejednoznaczności, a nawet sprzeczności z wcześniej przyjętymi klasyfikacjami.

Historia ewolucji

[edytuj |edytuj kod]
Rekonstrukcja pierwotnego rekina

Pierwsi przedstawiciele rekinów pochodzą z wczesnegodewonu, choć znane sąordowickie isylurskie szczątki interpretowane przez część badaczy jako przypuszczalnie rekinie[4]. Za pierwotnerodzaje rekinów uważa się – opisany jedynie na podstawie zębów –Leonodus[2] orazCladoselache, których przedstawiciele żyli przed około 400 milionami lat.



← mln lat temu
Rekiny
←4,6 mld54148544341935929925220114566232


Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]
Zobacz galerię związaną z tematem:Rekiny
Zobacz hasłorekin w Wikisłowniku
Zobacz kolekcję cytatówo rekinach w Wikicytatach

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Świat Nauki, wrzesień 2007, str. 57
  2. abcRyby kopalne. red.Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 95.ISBN 978-83-235-0973-8.
  3. Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006.ISBN 0-471-25031-7.
  4. R. Niedźwiedzki: Krótka historia rekinów. Rocznik Muzeum Ewolucji, nr 5, 2013, strona 24.

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]
  • Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
  • Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007.ISBN 978-83-01-15140-9 (seria).
Systematykaryb chrzęstnoszkieletowych
zrosłogłowe
(Holocephali)
spodouste
(Elasmobranchii)
Euselachii
Neoselachii
Selachii
Galeomorphi
Squalomorphi
płaszczki
(Batoidea)
Identyfikatory zewnętrzne:
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rekiny&oldid=76075473
Kategoria:
Ukryta kategoria:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp