Obiekt zlisty światowego dziedzictwa UNESCO | |||
![]() | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Typ | kulturowy | ||
Spełniane kryterium | I, IV | ||
Numer ref. | |||
Region[b] | Azja i Pacyfik | ||
Historia wpisania na listę | |||
Wpisanie na listę | 2014 | ||
Położenie na mapie Gudźaratu ![]() | |||
Położenie na mapie Indii ![]() | |||
![]() | |||
| |||
Rani ki vav –studniaschodkowa z XI wieku nad rzekąSaraswati wPatanie w stanieGudźarat wIndiach, wyróżniająca się mistrzostwem skomplikowanych rozwiązań technicznych i pięknem detalu architektonicznego.
Studnia została wybudowana przez królowąUdajamati dla upamiętnienia męża – Bhimdeva I, założyciela dynastii Solanki. Królowa zleciła budowę w ok. 1063 roku[2]. Najprawdopodobniej jeszcze przez ukończeniem budowy studnię zalały wodySaraswati[2]. Rzeka zalewała obiekt regularnie, nanosząc muł i szlam, tak, że w XIX wieku bogata struktura architektoniczna nie była w ogóle widoczna[3]. Odsłonięta i cały czas w użyciu była jedynie cysterna z wodą ze studni[4]. Pierwsze prace archeologiczne podjęto w latach 30. XX wieku, jednak dopiero w latach 80. XX wieku odsłonięto całość[3]. Płaskorzeźby zdobiące studnię zachowały się w bardzo dobrym stanie, zakonserwowane przez szlam[2], na niektórych zachowały się ślady farby, niewidoczne jednak dla ludzkiego oka[4].
W 2014 roku studnia została wpisana nalistę światowego dziedzictwa UNESCO[5].
Studnia przypomina kształtem odwróconą świątynię, z 7 bogato rzeźbionymi kondygnacjami schodów z ponad 1500 płaskorzeźbami o motywach religijnych, mitologicznych i świeckich[5]. Każdą kondygnację i wnętrze studni obiega horyzontalnyfryz[6].
Jednym z motywów rzeźbiarskich jest 10 wcieleń bogaWisznu i niemal identycznie przedstawionych postaciascetówsadhu oddających cześć Wisznu oraz zróżnicowanych postaci tancerek –apsar[6]. Podczas gdy postaci apsar zdobią wiele studni w regionie, motyw Wisznu i sadhu jest charakterystyczny dla obiektu w Patanie[6]. Jednakże nigdzie indziej nie spotyka się tak wielu przedstawień apsar w jednym miejscu[6]. Jedne z najbardziej charakterystycznych płaskorzeźb znajdują się na ogromnych blokach skalnych przy wejściu do studni – reliefy te odwzorowują wzory tekstyliów z regionu: kwadratyczakla używane do zdobienia nakryć, wzorypaczi pati do zdobieniagzymsów i wzorytorana na paskach tkanin przystrajających drzwi wejściowe do domów[4].
Na dnie budowli znajduje się zbiornik o wymiarach 9,5 na 9,4 m i głębokości 23 m[5]. Głęboka na 30 m studnia właściwa o średnicy 10 m jest w części zachodniej[5].