![]() | |||
Dane podstawowe | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Producent | |||
Konstrukcja | mieszana | ||
Załoga | 4 osoby | ||
Historia | |||
Data oblotu | |||
Wycofanie ze służby | 1938 | ||
Dane techniczne | |||
Napęd | |||
Moc | 162 kW (220 KM), 212 kW (290 KM) | ||
Wymiary | |||
Rozpiętość | 11,64 m | ||
Długość | 7,6 m | ||
Wysokość | 2,03 m | ||
Powierzchnia nośna | 16 m² | ||
Masa | |||
Własna | 560 kg | ||
Zapas paliwa | 160 l | ||
Osiągi | |||
Prędkość maks. | 281 km/h | ||
Prędkość przelotowa | 255 km/h / 245 km/h (dla silnika GR-760) | ||
Prędkość minimalna | 54 km/h | ||
Prędkość wznoszenia | 6,1 m/s | ||
Pułap | 7000 m | ||
Zasięg | 800 km (dla silnika GR-760) | ||
Rozbieg | 55 m | ||
Dane operacyjne | |||
Rzuty | |||
![]() | |||
|
RWD-9 –polski samolot sportowy, rozwinięcie konstrukcjiRWD-6, zwycięzca zawodówChallenge 1934.
Samolot RWD-9 projektowano jako rozwinięcie RWD-6, z myślą o starcie w zawodach Challange w 1934 roku. Wymogi konkursu spowodowały, że nowa konstrukcja była projektowana jako maszyna czteromiejscowa o mocniejszym silniku. Z racji dostępności amerykańskiego silnika Menasco o mocy 195kW (265 KM)prototyp został w niego wyposażony. Budowę prototypu sfinansowałoMinisterstwo Komunikacji, był gotowy już 8 października 1932 r. Jegooblotu nalotnisku mokotowskim dokonał 4 grudniapilot doświadczalny RWDKazimierz Chorzewski[1]. Do systematycznych prób przystąpiono od 4 stycznia 1933 r., zakończono je 16 lutego[2]. Prototyp miał jeszcze skrzydło bez klap a lotki bezszczelinowe. Samolot, jego osiągi i właściwości pilotażowe, został oceniony przez pilota-oblatywacza bardzo wysoko[3]. Drugi egzemplarz, z silnikiem Walter, oblatano 4 stycznia 1933 r.[4]
Komitet im. Żwirki i Wigury zamówił 6 egzemplarzy samolotu (każdy był wyceniony na 25 000 zł)[5]. Środki na budowę samolotów zostały pozyskane w drodze publicznych składek[6]. Drugi egzemplarz samolotu, noszący oznaczenie RWD-9W i wyposażony wsilnik gwiazdowy Walter Bora, został oblatany 22 stycznia 1934 r. W lutym ruszyła produkcja seryjna,Doświadczalne Warsztaty Lotnicze przystąpiły do budowy 8 egzemplarzy samolotu. Sześć było przeznaczonych dla ekipy polskiej Challange a dwa dla czechosłowackiej[7]. 4 egz. w wersji RWD-9S posiadała prototypowe polskiesilniki gwiazdowe z reduktorem Skoda GR-760 o mocy 213kW (290 KM) konstrukcji inż.Stanisława Nowkuńskiego, a 4 kolejne egzemplarze w wersji RWD-9W zczechosłowackimi silnikami Walter Bora o mocy 162 kW (220 KM). Samoloty miały malowane na burtach nazwy oznaczające darczyńców, którzy przyczynili się do ich budowy[8].
Innowacyjnymi rozwiązaniami w RWD-9 były: zastosowanieinterceptorów sprzężonych zlotkami (dla poprawy sterowności poprzecznej na małych prędkościach), szczelinoweklapy również sprzężone zlotkami islotami (dla obniżenia prędkości minimalnej), sprawny system składania skrzydła (czas jedynie 44 sekundy), podwozie z amortyzacją o dużym skoku i skutecznymi hamulcami (dla skrócenia dobiegu)[9][10].
Samolot RWD-9S nr. rej. SP-DRD z nr. konkursowym 71, załoga kpt.Jerzy Bajan i mech.Gustaw Pokrzywka zajęła na Challange’u w 1934 I miejsce. II miejsce także należało do Polaków – samolot SP-DRC pilotowała załogaStanisław Płonczyński i Stanisław Ziętek. Kolejne miejsca zajęte przez RWD-9S na tych zawodach to 7 (Jan Buczyński i Wiktor Rogalski)[11] i 15 (Henryk Skrzypiński i Michał Lorenz), ponadto RWD-9W w barwach Czechosłowacji zajął 8 miejsce (pilotJan Anderle i Jan Bina)[12].
RWD-9 15 września 1935 r. wziął udział w III Międzynarodowym Meetingu Lotniczym na lotnisku mokotowskim w Warszawie. Samolot wziął udział w współzawodnictwie w krótkim lądowaniu pomiędzy pilotowanym przez Kazimierza Chorzewskiego RWD-9 a wiatrakowcem Cierva C.30 pilotowanym przezBolesława Stachonia. RWD-9 przegrał jedynie o kilka metrów[13]. W samolocie SP-DRC, w katastrofie nadZatoką Gdańską zginęli lecący jako pasażerowie gen.Gustaw Orlicz-Dreszer oraz ppłk. i zawodnik piłkarskiejPolonii Warszawa,Stefan Loth z pilotem, kpt.Aleksandrem Łagiewskim w wyniku zawadzenia podwoziem samolotu o taflę wody[14]. Przyczyny wypadku pozostały niezbadanie do końca, konstruktorzy nie zostali dopuszczeni do oględzin wraku[15].
Jednosilnikowy, czteroosobowy samolot sportowy w układziezastrzałowegogórnopłata
Kadłub okonstrukcji kratownicowej wykonanej z rur chromomolibdenowych. Wzmocniony szkieletem z listw drewnianych,krytypłótnem. Miejsca załogi umieszczone w parach, przednie fotele wyposażone w sterownice. Tablica przyrządów wyposażona wprędkościomierz,wysokościomierz, dwiebusole, zegar,zakrętomierz,chyłomierz,wariometr,obrotomierz,manometr oleju, termometr oleju ipaliwomierz. Podwójne drzwi z prawej strony kadłuba, pojedyncze z prawej. Przód kadłuba, w okolicach silnika, kryty blachą aluminiową. W dolnej części kadłuba był umieszczony bagażnik. Za silnikiem był umieszczonyzbiornik paliwa[19].
Płat dwudzielny,dwudźwigarowy o obrysie prostokątnym z zaokrąglonymi końcówkami. Do pierwszego dźwigara krytysklejką, dalej płótnem. Usztywniony dwoma zastrzałami w układzie V. Płat wyposażony wklapy i trójdzielnesloty. Klapy sprzężone ze szczelinowymilotkami. Wyposażony w mechanizm składania skrzydeł poprzez obrót wokół osi tylnego okucia skrzydłowego po wcześniejszym ustawieniu klap nad powierzchnią płata[20]. Sloty opuszczały się samoczynnie przy zadanej prędkości minimalnej, co powodowało automatyczne wypuszczenie klap[21].
Usterzenie wolnonośne, krzyżowe.Stateczniki kryte sklejką, stery płótnem. Statecznik przestawialny w locie[22].
Podwozie trójpunktowe zpłozą ogonową. Koła główne z amortyzatorami olejowo-powietrznymi i hamulcami Bendix, płoza z amortyzatorem olejowo-powietrznym[23].
Napęd – w samolocie zastosowano trzy równe typy silników mocowanych do kadłuba łożem spawanym z rur stalowych. Prototyp został oblatany z sześciocylindrowymsilnikiem rzędowym Menasco Buccaneer B-6S-3 osiągającym moc startową 265 KM przy 2500 obr./min. Silnik miał masę 193 kg i napędzał dwułopatowe drewnianeśmigło o stałym skoku firmy Szomański. Cztery egzemplarze, oznaczone jako RWD-9S, otrzymały dziewięciocylindrowysilnik gwiazdowy Skoda GR-760. Osiągał moc nominalną 260 KM przy 3000 obr./min oraz moc starową 290 KM przy 3300 obr./min. Masa silnika wynosiła 155 kg a jego średnica 0,97 m. Silnik był osłoniętypierścieniem Townenda, napędzał dwułopatowe, przestawialne śmigło VDM Sieger RS. Cztery inne egzemplarze, oznaczone jako RWD-9W, otrzymały dziewięciocylindrowy silnik gwiazdowy Walter Bora 1 ze sprężarką[24]. Osiągał moc nominalną 200 KM przy 2100 obr./min oraz moc startową 220 KM przy 2300 obr./min. Miał masę 166 kg i średnicę 1,14 m. Napędzał dwułopatowe, przestawialne na ziemi, śmigło Letov[25].