Radiometria (z łac.radius "promień",metreo "mierzę") – działfizyki imetrologii zajmujący się ilościowymipomiaramienergiipromieniowania iwielkości fizycznych z nią związanych. Zbliżoną dziedziną jestfotometria, która również zajmuje się pomiarami energii promieniowania, ale jedynie w aspekcie wpływu na wrażeniawzrokowe w oku ludzkim (z uwzględnieniem czułości spektralnej oka)[1].
| Wielkości radiometryczne w układzieSI | ||||
|---|---|---|---|---|
| Wielkość | Symbol | Jednostka wukładzie SI | Skrót | Uwagi |
| Energia promieniowania | Q | dżul | J | energia |
| Strumień promieniowania | Φ | wat | W | energia promieniowania na jednostkę czasu, (moc) promieniowania |
| Intensywność (natężenie) promieniowania | I | wat nasteradian | W·sr−1 | strumień na jednostkę kąta bryłowego |
| Radiancja | L | wat nasteradian imetr kwadratowy | W·sr−1·m−2 | strumień na jednostkę kąta bryłowego na jednostkę powierzchni |
| Irradiancja | E | wat nametr kwadratowy | W·m−2 | Strumień promieniowania padający na powierzchnię prostopadłą do przychodzącego promieniowania. Czasami określana intensywnością (natężeniem) napromieniowania. |
| Emitancja (emisja) promieniowania | M | wat nametr kwadratowy | W·m−2 | strumień emitowany z powierzchni. |
| Radiancja spektralna | Lλ lub Lν | wat nasteradian imetr sześciennylub | W·sr−1·m−3 lub W·sr−1·m−2·Hz−1 | zazwyczaj mierzona w jednostkach W·sr−1·m−2·nm−1 |
| Irradiancja spektralna | Eλ lub Eν | wat nametr sześciennylub wat nametr kwadratowy iherc | W·m−3 lub W·m−2·Hz−1 | zazwyczaj mierzona w W·m−2·nm−1 |
W meteorologii przykładem instrumentu mierzącego irradiancjępromieniowania słonecznego jestpyranometr, natomiastpyrgeometr mierzy irradiancjępromieniowania podczerwonego (ziemskiego). Przykładem instrumentu mierzącego radiancję promieniowania słonecznego jestsunfotometr, instrument tego typu jest używany do oceny ilości pyłów zawieszonych watmosferze, oceny ilości pary wodnej w atmosferze, lub oceny ilości ozonu. Radiometry używane są także w meteorologii satelitarnej w tzw. problemachteledetekcji.
Metody radiometryczne wchemii analitycznej są oparte na pomiarach energiipromieniowaniaα,β lubγ wysyłanego w czasie przemiannuklidów, które mogą być spontaniczne lub wymuszone. Reakcje wymuszone przebiegają, gdy w wyniku zderzeń iabsorpcji innych cząstek niosących energię w postaci pędu i masy utworzy się układ w stanie wzbudzonym, który rozpada się na produkty.
Radiometryczne techniki analityczne:
Radiometria jest podstawą wielu dziedzin nowoczesnych metod pomiarowych oraz wielu technikgrafiki komputerowej (wykorzystywanych m.in. w produkcji filmów). Radiometria jest używana wteledetekcji atmosfery ziemskiej i powierzchni ziemi z satelitów, jest używana do pomiarów różnych wielkości wtórnych (otrzymanych na podstawie pomiaru strumienia promieniowania) – takich jak ilośćozonu czy pary wodnej watmosferze, charakteryzacjistrefy eufotycznej w oceanie (np. koncentracjifitoplanktonu) i w wielu zastosowaniach fizyki.
 | Zobacz hasłoradiometria w Wikisłowniku |
| główne działyfizyki | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| według zjawisk |
| ||||||||||||||||||
| według skali |
| ||||||||||||||||||
| mechanika teoretyczna |
| ||||||||||||||||||
| teoria pola |
| ||||||||||||||||||
| interdyscy- plinarne |
| ||||||||||||||||||
| inne specjalności |