Rdzeniak zarodkowy (łac.medulloblastoma,ang. medulloblastoma) – pierwotnynowotwór złośliwyośrodkowego układu nerwowego, najczęściej rozwijający się wmóżdżku. Należy do grupyprymitywnych guzów neuroektodermalnych (PNET). Rdzeniakowi przypisuje się najwyższy,IV° złośliwości histologicznej według WHO.
Terminmedulloblastoma wprowadzili w 1925 roku amerykańscy pionierzy neurochirurgii,Harvey Cushing iPercival Bailey[1].
Rdzeniak jest najczęstszym nowotworem ośrodkowego układu nerwowego u dzieci. Szacuje się, że częstość występowania tego guza wynosi 0,5:100 000 w populacji dzieci do 15. roku życia[2].
W niemal 75% przypadków lokalizuje się w robaku móżdżku. Guz blokując przepływpłynu mózgowo-rdzeniowego daje objawywzmożonego ciśnienia śródczaszkowego, a zajęcie móżdżku powoduje zaburzenia chodu. Rozprzestrzenia się podpajęczynówkowo, nie tylko w tylnym dole czaszki, ale nad całym mózgiem i rdzeniem kręgowym. Makroskopowo ma postać ciemnoczerwonej, luźnej konsystencji (przypominającej galaretę) masy. U starszych dzieci częstszą lokalizacją są półkule móżdżku.
_in_adult.JPG)
Rdzeniak należy donowotworów drobnookrągłoniebieskokomórkowych: komórki guza są drobne, gęsto rozmieszczone (układ przypomina kostkę brukową), mają skąpącytoplazmę ihiperchromatycznejądro. Posiadają słabo wykształcone wypustki cytoplazmatyczne. Liczne są figury podziałówmitotycznych. Rzadko tworzą małe rozetki wokół włókienkowatego rdzenia (rozetki Homera Wrighta), tak jak komórkinerwiaka zarodkowego. W różnicujących się neuronalnie guzach stwierdza się histochemicznie lub w mikroskopii elektronowej charakterystyczne cechy komórek, a czasem obecność komórek zwojowych. Wyróżnia się kilka typów histologicznych rdzeniaka:postać desmoplastyczna (medulloblastoma desmoplasticum) tworzy pasma tkankowe o zróżnicowaniu mezodermalnym bogate we włókna retikulinowe;rdzeniakomięśniak (medullomyoblastoma) zawiera w utkaniu miocyty, najczęściej poprzecznie prążkowane;rdzeniak barwnikowy (medulloblastoma melanoticum) natomiast zawiera komórki zawierającemelaninę.
W leczeniu rdzeniaka stosuje się połączenie resekcji guza z następowąradioterapią ichemioterapią.
