Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Radio

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy dziedziny techniki. Zobacz też:inne znaczenia tego słowa.
Ten artykuł od 2023-07 zawiera treści, przy którychbrakuje odnośników do źródeł.
Należy dodaćprzypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listyźródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach:Encyklopedia PWN •Google Books • Google Scholar •BazHum •BazTech •RCIN • Internet Archive (texts /inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tego artykułu.

Radio (odłac. radius – promień) –środek masowego komunikowania, służący do rozpowszechnianiaaudycji dźwiękowych[1].

Historia

[edytuj |edytuj kod]
Sprzątanie Wikipedii
Tę sekcję należy dopracować:
od 2025-06 →napisać artykuł w sposób neutralny,
od 2025-06 → usunąć/zweryfikować prawdopodobnątwórczość własną.

Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tej sekcji.

Wynalazcą radia jestNikola Tesla[potrzebny przypis]. W 1943Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych przyznał prawa patentowe Tesli[2]. Rozprawa rozstrzygnęła się po śmierci wynalazcy, przez co powszechnie za twórcę radia uznaje sięGuglielmo Marconiego, mimo iż przyznał się on do wykorzystania wcześniejszych prac Tesli w zbudowaniu radia.

Tesla opracował konstrukcję cewki wysokonapięciowej, wysyłającej silne fale elektromagnetyczne i zaczął pracować nad urządzeniem, które mogłoby te fale odbierać. Jegopatent na urządzenie do przesyłania i odbioru fal elektromagnetycznych był gotowy w 1900 roku, jednak ubiegł go w tym o kilka dni Marconi. Tesla walczył z Marconim o patent na radio, dowodząc, że jego wynalazek stosuje bez jego zgody wcześniej opatentowaną przez siebie cewkę, ale długie procesowanie się doprowadziło Teslę do bankructwa. Dobił go fakt przyznania Marconiemu nagrody Nobla za skonstruowanie radia, mimo iż korzystał on przy tym z teorii stworzonych przez Teslę. Ostatecznie odwołanie Nikoli Tesli w sprawie patentu na radio do sądu najwyższegoUSA zostało wygrane już po jego śmierci w 1943 roku.

Guglielmo Marconi
Polski odbiornik radiowyPionier
Odbiornik radiowy w systemieDAB

Guglielmo Marconi, syn włoskiego kupca z Lombardii, rozpoczął doświadczenia z przesyłaniem i odbiorem fal radiowych w roku 1894. Pracując w amatorskich warunkach – i częściowo w tajemnicy przed ojcem – uzyskał we wrześniu 1895 roku łączność radiową na odległość 1 kilometra. Nie widząc zainteresowania swoim wynalazkiem weWłoszech, wyjechał w lutym 1896 do Anglii. Z pomocą krewnych (matka Guglielma, Annie była Irlandką) trafił do naczelnego inżyniera Poczty Brytyjskiej. 27 lipca 1896 roku zainstalowano sprzęt nadawczy na dachu Poczty Głównej wLondynie. Odbiornik z drukarką Morse’a umieszczono na dachu odległego o kilometr budynku. Sam Guglielmo operował kluczem telegraficznym, a widzowie przy drukarce mogli odczytać przekazywany tekst. Zdarzenie to uznane zostało za pierwszą publiczną próbę radia. Następnie, w roku 1899 odbyła się próba przekazu sygnału przez kanałLa Manche. Jeszcze później, w roku 1901 przekazano wiadomość przezOcean Atlantycki zKanady doAnglii. Pierwszym sygnałem, który przesłano przez Atlantyk była litera „Salfabetu Morse’a.

Konkurentem do tytułu wynalazcy był także rosyjski fizykAleksandr Popow. W dniu 7 maja 1895 roku, w czasie posiedzenia Rosyjskiego Towarzystwa Fizyko-Chemicznego wPetersburgu, przedstawił pracę pt. „O stosunku proszków metalowych do drgań elektrycznych” i po raz pierwszy przedstawił publicznie przyrząd do wykrywania i rejestracji drgań elektrycznych. Głównym zadaniem przyrządu było jednak wykrywanie burz. Potrafił robić to z odległości 30 km. 24 marca 1896 roku udało się Popowowi nawiązać łączność radiową i przekazać telegraficznie znaki na odległość ponad 250 metrów.

Radio służyło początkowo do przekazywania znaków alfabetu Morse’a, a następnie dźwięku.

W roku 1993 rozpoczęło działalność pierwszeradio internetowe. Obecnie ponad 20 tysięcy stacji radiowych można słuchać przezInternet, a niektórych tylko tam[3].

13 lutego obchodzony jestŚwiatowy Dzień Radia[4].

Znaczenia słowa radio

[edytuj |edytuj kod]

Przedrostek radio- (w sensie nadawania bezprzewodowego) jest pierwszy raz notowany w słowie „radioconductor” (radioprzewodnik), utworzonym w roku 1897 przez francuskiego fizykaÉdouarda Branly’ego od czasownika oznaczającegopromieniować, z łacińskiegoradius (promień koła, promień światła).

Sposoby transmisji radiowej

[edytuj |edytuj kod]

Informacja może być przesyłana w postaci:

  • zapisu fali dźwiękowej – wymaga wówczas radioodbiornika
  • zakodowanej (np. alfabetem Morse’a lub cyfrowej) – wymaga wówczas odkodowania przez odbiorcę.

Rozwój radia cyfrowego

[edytuj |edytuj kod]

Technologia cyfrowa umożliwiła poprawę jakości dźwięku oraz wprowadzenie nowych funkcji, takich jak przesyłanie informacji tekstowych czy interaktywność[5].System DAB (Digital Audio Broadcasting) jest jednym z przykładów nowoczesnej technologii radiowej. Pierwsze odbiorniki DAB, spełniające europejską normę ETSI, pojawiły się na rynku już w 1995 roku. Jednak ich wysoka cena sprawiła, że nie cieszyły się dużym zainteresowaniem.

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]
Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia wWikimedia Commons
 Cytaty wWikicytatach
 Definicje słownikowe wWikisłowniku

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. radio, [w:]Encyklopedia PWN [online],Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-07-13] .
  2. Tesla – Master of Lightning: Who Invented Radio?. PBS. [dostęp 2010-11-07]. (ang.).
  3. Radiosure: Stations. [dostęp 2012-11-25]. (ang.).
  4. Tesla czy Marconi? Ponad 100-letni spór o to, kto wynalazł radio. A w tle „ten trzeci” [online], trojka.polskieradio.pl [dostęp 2024-12-13] .
  5. Doc. dr inż. AlinaD.A. Karwowska-Lamparska Doc. dr inż. AlinaD.A.,Rozwój radiofonii i telewizji [online], Instytut Łączności - Państwowy Instytut Badawczy, 2003 [dostęp 2025-08-04] (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Radio&oldid=77521005
Kategoria:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp